Anticommunisme
| Communisme |
 |
| Stromingen |
|
Marxisme |
| Personen |
|
Marx · Engels |
| Landen |
|
Sovjet-Unie |
| Verwante onderwerpen |
|
Socialisme |
Anticommunisme is een ideologie van oppositie tegen de communistische organisatie, regering en het "gedachtengoed" ervan. Het houdt meestal ook in dat er oppositie gevoerd wordt tegen andere politieke bewegingen of instanties die grenzen stellen aan particulier eigendom van productiemiddelen, zoals anarchisme, socialisme, syndicalisme.
De term wordt wereldwijd gebruikt sinds de Koude Oorlog, waarin de kapitalistische en overgebleven fascistische landen zich vijandig opstelden tegen wat zij noemden 'de uitbreidingsgezinde buitenlandse politiek' van de Sovjet-Unie. Tijdens het grootste deel van de periode tussen 1950 en 1991 was anticommunisme één van de belangrijkste elementen van de Koude Oorlog en van het beleid van de leiders van de Verenigde Staten m.b.t. de Sovjet-Unie.
Inhoud |
[bewerk] Achtergrond
Vandaag de dag klagen veel liberale anticommunisten het gebrek aan individuele vrijheid in communistische landen aan. Ze bekritiseren de interpretatie van het concept democratie door communisten die sterk van de hunne verschilt, en protesteren tegen de socio-economische programma's van deze communisten.
Veel communisten spreken deze kritiek tegen door te zeggen dat democratie net essentieel is voor een geplande economie en om staatskapitalisme te voorkomen, waarin het net zo slecht voor de arbeiders zou zijn als voor de bedrijven.
Na de Oktoberrevolutie in 1917 werden de critici geïnspireerd om de communistische ideologie vanuit een conservatief oogpunt te bevechten. Bij de geboorte van het Stalinisme in de jaren 1920 beschuldigden vele liberale communisten, Trotskiisten en sociaaldemocraten de Sovjet-Unie van schendingen van de mensenrechten, waarmee anticommunisme gebruikelijk werd bij zowel links als rechts.
[bewerk] Types van anticommunisme
Verschillende mensen hebben het communisme bekritiseerd voor verschillende redenen. Conservatieve en liberale critici richten zich vaak op het Marxisme of zelfs socialisme als geheel. Ze zien communisme als een doctrine gebaseerd op radicale en onjuiste argumenten. Ze geloven dat het kapitalisme economische vrijheid schenkt aan iedereen (i.p.v. enkel de burgerij versus de proletariërs volgens communisten). Ze zien het gebrek aan eigendomsrechten als een schending van wat zij verstaan onder mensenrechten.
Anderen fixeren zich op tegenstellingen of fouten in de communistische theorie en gebrekkige koppeling aan de praktijk. Veel anticommunisten vinden dat de theorie minder bekritiseerbaar is dan de machts ontplooiingen van communisten zelf. Sociaaldemocraten als Bertrand Russell en anarchistische theoretici als Noam Chomsky beschouwen het communisme als een doctrine met nobele doelen in theorie maar die erin faalt deze theoretische principes in de praktijk om te zetten (hoewel Chomsky opmerkt dat de term anticommunisme vaak bestrijding van links in het algemeen inhoudt).
[bewerk] Fascisme en anticommunisme
Fascisme en "Sovjet"communisme zijn politieke systemen die tot ontplooiing kwamen na de Eerste Wereldoorlog. Geschiedkundigen van de periode tussen de Eerste en Tweede Wereldoorlog zoals Eric Hobsbawm wezen erop dat de liberale democratie onder zware druk stond in deze periode, het scheen een gedoemde filosofie te zijn. Het succes van de Russische Revolutie van 1917 resulteerde in een korte revolutiegolf doorheen Europa, met name in Duitsland en Hongarije. De socialistische beweging splitste wereldwijd in verscheidene sociaal-democratische en Leninistische vleugels met de vorming van de Comintern of 'Derde Internationale', wat ernstige debatten binnen sociaal-democratische partijen veroorzaakte, met als resultaat dat verdedigers van de Russische Revolutie zich afscheurden om in de meeste geïndustrialiseerde en veel niet geïndustrialiseerde landen Communistische Partijen op te richten. Toen deze partijen de acceptatie van de oorlog door de sociaaldemocraten labelden als imperialisme, kregen ze voor veel mensen meer geloofwaardigheid.
Aan het einde van de Eerste Wereldoorlog waren er pogingen en dreigingen tot socialistische opstanden doorheen Europa. In Duitsland faalde de Spartacusopstand, geleid door Rosa Luxemburg en Karl Liebknecht, in januari 1919. In Beieren namen de communisten de regering over en riepen de Munchense Sovjetrepubliek uit, die van 1918 tot 1919 stand hield. In Hongarije werd er ook een kortstondige Sovjetregering in het leven geroepen door Béla Kun in 1919.
[bewerk] Bekende anticommunisten
[bewerk] Beroemdste anticommunisten
- Politici: Francisco Franco, Adolf Hitler, Benito Mussolini, Winston Churchill, Ronald Reagan, Joseph McCarthy, Margaret Thatcher, Gregory Lauder-Frost.
- Economen: Eugen von Böhm-Bawerk, Milton Friedman, Friedrich Hayek, Ludwig von Mises.
- Historici: Robert Conquest, Paul Johnson, Richard Pipes, Nikolai Tolstoy.
- Schrijvers: Taylor Caldwell, David Caute, Robert Heinlein, Arthur Koestler, Revilo P. Oliver, George Orwell, Aleksandr Solzhenitsyn, Peregrine Worsthorne.
- Religieuze leiders: Paus Johannes Paulus II, Francis Spellman, Sun Myung Moon.
[bewerk] Bekende anticommunistische dissidenten
- Václav Havel (Tjechoslovakije) - De laatste president van Tjechoslovakije (van 1990 tot 1993) en de eerste president van Tsjechië (van 1993 tot 2003).
- Lech Wałęsa (Polen) - President van Polen (van 1990 tot 1995).
- Zviad K. Gamsakhurdia (USSR) - Georgische dissident tijdens het Sovjetregime, later president van Georgië.
- Aleksandr Solzhenitsyn (USSR) - Vermaard Russisch schrijver.
- Milovan Đilas (Joegoslavië)
- Harry Wu (China)
- Wang Youcai (China)
[bewerk] Anticommunistische politici en miltairen
- Pieter Willem Botha - prime minister (later state president) of apartheid South Africa 1978-1989
- Zbigniew Brzezinski - United States National Security Advisor to President Jimmy Carter, 1977-1980
- Winston Churchill - British Prime Minister, 1940-45, 1951-55, leader of counterrevolutionary forces in Russian Civil War.
- Martin Dies, Jr. - United States congressman 1930-1944, 1952-1958
- Ngo Dinh Diem - President of South Vietnam 1955-1963, assassinated
- Samuel Kanyon Doe - President of Liberia 1980-1990, assassinated
- King Faisal - King of Saudi Arabia, assassinated in 1975
- Francisco Franco - leader of Spain 1939-1975, following the Spanish Civil War
- Licio Gelli, head of P2
- Barry Goldwater - United States Senator 1953-1964, 1968-1987, Republican Party nominee for President in the 1964 election
- Jesse Helms - United States Senator
- Adolf Hitler - Rijkskanselier van Nazi-Duitsland 1933-1945
- Miklós Horthy - Regent of Hungary 1920-1944
- Ion Antonescu - leader of Romania 1940-1944
- Félix Houphouët-Boigny - President of Côte d'Ivoire 1960-1993 [1]
- Chiang Kai-Shek - leader of the Republic of China 1928-1975, which was later relocated to Taiwan
- John F. Kennedy - President of the United States 1961-1963, assassinated
- Jomo Kenyatta - President of Kenia 1964-1978
- Nguyen Khanh - premier (1964) of South Vietnam and current Chief of State of the Government of Free Vietnam 2005-
- Ayatollah Khomeini, religious leader of Iran 1979-1989, toppled the last Shah of Iran [2] [3]
- Jeane Kirkpatrick - United States diplomat, ambassador to the United Nations under President Reagan
- Henry Kissinger - Secretary of State for the Nixon and Ford administrations
- Vytautas Landsbergis - Leader of Lithuanian independence movement and first head of state of current Republic of Lithuania (1990-1992), MEP 2004-current
- Daniel Malan - prime minister of apartheid South Africa 1948-1954, banned the Communist Party of South Africa
- Douglas MacArthur - United States general, led the American forces in the Korean War
- Carl Gustaf Emil Mannerheim - White military leader, later President of Finland 1867-1951
- Ferdinand Marcos - President of the Philippines 1965-1986, established diplomatic relations with the People's Republic of China and the Soviet Union, both in 1975
- Mobutu Sese Seko - President of Zaire 1965-1997 (although the country he ruled did not become Zaire until 1971)
- Joseph McCarthy - United States Senator 1947-1957
- Benito Mussolini - Fascist leader of Italy 1922-1944
- Richard Nixon - President of the United States 1969-1974, established diplomatic relations with Communist China
- Lon Nol - Premier (later president) en dictator van Cambodja, afgezet door de Rode Khmer.
- Boun Oum - Prins van Laos.
- Mohammad Reza Pahlavi - Shah van Iran tussen 1953 en 1979, afgezet in de Iraanse revolutie.
- George Papadopoulos - Leider van Griekenland tussen 1967 en 1974.
- Augusto Pinochet - Leider van Chili tussen 1973 en 1990; zette de socialstische regering van Salvador Allende af.
- Ronald Reagan - President van de Verenigde Staten tussen 1981 en 1989.
- Syngman Rhee - President van Zuid-Korea tussen 1948 en 1960.
- António de Oliveira Salazar - Dictator van Portugal tussen 1932 en 1968.
- Jonas Savimbi - Rebelleerde tegen de Marxistische regering van Angola, gedood in een gevecht in 2002.
- Ian Smith - Eerste minister van Rhodesië, nu Zimbabwe.
- Paul Schäfer - Voormalig leider van de anticommunistische Colonia Dignidadgemeenschap in Chili.
- Anastasio Somoza García - President van Nicaragua, vermoord.
- Anastasio Somoza Debayle - President van Nicaragua tussen 1967 en 1972, en tussen 1974 en 1979, afgezet door het Sandinistaans Nationaal Bevrijdingsfront, later vermoord in Paraguay.
- Luis Somoza Debayle - President van Nicaragua.
- Johannes Gerhardus Strijdom - Eerste minister van het apartheidsregime in Zuid-Afrika van 1954 tot 1958; verergerde de relaties met de Sovjet-Unie.
- Alfredo Stroessner - Leider van Paraguay tussen 1954 en 1989.
- Suharto - President van Indonesië.
- Svinhufvud - President van Finland tussen 1931 en 1937.
- Robert Taft - Senator in de Verenigde Staten.
- Eugène Terre'Blanche - Stichter en leider van de neo-nazische Afrikaner Weerstandsbeweging.
- Margaret Thatcher - Eerste minister (v) van het Verenigd Koninkrijk tussen 1979 en 1990.
- Nguyen Cao Ky - Premier (later vicepresident) van Zuid-Vietnam.
- Nguyen Van Thieu - President van Zuid-Vietnam tussen 1967 en 1975, nam onstlag enkele dagen voor de val van Saigon.
- Moise Tshombe - President van Katanga.
- Rafael Trujillo - leider van de Dominicaanse Republiek, vermoord.
- Harry S. Truman - President van de Verenigde staten, van 1945 tot 1953.
- Arthur H. Vandenberg - Senator in de Verenigde Staten.
- Hendrik Frensch Verwoerd - Eerste minister van het apartheidsregime in Zuid-Afrika van 1958 to 1966; bedenker van de 'apartheid', vermoord.
- Jorge Rafael Videla - Argentijns politiek en militair leider.
- Balthazar Johannes Vorster - Eerste minister van het apartheidsregime in Zuid- Afrika van 1966 tot 1978.
- George S. Patton jr - Generaal (VS)
[bewerk] Leiders van de Russische antibolsjewiekenbeweging
- Anton Ivanovich Denikin
- Pyotr Nikolayevich Wrangel
- Aleksandr Vasilevich Kolchak
- Nikolai Nikolaevich Yudenich
- Pyotr Nikolayevich Krasnov
[bewerk] Anticommunistische militanten
- Fanny Kaplan
- Luis Posada Carriles - Zou een Cubaans passagiervliegtuig opgeblazen hebben in 1976, waarbij alle 73 passagiers omkwamen, en bekende ook aanvallen gepland te hebben op toeristische plekken.
- Orlando Bosch
- Stefano Delle Chiaie
- Kenkokukai - Japanse nationalisten die de Sovietambassade in 1928 opbliezen.
- Eugène Terre'Blanche
- Michael Townley
- Osama Bin Laden - Financieel en logistiek ondersteund door de Mujahidienen in hun gevecht tegen de Sovietinvasie van Afghanistan.
[bewerk] Zie ook
- Communisme
- Fascisme
- Koude Oorlog
- Joseph McCarthy
- Nationaal-socialisme
- Operatie Condor
- Operatie Gladio
- Rode Angst
- Trumandoctrine
- Portaal: Politiek
[bewerk] Externe link
- (en) Industiële arbeiders van de wereld - De IWW vernietigd – een fragment uit Howard Zinns Een sociale geschiedenis van de Verenigde Staten
