Maoïsme
Communisme |
Stromingen |
Marxisme |
Personen |
Marx · Engels |
Landen |
Sovjet-Unie |
Verwante onderwerpen |
Socialisme |
Maoïsme is de Chinese variant van het stalinisme, ontstaan door Mao Zedong. Het Chinese communisme was sterk gericht op de boeren en op gewapende strijd en revolutie; dit in tegenstelling tot het beleid van de Sovjet-Unie en communistische partijen in West-Europa, dat eerder gericht was op de industriële arbeiders.
Net als het stalinisme richt het maoïsme zich op een socialisme binnen een bepaalde staat. Deze interpretatie moet gezien worden in het licht van de lange strijd tegen de nationalisten van Tsjang Kai Tsjek, waardoor de internationale revolutie wat op de achtergrond verdween.
Het maoïsme oefende in de jaren '60 en '70 een sterke invloed uit op communistische bewegingen wereldwijd, en in het bijzonder op guerillabewegingen in de 'Derde Wereld'; o.a. Che Guevara was een aanhanger. De nadruk op de noord-zuidtegenstelling in de Chinese buitenlandse politiek, in plaats van de nadruk op oost-west in de Sovjetpolitiek, kan hiervoor als oorzaak worden aangewezen.
Ook genoot het maoïsme enige populariteit onder radicale westerse communisten voor wie de 'reformistische' koers van Moskougetrouwe communisten niet ver genoeg ging. Overal in Europa werden maoïstische partijtjes opgericht die zich doorgaans tooiden met het etiket marxistisch-leninistisch, om aan te geven dat zij in Mao's spoor teruggrepen op de 'zuivere' leer van Marx en Lenin; zo ook in Nederland. De oprichting hiervan werd ten dele (in het geheim) gesteund door veiligheidsdiensten als de BVD, die op deze manier trachtten verdeeldheid te zaaien binnen het Europese communisme. De meest succesvolle van deze partijtjes was de Socialistiese Partij (SP).[1] Deze zei het maoïsme echter al gauw vaarwel.[2]
Er bestaat in Nederland nog minstens één maoïstische organisatie, GML/Rode Morgen. In België is de grootste maoïstische partij de PVDA.
In het koninkrijk Nepal hebben de maoïsten een grote aanhang, vooral onder de sociaal laagste klassen en dan vooral onder de jongeren. De maoïsten strijden hier vooral tegen de regeringsvorm, waarbij de vorst nagenoeg een alleenheerschappij in stand tracht te houden, hetgeen vooral ten goede komt aan de beter bedeelden in de Nepalese samenleving. Door de strijd van de maoïsten zijn er de afgelopen jaren duizenden doden gevallen, zowel onder eigen aanhangers als onder andere burgers, maar vooral soldaten van het Nepalese leger en politiemensen.
[bewerk] Zie ook
- Culturele Revolutie
- Grote Sprong Voorwaarts
- Maoïstische partijen in Duitsland
- Rode Boekje
- Rode Schisma
[bewerk] Bronnen
- ↑ Antoine Verbij (2005). Tien rode jaren: links radicalisme in Nederland 1970-1980. Amsterdam: Ambo.
- ↑ Gerrit Voerman (1984). De "rode jehova's": een geschiedenis van de Socialistiese Partij. In Jaarboek 1984 DNPP. Groningen: Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen.