Kanonicy laterańscy

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Kanonicy Regularni
Pełna nazwa	Zakon Kanoników Regularnych św. Augustyna Kongregacji Laterańskiej Najświętszego Zbawiciela
Nazwa łacińska	Ordo Canonicorum Regularium Sancti Augustini Congrcgatio Lateranensis Sanctissimi Salvatoris
Skrót zakonny	CRL

Kościół	Kościół katolicki
Dewiza	Cor unum et anima una
Założyciel	w ścisłym znaczeniu nie posiada założyciela (ojciec duchowy zgromadzenia św. Augustyn)
Data założenia	IV/V w.
Rok zatwierdzenia	1059
Liczba zakonników (rok)	860 (2006 r.)-(wszystkie kongregacje), 260 w Kongregacji Laterańskiej
Liczba Polaków (rok)	68 (2006)

Kanonicy regularni laterańscy (kanonicy regularni) - najstarszy zakon klerycki, zorganizowany wg reguły św. Augustyna. Genezę Zakonu należy upatrywać w czasie Ostatniej Wieczerzy. Św. Augustyn powołuje się na tę scenę w swojej regule. Wywodzi się z tzw. biskupich wspólnot kanonickich tworzonych od przełomu IV i V w. i objętych wielką reformą po synodzie laterańskim w 1059 (oficjalna data powstania zakonu). W 1105 otrzymali parafię na Lateranie, wokół której zawiązała się kongregacja laterańska (w 1544 papież Pius IV przyznał jej prymat wśród wszystkich zakonów katolickich).

Zakon rozwinął się najbujniej w XIII w.: powstało 4,5 tys. klasztorów (od Palestyny i Cypru po Islandię) i około 40 różnych kongregacji. Część z nich dała początek odrębnym zgromadzeniom, m.in. norbertanom i bożogrobcom. W 1959 powołano konfederację skupiającą obecnie większość z nich. Konfederacja została ustanowiona 25 maja 1959 roku listem apostolskim papieża Jana XXIII "Caritas Unitas".

[edytuj] Kanonicy regularni w Polsce

Do Polski kanonicy regularni trafili na przełomie XI i XII w. Powstały prepozytury w Trzemesznie i Czerwińsku nad Wisłą, następnie we Wrocławiu- Kościół NMP na Piasku, Żaganiu, Mstowie, Kaliszu. Na przełomie XII i XIII wieku na ogólną liczbę klasztorów w Polsce- 18, a więc jedna trzecia należała do kanoników regularnych. W 1405 król Władysław II Jagiełło osadził kanoników regularnych przy Kościele Bożego Ciała w podkrakowskim Kazimierzu (obecnie dzielnica Krakowa). Wspólnota krakowska zakładała później swoje domy zakonne w różnych miejscach Polskich m.in.: w Kłodawie, Kłobucku, Kraśniku, Wilnie, Krzemieńcu, Bychowie, Słoninie, Ozieranach, Wolbromiu, Suchej Beskidzkiej oraz w Kurozwękach. Placówka krakowska, wcielona w 1859 do włoskiej prowincji kanoników laterańskich (wszystkie polskie prepozytury wchodziły od XVI w. w skład kongregacji laterańskiej) i podniesiona w 1861 do rangi opactwa, przetrwała jako jedyna kasaty w 1864. W 1909 roku liczba ośrodków kanoników regularnych w Polsce powiększyła się o domy w Żywcu i w Kamieniu pod Krakowem. Po 1945 zakon przejął kilka placówek na Ziemiach Zachodnich. W 1962 powstała prowincja polska księży kanoników regularnych laterańskich, na której czele stoi wizytator. W 1990 roku kanonicy powrócili do swojego opactwa w Mstowie.

W Krakowie na Kazimierzu przy Bazylicie Bożego Ciała mieści się Dom Prowincjalny, tu znajduje się również Nowicjat oraz Wyższe Seminarium Duchowne. Sam klasztor jest również godny uwagi. Połączony jest z Bazyliką Bożego Ciała. Na korytarzach klasztoru widać portrety dawnych prepozytów. Klasztor kanoników przeżywał swój okres rozkwitu w XVII i XVIII w. Okres wojen szwedzkich i później rozbiorów Polski fatalnie odbił się na jego stanie. Wiele wspaniałych dzieł zginęło bezpowrotnie. Znajduje się tutaj biblioteka z bezcennym księgozbiorem. Do naszych czasów przetrwało 238 inkunabułów i blisko 8 tys. starodruków. Pierwszym prepozytem klasztoru Bożego Ciała był ks. Konrad Aleman w latach 1405-1424.

Kanonicy regularni zajmują się przede wszystkim duszpasterstwem, pracują w Sanktuarium Maryjnym w Gietrzwałdzie. Pracują również w kuriach diecezjalnych, a także jako kapelani w szpitalach, głoszą rekolekcje, prowadzą parafie oraz duszpasterstwa dzieci i młodzieży. Kanonicy polscy pracują również wśród Polonii w Anglii, a także w parafiach we Francji i na Białorusi. W sferze duchowości kładą silny nacisk na pogłębianie wspólnotowego wymiaru swego życia. Spośród kanoników regularnych wywodziło się 86 świętych i błogosławionych (m.in. błogosławiony Stanisław Sołtys zwany Kazimierczykiem, 1433-1489) oraz dziewięciu papieży.

[edytuj] Wizytatorzy Prowincji Polskiej

ks. Emil Klenart CRL (1952-1958)
ks. Teofil Widełka CRL (1958-1964)
ks. Henryk Walczak CRL (1964-1982)
ks. Stanisław Więzik CRL (1982-1994)
ks. Kazimierz Łatak CRL (1994-1997)
ks. Jan Brzozowski CRL (1997-2000)
ks. Tomasz Ratajczak CRL (2000-2006)
ks. Marian Szczecina CRL (2006-)

[edytuj] Duchowość i duszpasterstwo

Zakon Kanoników Regularnych opiera swoją duchowość na Regule św. Augustyna. Praktykuje więc rady ewangeliczne i życie wspólnotowe bez własności prowadząc życie we wspólnocie. Zakon nie zawęża swojej działalności duszpasterskiej do jednej dziedziny. Jest otwarty na każdą formę pracy w Kościele. Założeniem pierwszoplanowym Zakonu jest troska o liturgię, w szczególności o szerzeniu kultu Eucharystii w duchu Kościoła Katolickiego. Wszystko w życiu kanoników ma mieć wymiar wspólnotowy.

[edytuj] Strój zakonny

Strojem zakonnym kanonika regularnego laterańskiego jest sutanna czarna z krótką pelerynką, noszona w dzień powszedni oraz sutanna biała (papieska) noszona w dni świąteczne oraz niedzielę z podwójnymi rękawami, na którą zakłada się komżę oraz mucet. Klerycy przed wieczną konsekracją noszą sutannę bez pelerynki (sutannę duchowieństwa diecezjalnego).

[edytuj] Struktura Zakonu

Zakon Kanoników Regularnych św. Augustyna ma charakter Konfederacji, na czele której stoi Opat Prymas. W skład Konfederacji wchodzi 9 Kongregacji. /Prowincja Polska należy do Kongregacji Najświętszego Zbawiciela/. Przełożonym wyższym każdej Kongregacji jest Opat Generalny. Kongregacja może być podzielona na Prowincje i Regiony. Na czele Prowincji stoi wizytator. Prowincja złożona jest z kanonii na czele której stoi przeor. Kongregacje kanonickie: