Barneveld (dorp)
Barneveld (
uitspraak (info·uitleg))is een dorp in de Nederlandse provincie Gelderland en tevens hoofdplaats van de gelijknamige gemeente Barneveld, in het midden van Nederland. Het dorp heeft ongeveer 28.147 inwoners (2005). Door het zuiden van Barneveld stroomt de Barneveldse Beek.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
Barneveld bestaat als kerkdorp sinds 1333, alhoewel de leeftijd van Barneveld op meer dan 800 jaar wordt geschat. Deze schatting is gebaseerd op een tekst uit 1174 waarin een Wolfram van Barneveld wordt genoemd. De plaats vervult een marktfunctie in de Gelderse Vallei, maar is nooit tot stad verheven. In de 17e en 18e eeuw was Barneveld een belangrijk knooppunt in het netwerk van Hessenwegen. De naam Barneveld is mogelijk een oude naam of een verbastering van de naam Bronveld. Een andere mogelijke herkomst van de naam is Barnsteenveld.
Barneveld heeft ook bekendheid verworven door het relaas van de Kabeljauwse ruiteraanvoerder Jan van Schaffelaar, die hier op 16 juli 1482 van de door Hoeken belegerde toren sprong. Op het Torenplein staat sinds 1903 een standbeeld van hem. Huize De Schaffelaar en het aangrenzende Schaffelaarse bos, ten oosten van het dorp, zijn naar hem vernoemd.
[bewerk] Pluimveecentrum
Tegenwoordig staat de plaats bekend als het centrum van de pluimveeteelt, al hadden sommige Noord-Limburgse gemeenten nog voordat de Gelderse Vallei in 2003 door de vogelpest werd getroffen, meer kippen binnen hun grenzen. Barneveld gaf zijn naam aan het kippenras de Barnevelder. Er is tevens een donderdagse eiermarkt. Nog steeds wordt op de Barneveldse eiermarkt de landelijke prijs van de eieren vastgesteld.
[bewerk] Journalistiek
Barneveld heeft in de Barneveldse Krant haar eigen dagblad. De Barneveldse Krant is de enige onafhankelijke lokale krant van Nederland. Het eerste exemplaar van het dagblad verscheen op 24 oktober 1871. De krant houdt de Barneveldse burger elke dag op de hoogte van Barnevelds, binnenlands, buitenlands en sportnieuws. De Barneveldse krant heeft een bijzondere positie in Nederland, het is een van de weinige regionale nieuwsbladen die wel een groeiend lezersaantal kennen.
[bewerk] Wijken en buurtschappen
Het dorp Barneveld bevat een aantal wijken, waaronder de wijk Barneveld Zuid-Oost. Er zijn plannen om in de toekomst een nieuwe woonwijk te bouwen, Veller genaamd.
[bewerk] Woonwijk Veller
In het zuidoosten van Barneveld is een woonwijk gepland. De woonwijk komt te liggen ten oosten van de Lunterseweg en sluit aan op de bestaande bebouwing. Aangrenzend aan de woonwijk, in het gebied tussen de Lunterseweg en de Barneveldse Beek, is een maatschappelijke voorzieningenstrook gepland.
De nieuwe woonwijk Veller I zal 450 woningen tellen en gebouwd worden in drie fases tussen 2007 en 2009. Tussen de bestaande woonwijk Barneveld Zuid-Oost en de nieuwe wijk komt een groenzone van gemiddeld zo'n 40 meter breed. Ten zuiden van Veller I zal vanaf 2009 ook Veller II worden gebouwd. Hier zullen 750 woningen komen.
[bewerk] Buiten het dorp zelf
Ook het industriegebied Harselaar, halverwege Voorthuizen tussen de A1 en de spoorlijn Amersfoort-Apeldoorn, en de buurtschappen Harselaar en Wessel, vallen administratief onder het dorp Barneveld.
[bewerk] Toerisme
De Oud Veluwse Markt (OVM) wordt jaarlijks op zes achtereenvolgende donderdagen in juli en augustus gehouden.
[bewerk] Verkeer en vervoer
Ten noorden van Barneveld bevindt zich de A1 en in het westen de A30.
Barneveld heeft twee stations aan de spoorlijn Amersfoort - Ede-Wageningen, een lijn die de bijnaam het kippenlijntje draagt, Barneveld Centrum en Barneveld Noord. Vanaf december 2006 zal er tussen Barneveld Noord en Amersfoort, 4 maal per uur een light rail train gaan rijden.
Bij station Barneveld Noord wordt in april 2006 een transferium in gebruik genomen. Via deze gratis parkeervoorziening willen provincie Gelderland en gemeente Barneveld automobilisten stimuleren hun reis richting Randstad met de trein voort te zetten.
[bewerk] Geboren in Barneveld
- Conny van Bentum (1965), zwemster en teamarts
- Arco Jochemsen (1971), voetballer
- Jacobus Cornelius Kapteyn (1851-1922), astronoom
- Evert Roskam (1892-1974), boer, politicus (NSB) en SS'er
- Chris van Veen (1922), politicus
