Boeing B-52 Stratofortress
Z Wikipedii
| Boeing B-52 Stratofortress | |
 |
|
| Dane podstawowe | |
| Państwo | USA |
| Wytwórnia | Boeing |
| Typ | bombowiec strategiczny |
| Załoga | 5 (2 pilotów, bombardier, nawigator i inżynier pokładowy) |
| Historia | |
| Dane techniczne | |
| Napęd | 8 turbowentylowanych silników Pratt & Whitney TF33-P-3/103 |
| Moc | 76 kN dla każdego silnika |
| Wymiary | |
| Rozpiętość | 56,4 m |
| Wysokość | 12,4 m |
| Powierzchnia nośna | 372 m² |
| Masa | |
| Własna | 88450 kg |
| Startowa | 220000 kg |
| Zapas paliwa | 181.725 L |
| Osiągi | |
| Prędkość max. | 1000 km/h (0.86 Ma) |
| Pułap | 14300 m |
| Zasięg | B-52D – 11861 km, B-52G – 13528 km, B-52H – 16303 km |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| modele do "H" 4 działka kalibru .50 BMG, model "H" działko M61 Vulcan. Obecnie wszystkie używane maszyny pozbawione są uzbrojenia. | |
| Przestrzeń ładunkowa | |
| do 27,200 kg bomb, min pocisków rakietowych w różnych konfiguracjach | |
| Użytkownicy | |
| USAF | |
| Rzuty | |
 |
|
Boeing B-52 Stratofortress – amerykański bombowiec strategiczny dalekiego zasięgu z okresu po II wojnie światowej.
Spis treści |
[edytuj] Rozwój
Pierwszy lot prototypu YB-52 odbył się 15 kwietnia 1952. Bombowce B-52 weszły na wyposażenie amerykańskiego lotnictwa w roku 1955 zastępując Convair B-36 Peacemaker. Na początku swojej służby były trzonem amerykańskich sił strategicznych. W szczytowym okresie służby samolotu, w 1963, lotnictwo strategiczne USA miało 650 B-52, zgrupowanych w 42 dywizjonach na 38 lotniskach. W latach 60. rakiety międzykontynentalne przejęły główną rolę w amerykańskich siłach jądrowych, a nieustannie ulepszana radziecka obrona przeciwlotnicza postawiła pod znakiem zapytania skuteczność B-52. Tylko częściowym lekarstwem było wyposażenie B-52 w pociski samosterujące które pozwalały atakować z większych odległości. Z tych powodów z biegiem czasu B-52 zaczęły odgrywać coraz większą rolę jako bombowce konwencjonalne. W chwili obecnej w lotnictwie USA nadal służą 93 egzemplarze wersji B-52H, budowanej między 1960 i 1962. Armia amerykańska nie zamierza wycofać tego modelu z użytkowania przed rokiem 2050, co będzie swoistym rekordem.
[edytuj] Uzbrojenie
Bombowiec B-52 jest w stanie przenieść 31,500 kg różnego rodzaju broni konwencjonalnej (bomby, miny, rakiety) oraz bomby jądrowe (B28, B43, B53, B61, B83). Typowy ładunek konwencjonalny to na przykład 51 bomb 500 funtowych (241 kg). B-52 może też przenosić 20 pocisków cruise do atakowania z większych odległości (stand-off).
[edytuj] Zastosowanie
[edytuj] Zastosowanie bojowe
Samoloty te pełniły służbę przez większość zimnej wojny. Brały także udział w wojnie w Wietnamie i podczas operacji "Pustynna burza" (ang. Desert Storm) w Iraku w 1991 roku, w operacji w Afganistanie (ang. Enduring Freedom, 2001), a także w następnej wojnie irackiej (ang. Iraqi Freedom) w 2003. Podczas tych konfliktów samoloty B-52 były wykorzystywane jako bombowce konwencjonalne.
W chwili obecnej B-52 są zgrupowane w dwóch stałych bazach: Minot AFB w Dakocie Północnej (5 skrzydło bombowe) i Barksdale AFB w Luizjanie (2 skrzydło bombowe). Ponadto często działają tymczasowo z różnych baz sił powietrznych USA na całym świecie.
[edytuj] Zastosowanie niebojowe
Dwie maszyny (NB-52A i NB-52B) uczestniczyły w amerykańskim programie eksperymentalnym X-15, jako nosiciele samolotów rakietowych X-15. Jedna z tych maszyn (NB-52B) służyła w NASA aż do 17 grudnia 2004 roku, biorąc udział także w takich programach jak X-24, HiMAT, X-38 oraz X-43.
[edytuj] Straty i wypadki
Podczas walk powietrznych nad Wietnamem 17 samolotów B-52 zostało strąconych przez wojska Północnego Wietnamu.
17 stycznia 1966 w pobliżu hiszpańskiej wsi Palomares (Andaluzja) nad Morzem Śródziemnym B-52 w czasie tankowania w powietrzu uległ kolizji z cysterną KC-135. Obydwa samoloty zapaliły się i uległy katastrofie. 7-osobowa załoga B-52 (z której czterech członków zginęło w katastrofie) zdążyła jednak z samolotu spadającego z wysokości 31000 stóp (ponad 9 kilometrów) wyrzucić na spadochronach cztery znajdujące się na pokładzie ponad jednomegatonowe bomby wodorowe. Wszystkie je później odnaleziono, a częściowo skażoną okolicę Palomares – zdezaktywowano wywożąc wierzchnią warstwę gleby. Wypadek ten, jako że zdarzył się w okolicach chętnie odwiedzanych przez turystów, był chyba najgłośniejszą katastrofą B-52.
Dwa lata później, 21 stycznia 1968 w pobliżu bazy Thule (obecnie Qaanaaq) na Grenlandii rozbił się kolejny B-52 z sześcioma bombami MK-28 na pokładzie. Tym razem załoga (sześciu z siedmiu się uratowało) nie pozbyła się bomb przed wypadkiem, toteż w wyniku roztrzaskania się samolotu przy prędkości 560 węzłów (1000 km/h), wybuchu klasycznych (trotylowych) ładunków we wszystkich bombach oraz pożaru szczątków i 130 tys. litrów paliwa lotniczego znaczna część plutonu z bomb przedostała się do otoczenia. Był to prawdopodobnie najpoważniejszy wypadek B-52 w ogóle, a na pewno najpoważniejsza katastrofa w historii wyspy spowodowana jej strategicznym położeniem. Mimo dużych nakładów finansowych na dezaktywację, usunięcie wszystkich skutków wypadku w trudnej arktycznej okolicy nie było do końca możliwe.
Po katastrofie na Grenlandii Amerykanie zaprzestali 24-godzinnego dyżurowania w powietrzu z bombami na pokładzie, co praktykowane było od kryzysu kubańskiego w 1962, tym bardziej, że do mniej spektakularnych niż w Thule (Grenlandia) i w Palomares (Andaluzja) wypadków dochodziło częściej. Wiele z nich (prawdopodobnie większość) "zawiniona" była wprawdzie przez Boeingi B-47 Stratojet (np. w 1956 pilot B-47 w brytyjskiej bazie Lakenheath stracił panowanie nad maszyną i roztrzaskał się o... magazyn bomb atomowych, gdzie znajdowały się m.in. trzy bomby MK-6 – wszystko stanęło w ogniu; w bagnach w stanie Georgia w USA leży po dziś dzień nie odnaleziona bomba wodorowa, zgubiona przez B-47; inny B-47 utonął w 1958 gdzieś w Atlantyku u wybrzeży Maroka razem ze swoim jądrowym ładunkiem, itp.), a loty z bombami na pokładzie nie tylko tym dwóm typom samolotów powierzano i nie tylko B-47 i B-52 ulegały tak poważnym wypadkom.
24 czerwca 1994 roku doszło do katastrofy samolotu podczas pokazu lotniczego w bazie sił powietrznych w FairChild [1] w stanie Waszyngton. Przyczyną był błąd pilota. Pilot był jednym z lepszych w grupie, ale równocześnie znany był z przekraczania norm lotu, do tego stopnia że niektórzy członkowie załogi odmawiali wspólnych z nim lotów. Mimo, że zachowanie pilota było znane dowództwu, nie było reprymendowane. Podczas manewru w FairChild pilot wykonał ostry skręt na małej wyskokości, znacznie przekraczając dozwolone nachylenie boczne samolotu wynoszące 45°. W pewnym momencie przechył zaczął się niekontrolowanie pogłębiać aż do 90° powodując utratę kontroli nad samolotem, gwałtowne jego opadanie i rozbicie o ziemię [2].
[edytuj] Linki zewnętrzne
| Samoloty myśliwskie | |
|
FJ | F-4 | F-5 | F-8 | F-14 | F-15 | F-16 | F/A-18 | F/A-18E/F | F-22 | F-35 | F-80 | F-82 | F-84 | F-84F | F-86 | F-89 | F-94 | F-100 | F-101 | F-102 | F-104 | F-105 | F-106 | F-111 | FH-1 | F2H | F3D | F3H | F7U | F9F | F9F | F11F |
|
| Samoloty bombowe | |
| Samoloty szturmowe | |
|
A-1 | A-2 | A-3 | A-4 | A-5 | A-6 | A-7 | A-10 | AC-130 | AV-8B |
|
| Samoloty patrolowe i zwalczania okrętów podwodnych | Samoloty rozpoznawcze i walki radioelektronicznej |
|
P-2 | P-3 | P4M | P5M | P6M | S-2 | S-3 |
|
| Samoloty obserwacyjne | Samoloty szkolno - treningowe |
|
O-1 | O-2 | OV-1 | OV-10 |
|
| Samoloty transportowe | Śmigłowce i pionowzloty |
|
C-97 | C-119 | C-123 | C-130 | C-133 | C-124 | C-135 | C-141 | C-5 | C-17 |
OH-58 | UH-1 | CH-46 | CH-47 | AH-1 | AH-64 | UH-60 | CH-53 | SH-3 | V-22 |
| Konstrukcje doświadczalne i prototypy | |
|
XB-70 | XF10F | XF-85 | XF-87 | XF-88 | XF-90 | XF-91 | XF-92 | YF-23 | YF-93 | YF-95 | YF-96 | F-20 | RAH-66 |
|
