Barwienie metodą Grama
Z Wikipedii
Metoda Grama barwienia bakterii została opracowana w 1844 roku przez Duńczyka, Hansa Christiana Grama. Pozwala ona zróżnicować te organizmy na dwie duże grupy (Gram-dodatnie i Gram-ujemne) ze względu na różnice w budowie ściany komórkowej oraz, co za tym idzie, także pewne różnice w fizjologii i podatności na leki.
Spis treści |
[edytuj] Metoda barwienia
- na odtłuszczone szkiełko podstawowe nanosimy bakterie i po ewentualnym dodatku płynu fizjologicznego wykonujemy rozmaz
- szkiełko z rozmazem pozostawiamy do całkowitego wyschnięcia, po czym preparat utrwalamy przez trzykrotne przesunięcie nad płomieniem palnika
- utrwalony preparat zalewamy nad rynienką roztworem fioletu krystalicznego
- czekamy 60 sekund
- tryskawką delikatnie zmywamy barwnik
- zalewamy preparat jodyną lub płynem Lugola
- czekamy 30 sekund
- odbarwiamy całość w etanolu, ale ostrożnie, ok. 10-20 sekund
- spłukujemy preparat wodą
- dobarwiamy innym barwnikiem, np. safraniną czy fuksyną karbolową przez ok. 30 sekund
- dobrze spłukujemy preparat wodą i oglądamy pod mikroskopem
[edytuj] Mechanizm barwienia
- Komórki bakteryjne, zarówno gramdodatnie, jak i gramujemne, zabarwiają się fioletem krystalicznym.
- Dodanie płynu Lugola powoduje, że fiolet reaguje z jodem, w wyniku czego tworzą się stosunkowo duże kompleksy złożone z barwnika i jodu. Na tym etapie obydwa typy komórek mają zabarwienie granatowe.
- Płukanie w alkoholu powoduje, że w komórkach Gram-dodatnich następuje zmniejszenie pustej przestrzeni w wielowarstwowych ścianach komórkowych, mających wygląd wielu (ok. 50) nałożonych na siebie siatek. W rezultacie kompleksy fioletu krystalicznego z jodem nie mogą ulec wypłukaniu, co w przypadku 1-2 warstw u bakterii Gram-ujemnych nie jest przeszkodą i alkohol świetnie wypłukuje barwnik.
- Po zakończonym płukaniu komórki Gram-dodatnie są granatowe, zaś Gram-ujemne – bezbarwne.
- Dodatkowy barwnik (np. safranina, fuksyna) dobarwia, niezbyt mocno, komórki Gram-ujemne, nie zmieniając barwy komórek Gram-dodatnich.
[edytuj] Efekt barwienia Grama
W efekcie wyżej przedstawionych działań i opisanego mechanizmu komórki efekty mogą być trojakie:
- bakterie barwią się na kolor ciemno-fioletowy, prawie czarny, określamy jako Gram-dodatnie lub (Gram +)
- bakterie barwią się w kolorze czerwonym, określamy jako Gram-ujemne lub (Gram -)
- bakterie nie barwią się w ogóle metodą Grama