Émile Zola

Émile Zola (Parijs, 2 april 1840 - aldaar, 29 september 1902) was een Frans schrijver en pamflettist.

Émile Zola werd geboren te Parijs. Hij bracht zijn jeugd en zijn schooljaren door te Aix-en-Provence, waar zijn vader, van Italiaanse origine, ingenieur was en geruïneerd met zijn planning voor de watervoorziening. In de armoedige jaren daarop kon de zoon zich toch een bestaan verwerven bij de uitgeverij Hachette.

Zola werd beroemd met zijn roman Germinal (1885) en zijn open brief J'Accuse...! (1898) omtrent de Dreyfus-affaire. In die brief kiest hij partij voor Alfred Dreyfus.

Dertig jaar voordien al, in 1866, toen hij nog bescheiden bediende was bij Hachette, viel hij bijzonder scherp uit naar de officiële Salonjury, toen De fluitspeler van Edouard Manet geweigerd werd. Hij zou trouwens fervent verdediger worden van het Impressionisme, ook al bleek hij er 20 jaar later minder geestdriftig over in zijn l'Oeuvre van 1886. Zijn oude vriendschap met Cézanne ging hierdoor kapot.

Na de open brief J'Accuse...! in 1898 werd Zola veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf. Hij wachtte daar niet op maar week naar Groot-Brittanië uit. Na een jaar kon hij terugkomen en werd hij als held ontvangen.

Émile Zola stierf, onverwacht, in Parijs op 29 september 1902 in zijn woning aan de Rue de Bruxelles door koolmonoxidevergiftiging. Zijn echtgenote was er even erg aan toe, doch zij werd gered in het ziekenhuis van Neuilly.

Inhoud 1 Bibliografie 2 Filmografie 3 Trivia 4 Externe links

[bewerk] Bibliografie

Romans en novellen

• 1861 Un coup de Vent; novelle
• 1865 La Confession de Claude; roman
• 1866 Un mariage d'amour; (publicatie in 'Le Figaro' [24-12-1866]; waaruit 'Thérèse Raquin' ontstaat)
• 1866 Le vœu d'une morte
• 1867 Les mystères de Marseille; roman in 2 delen
• 1867 Thérèse Raquin; (Ned. vert.: 1981; Thérèse Raquin; door: George Pape)
• 1868 Les mystères de Marseille; (3 delen)
• 1868 Madeleine Férat
• 1880 Madame Sourdis

• Les Rougon-Macquart, histoire naturelle et sociale d'une famille sous le Second Empire
  • 1870 La Fortune des Rougon
  • 1871 La curée; (Ned. vert.: 1984; De buit; door: Stephan Saaltink)
  • 1873 Le Ventre de Paris
  • 1874 La Conquête de Plassans
  • 1875 La Faute de l'Abbé Mouret
  • 1876 Son Excellence Eugène Rougon
  • 1878 L'Assommoir
  • 1878 Une Page d'amour
  • 1880 Nana; (Ned. vert.: 1981; Nana; door: Johan Fredrik)
  • 1882 Pot-Bouille
  • 1883 Au bonheur des dames; (Ned. vert.: 1981; In het paradijs van de vrouw; door: Stephan Saaltink)
  • 1884 La Joie de vivre
  • 1885 Germinal
  • 1886 L'Oeuvre
  • 1887 La Terre
  • 1888 Le Rêve
  • 1890 La Bête Humaine
  • 1891 L'Argent
  • 1892 La Débâcle
  • 1893 Le Docteur Pascal

• Les Trois Villes
  • 1894 Lourdes
  • 1896 Rome
  • 1898 Paris

• Les Quatres Evangiles
  • 1899 Fécondité
  • 1901 Travail
  • 1903 Vérité
  • Justice; (onvoltooid)

Verhalen

• 1862-64 Contes à Ninon; met:
  • Simplice; Le carnet de danse; Celle qui m'aime; La fée amoureuse; Le sang; Les voleurs et l'Âne; Soeur-des-pauvres
  • Aventures du grand Sodoine et du petit Médéric

• 1874 Nouveaux Contes à Ninon; (met:
  • Un bain; Les fraises; Le grand Michu; Le jeûne; Les épaules de la marquise; Mon voisin Jacques; Le paradis des chats;
  • Lili; La légende du Petit-Manteau bleu de l'amour; Le forgeron; Le chômage; Le petit village;
  • SOUVENIRS
  • Les quatre journées de Jean Gourdon; (bestaande uit:
    • 1. Printemps; 2. Été; 3. Automne; 4. Hiver)

