Dominikanie
Z Wikipedii
Dominikanie | |
Pełna nazwa | Zakon Kaznodziejski |
Nazwa łacińska | Ordo Praedicatorum |
Skrót zakonny | OP |
Kościół | Kościół katolicki |
Dewiza | Contemplari et contemplata aliis tradere |
Założyciel | Domingo de Guzmán |
Data założenia | 1215 |
Rok zatwierdzenia | 1216 |
Liczba zakonników (rok) | 6400 (2003) |
Liczba Polaków (rok) | 455 (2006) |
witryna zakonu |
Zakon dominikanów to potoczna nazwa Zakonu Kaznodziejów (łac. Ordo Praedicatorum - OP).
Spis treści |
[edytuj] Powstawanie zakonu
Zakon ten został założony na początku XIII wieku przez Dominika Guzmana (1171-1221), uznanego później za jednego z największych świętych Kościoła katolickiego - od którego pochodzi nazwa zakonu (na poły żartobliwie, na poły złośliwie nazwę tłumaczono jako Domini canes - psy Pańskie). (Dante w Boskiej Komedii wymienia świętych Franciszka i św. Dominika jako dwa koła rydwanu Kościoła).
W 1216 roku papież Honoriusz III zatwierdził regułę tego zakonu, opartą na regule augustiańskiej. Zakon dominikański obejmuje trzy gałęzie: braci, mniszki oraz laikat zrzeszony we fraterniach. Rodzina dominikańska obejmuje ponadto zgromadzenia zakonne oraz inne grupy żyjące zgodnie z duchem św. Ojca Dominika.
[edytuj] Cele
Zakon powstał w celu przeciwdziałania ruchowi albigensów. W późniejszym okresie dominikanie często sprawowali urzędy inkwizytorów.
Bracia Kaznodzieje za główne swoje zadanie uważają głoszenie Ewangelii. W odróżnieniu od innych zakonów nie mają swojego zawołania ani jasno sprecyzowanej duchowości. Charakterystycznym rysem dominikanów jest pewien intelektualizm, wyrażający się w dogłębnym studium. Poznawanie Boga jest u dominikanów nierozłącznie związane z kontemplacją czyli osobistym spotkaniem, osobistą relacją z Bogiem. Na tej relacji opierają swoje nauczanie, zgodnie z zasadą contemplata aliis tradere (dzielić się owocami kontemplacji z innymi).
Podobnie jak u benedyktynów podstawą służenia Bogu było i jest ubóstwo. Ubóstwo dominikańskie jest wyraźnie związane z apostolskimi celami zakonu. Konstytucja zakonu mówi, że jeśli mnisi pragną naśladować Apostołów, muszą żyć podobnie jak oni. Każdy z braci przed złożeniem profesji pozbywał się tego, co posiadał i tego, co mógłby otrzymać z dziedzictwa lub darowizny; od tego momentu wszystko, co miał, należało do całego zakonu. Celem ubóstwa było naśladowanie Chrystusa, który także nic nie posiadał. Sądzono, iż pozbycie się wszelkich dóbr materialnych, pozwoli lepiej słyszeć głos Pana.
[edytuj] Znani dominikanie
[edytuj] Na świecie
Najbardziej znanymi dominikanami byli: bł. Jordan z Saksonii - następca św. Dominika (zm. 1237), św. Jacek Odrowąż (zm. 1257), który sprowadził dominikanów do Polski i założył ich klasztory w Krakowie, Wrocławiu, Kamieniu Pomorskim, Gdańsku, Płocku i Sandomierzu, św. Albert Wielki (zm. 1280), Johannes Eckhart (zm. 1327) i św. Tomasz z Akwinu (zm. 1274) - najwięksi teologowie średniowiecza, św. Katarzyna ze Sieny (zm. 1380) znana ze swojej działalności społecznej, bł. Fra Angelico (zm. 1455) - malarz włoski oraz Tomás de Torquemada - Wielki Inkwizytor Hiszpanii (zm. 1498) i Giordano Bruno - astronom (oskarżony o herezję wystąpił z zakonu, w 1600 roku spalony na stosie).
Czterech dominikanów zasiadało na Stolicy Piotrowej – Innocenty V, Benedykt XI, św. Pius V i Benedykt XIII.
W gronie kardynałów jest obecnie dwóch dominikanów: George Marie Martin Cottier OP oraz Arcybiskup Wiednia Christoph Schönborn OP (po śmierci Jana Pawła II był przez niektórych watykanistów i publicystów wymieniany jako jeden z głównych kandydatów do objęcia godności papieża).
[edytuj] W Polsce
W okresie międzywojennym w Polsce znany był o. Jacek Woroniecki OP (obecnie trwa jego proces beatyfikacyjny), autor m. in. "Katolickiej Etyki Wychowawczej" i "Pełni modlitwy". Bł. o. Michał Czartoryski OP, który zginął śmiercią męczeńską w Powstaniu Warszawskim; Wybitną postacią był również o. Józef Maria Bocheński OP, filozof i krytyk komunizmu. W okresie PRL znanym dominikaninem był o. Honoriusz Kowalczyk, poznański duszpasterz akademicki, który zginął w niewyjaśnionych okolicznościach w czasie stanu wojennego. Aktualnie wśród najbardziej znanych dominikanów w Polsce są o. Jacek Salij OP (teolog), o. Tomasz Pawłowski OP (założyciel jednego z najbardziej znanych duszpasterstw akademickich w Polsce: "Beczki"), o. Jan Góra OP (spiritus movens spotkań młodzieży na Lednicy), o. Tomasz Alexiewicz OP (psycholog, opiekun uzależnionych), o. Jan Andrzej Kłoczowski OP (filozof i teolog), o. Tadeusz Bartoś OP (filozof, dyrektor Dominikańskiego Studium Filozofii i Teologii), o. Joachim Badeni OP (duszpasterz środowisk akademickich), o. Konrad Hejmo OP (były duszpasterz polskich pielgrzymów w Rzymie) oraz o. Maciej Zięba OP, filozof, twórca Instytutu Tertio Millenio. Aktualny prowincjał zakonu dominikanów to o. Krzysztof Popławski OP.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- strona zakonu dominikanów
- dominikanie w Polsce
- Fraternie świeckich dominikanów w Polsce
- Rodzina dominikańska
- strona Powołań Polskiej Prowincji Dominikanów
- Zakon Inkwizytorów (krytyczny artykuł w serwisie Racjonalista.pl)
Albertyni • Alcantara • Augustianie • Barnabici • Bazylianie • Benedyktyni • Bernardyni • Bracia mniejsi • Bracia pocieszyciele • Bracia Serca Jezusowego • Bonifratrzy • Bożogrobcy • Bracia dobrzyńscy • Calatrava • Towarzystwo Chrystusowe dla Polonii zagranicznej • Cystersi • Doloryści • Dominikanie • Duchacze • Filipini (Oratorianie) • Franciszkanie • Guanellianie • Jadwiżanki • Jezuici • Joannici • Józefici • Kameduli • Kamilianie • Kamilianki • Kanonicy laterańscy • Kapucyni • Karmelici • Karmelici bosi • Karmelitanki • Kartuzi • Kawalerowie mieczowi • Zakon św. Klary • Klaretyni • Klaryski od wieczystej Adoracji • Krzyżacy • Lazaryci • Marianie • Marianiści • Mercedarianie • Michalici • Misjonarze Krwi Chrystusa • Misjonarze świętej Rodziny • Norbertanie • Norbertanki • Orioniści • Pallotyni • Pallotynki • Pasjoniści • Pasterzanki • Paulini • Paulistki • Pauliści • Pijarzy • Redemptoryści • Rochici • Rogacjoniści • Saletyni • Salezjanie • Salwatorianie • Santiago • Sercanie • Szarytki • Teatyni • Templariusze • Trapiści • Trynitarze • Uczennice Boskiego Mistrza • Werbiści • Zmartwychwstańcy