• 1880 Les Soirées de Médan; bundel met bijdrage van vrienden; (Ned. vert.: ; De avonden te Médan; door: Jean A. Schalekamp); met:
  • L'Attaque du moulin; Zola; (De aanval op de molen);
  • Boule de suif; (Guy de Maupassant); (Vetbolletje);
  • Sac au dos; (Joris-Karl Huysmans); (Met de ransel op de rug);
  • La Saignée; (Henry Céard); (De aderlating);
  • L'Affaire du Grand 7; (Léon Hennique); (De affaire van de grote 7);
  • Après la bataille; (Paul Alexis}; (Na de veldslag)
• 1882 Le Captaine Burle
• 1884 Naïs Micoulin

• 1981 6 Verhalen (Nederlandse uitgave met een vertaling door: B. Kolthoff); met:
  • Jacques Damour; De overstroming; Drie oorlogen; De aanval op de molen (L'Attaque du moulin); Het bos; Angeline: een spookverhaal

Poëzie

• 1861 Paolo
• 1989 Messidor
• 1901 L'Ouragan; lyrisch drama; (met Alfred Bruneau [1857-1934])
• 1905 L'enfant roi
• 1921 Lazare; (met Alfred Bruneau)
• 1921 Violaine la chevelue
• 1921 Sylvanire ou Paris en amour

Toneel

• 1865 Madeleine; (publicatie in 1889)
• 1873 Thérèse Raquin; (toneelbewerking van roman in 4 bedrijven; opgevoerd 11 juli 1873; is niet aangeslagen bij het publiek)
• 1874 Les Héritiers Rabourdin; (komedie in 3 bedrijven)
• 1878 Le bouton de rose
• 1879 L'Assommoir; (toneelbewerking door Busnach en Gastineau)
• 1881 Nana; (voor toneel bewerkt door William Busnach [1832-1907])
• 1883 Pot-Bouille; (toneelbewerking door Busnach)
• 1887 Le Ventre de Paris; (toneelbewerking door Busnach)
• 1888 Germinal; (toneelbewerking door Busnach)
• La Bête humaine; (toneelbewerking door Busnach; niet opgevoerd)

Kritieken, overig

• 1866 Mes haines, causeries littéraires et artistique
• 1866 Mon Salon
• 1867 Edouard Manet, étude biographique et critique
• 1880 Le Roman Experimental; (uiteenzetting romantheoretische inzichten over de cyclus 'Les Rougon-Macquart')
• 1881 Le Naturalisme au Théâtre
• 1881 Nos auteurs dramatiques
• 1881 Les romanciers naturalistes
• 1882 Une campagne [1880-1881]
• 1881 Documents littéraires
• 1897 Nouvelle campagne [1896]
• 1897 Humanité, vérité, justice. L'affaire Dreyfus. Lettre à la jeunesse
• 1898 J'accuse; (manifest over de 'Dreyfuss'-affaire)
• 1901 L'affaire Dreyfus, la vérité en marche

Literatuur, een kleine selectie

• 1893 Sous le regard de l'Olympia 1840-1870; Mitterand, Henri
• L'Homme de Germinal 1871-1893; Mitterand, Henri
• L'Honneur 1893-1902; Mitterand, Henri
• 1954 Bonjour Monsieur Zola; Armand, Lanoux
• 1964 Présentation des Rougon-Macquart; Guillemin Henri
• 1997 Zola, légende et vérité, Utovie; Guillemin Henri

[bewerk] Filmografie

Gegevens in volgorde indien bekend: jaar; soort; duur; productie land; regiseur; cast

Betekenis afkorting: D=documentaire; m= mini serie; S=stille film; T=televisie; V=video

• Therese Raquin
  • 1915; S; I ; Teresa Raquin; regie: Nino Martoglio; cast: Maria Carmi | Francesco Nicolosi-Puglisi
  • 1916; S; 50; USA; The Marble Heart; regie: Kenean Buel; cast: Violet Horner | Walter Miller
  • 1928; S; 90; F|D; Thérèse Raquin; regie: Jacques Feyder; cast: Gina Manès | Hans Adalbert Schlettow
  • 1953; 105; F|I; Thérèse Raquin; regie: Marcel Carné; cast: Simone Signoret | Raf Vallone
  • 1966; T; D; Thérèse Raquin; regie: Hans Korngiebel
  • 1965; T; 125; Sw; Thérèse Raquin; regie: Håkan Ersgård; cast: Gunnel Broström | Allan Edwall
  • 1979; T; B; Thérèse Raquin; regie: Emanuel Boeck; cast: Frank Aendenboom | Gella Allaert
  • 1980; Tm; UK; Thérèse Raquin; regie: Simon Langton; cast: Kate Nelligan | Kenneth Cranham
  • 2002; Tm; 180; F; La Liberté de Marie; regie: Caroline Huppert; cast: Julia Maraval | Sagamore Stévenin
  • 2006; Tsj|USA|UK; Therese Raquin; regie: Charlie Stratton; cast: Ludivine Sagnier

• Madeleine Férat
  • 1920; S; I; Maddalena Ferat; regie: Febo Mari | Roberto Roberti; cast: Francesca Bertini | Giorgio Bonaiti

Les Rougon-Macquart

• La Fortune des Rougon
  • 1980; Tm; 275; F; La Fortune des Rougon; regie: Yves-André Hubert | Madeleine Robinson | Didou Kapour

• La Curée
  • 1917; S; I; La Cuccagna; regie: Baldassarre Negroni; cast: Ida Carloni Talli | Alfonso Cassini
  • 1966; 98; I|F; La Curée; regie: Roger Vadim; cast: Jane Fonda | Michel Piccoli

• La Faute de l'abbé Mouret
  • 1970; 100; F; La Faute de l'abbé Mouret; regie: Georges Franju; cast: Francis Huster | Gillian Hills
  • 1937; CH; La Faute de l'abbé Mouret; regie: Max Haufler; cast: Heinrich Gretler | Alfred Rasser

• L'Assommoir
  • 1902; S; 5; F; Les Victimes de l'alcoolisme
  • 1902; S; F; L'Assommoir; regie: Ferdinand Zecca
  • 1909; S; DK; Faldgruben; regie: Carl Alstrup; cast: Carl Alstrup | Emilie Sannom
  • 1909; S; F; L'Assommoir; regie: Albert Capellani; cast: Eugénie Nau | Alexandre Arquillière
  • 1917; S; UK; Drink; regie: Sidney Morgan; cast: Fred Groves | Irene Browne
  • 1956; 122; F|I; Gervaise; regie: René Clément; cast: Maria Schell | François Périer

• Une page d'amour
  • 1995; T; F; Une page d'amour; regie: Serge Moati; cast: Jacques Perrin | Miou-Miou
  • 1980; T; F; Une page d'amour; regie: Elie Chouraqui; cast: Anouk Aimée | Bruno Cremer

• Nana
  • 1917; S; USA; A Man and the Woman; regie: Herbert Blaché | Alice Guy; cast: Edith Hallor | Leslie Austin
  • 1926; S; 150; F; Nana; regie: Jean Renoir; cast: Catherine Hessling | Jean Angelo
  • 1934; 90; USA; Nana; regie: Dorothy Arzner | George Fitzmaurice; cast: Anna Sten; Lionel Atwill
  • 1944; 87; Mex; Nana; regie: Roberto Gavaldón | Celestino Gorostiza; cast: Lupe Velez | Miguel Ángel Ferriz
  • 1955; 120; F|I; Nana; regie: Christian-Jaque; cast: Charles Boyer | Martine Carol
  • 1970; 110; Sw|F; Nana; regie: Mac Ahlberg; cast: Anna Gaël | Gillian Hills
  • 1981; Tm; 360; F|B|CH; Nana; regie: Maurice Cazeneuve; cast: Véronique Genest | Guy Tréjan
  • 1982; 92; I; Nana; regie: Dan Wolman; cast: Katya Berger | Jean-Pierre Aumont
  • 1985; 110; Mex; Nana; regie: Rafael Baledón | José Bolaños | Irma Serrano; cast: Gregorio Casal | Verónica Castro
  • 1999; T; 180; I; Nanà; regie: Alberto Negrin; cast: Francesca Dellera | Bernard Giraudeau
  • 2001; TV; 180; F; Nana; regie: Edouard Molinaro; cast: Lou Doillon | Bernard Le Coq

• Pot-Bouille
  • 1957; 115; F|I; Pot-Bouille; regie: Julien Duvivier; cast: Gérard Philipe | Dany Carrel
  • 1972; Tm; 364; F; Pot-Bouille; regie: Yves-André Hubert; cast: Roger Van Hool | Pierre Tornade
  • 1943; 88; F; Au bonheur des dames; regie: André Cayatte; cast: Michel Simon | Albert Préjean
  • 1930; 85; F; Au bonheur des dames; regie: Julien Duvivier; cast: Dita Parlo | Pierre de Guingand

• Au bonheur des dames
  • 1922; S; D; Zum Paradies der Damen; regie: Edith Posca | Lupu Pick; cast: Edith Posca | Lupu Pick

• Germinal
  • 1905; S; F; Au pays noir; regie: Lucien Nonguet | Ferdinand Zecca
  • 1912; S; F; Au pays des ténèbres; regie: Victorin-Hippolyte Jasset; cast: Charles Krauss | Marcel Vibert
  • 1913; S; 150; F; Germinal; regie: Albert Capellani; cast: Mévisto
  • 1963; 110; F|I|Hun; Germinal; regie: Yves Allégret; cast: Jean Sorel | Berthe Granval
  • 1970; Tm; 300; UK; Germinal; regie: John Davies; cast: Nancie Jackson | Mark Jones
  • 1993; 170; B|F|I; Germinal; regie: Claude Berri; cast: Miou-Miou | Renaud
  • 1967; T; F; L'Oeuvre; regie: Pierre Cardinal; cast: Bernard Fresson | Marie-Christine Barrault

• La Terre
  • 2001; 115; UK; This Filthy Earth; regie: Andrew Kotting; cast: Rebecca R. Palmer | Shane Attwooll
  • 1930; 73; Le Rêve; regie: Jacques de Baroncelli; cast: Simone Genevois | Jaque Catelain
  • 1921; S; F; Le Rêve; regie: Jacques de Baroncelli; cast: Eric Barclay | Suzanne Bianchetti
  • 1921; S; 97; USA; La Terre; regie: André Antoine; cast: Armand Bour | René Alexandre

• La Bête Humaine
  • 1938; 100 ||F; La Bête humaine; regie: Jean Renoir; cast: Jean Gabin | Simone Simon
  • 1954; 91; USA; Human Desire; regie: Fritz Lang; cast: Glenn Ford | Gloria Grahame
  • 1957; 107; Arg; La Bestia humana; regie: Daniel Tinayre; cast: Roberto Escalada | Massimo Girotti
  • 1995; T; 90; UK; Cruel Train; regie: Renaud; cast: Saskia Reeves | Adrian Dunbar

• L'Argent
  • 1915; S; DK; Penge; regie: Karl Mantzius; cast: Karl Mantzius | R. Schyberg
  • 1928; S; 195; F; L'Argent; regie: Marcel L'Herbier|| Brigitte Helm | Marie Glory
  • 1988; T; 250; F; L'Argent; regie: Jacques Rouffio; cast: Claude Brasseur | Miou-Miou

Les Trois Villes

• Lourdes
  • 1913; S; Sw; Miraklet; regie: Victor Sjöström; cast: Carl Borin | John Ekman

Les Quatres Evangiles

• 1929; S; F; Fécondité; regie: Nicolas Evreinoff | Henri Étiévant; cast: Alex Allin | José Davert
• 1920; S; F; Travail; regie: Henri Pouctal; cast: Raphaël Duflos | Léon Mathot
• 1915; S; 50; USA; Destruction (Travail); regie: Will S. Davis; cast: Theda Bara | J. Herbert Frank

Overige films

• 1979; T; F; Madame Sourdis; regie: Caroline Huppert; cast: Nathalie Baye | Pierre Clémenti
• 1947; F; Pour une nuit d'amour; regie: Edmond T. Gréville; cast: Odette Joyeux | Roger Blin
• 1920; S; D; Die Bestie im Menschen; regie: Ludwig Wolff; cast: Hugo Döblin | Ilka Grüning
• 1917; S; Rus; Chelovek - zver; regie: Cheslav Sabinsky
• 1959; 109; SW|P|F; Noc poslubna Attaque du Moulin); regie: Erik Blomberg; cast: Harriet Andersson | Ignacy Gogolewski
• 1945; 117; F; Naïs (Naïs Micoulin); regie: Raymond Leboursier; cast: Jacqueline Pagnol | Fernandel

• 1999; 104; Pol.; Na koniec swiata; regie: Magdalena Lazarkiewicz; cast: Justyna Steczkowska | Aleksandr Domogarov
• 1913; S; 51; Sw; Gränsfolken; regie: Mauritz Stiller; cast: Carl Borin | Stina Berg

• 1937; 116; USA; The Life of Emile Zola; regie: William Dieterle; Paul Muni | Joseph Schildkraut
• 1954; D; 43; F; Émile Zola; regie: Jean Vidal; stem: Julien Bertheau
• 1978; 495; F; Émile Zola ou La conscience humaine (mini); regie: Stellio Lorenzi; cast: Jean Topart | Roger Monsoret

[bewerk] Trivia

In Parijs is een straat naar hem vernoemd, de Avenue Émile Zola, in het 15e arrondissement.

[bewerk] Externe links

• (fr) Site over Zola