1980
Eeuwen: | 19e eeuw · 20e eeuw · 21e eeuw |
Decennia: | 1950s 1960s 1970s 1980s 1990s 2000s 2010s |
Jaren: | 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 |
Kalenders | |
Gregoriaanse kalender | 1980 MCMLXXX |
Ab urbe condita | 2733 |
Armeense kalender | 1429 ԹՎ ՌՆԻԹ |
Chinese kalender | 4676 – 4677 己未 – 庚申 |
Ethiopische kalender | 1972 – 1973 |
Hebreeuwse kalender | 5740 – 5741 |
Hindoekalenders | |
- Vikram Samvat | 2035 – 2036 |
- Shaka Samvat | 1902 – 1903 |
- Kali Yuga | 5081 – 5082 |
Iraanse kalender | 1358 – 1359 |
Islamitische kalender | 1400 – 1401 |
Kalender van 1980 |
Inhoud |
[bewerk] Gebeurtenissen
- De cent wordt in Nederland officieel afgeschaft, maar blijft tot 1983 in omloop.
- Door de tweede grondwetswijziging in België worden de cultuurgemeenschappen kortweg Gemeenschappen vanwege hun bijkomende bevoegdheden. Het Vlaamse en het Waalse gewest worden opgericht, elk met hun eigen Raad (Parlement) en Regering.
- januari
- 1 - De Beneluxtunnel onder de Nieuwe Maas (Vlaardingen/Schiedam - Hoogvliet) wordt tolvrij.
- 11 - In Karachi eindigt de Nederlandse hockeyploeg als vierde bij het toernooi om de Champions Trophy.
- 16 - Het stakingsverbod voor ambtenaren en Spoorwegen wordt uit de wet geschrapt. Dit verbod was onderdeel van de "worgwetten" van Abraham Kuyper uit 1903.
- februari
- 25 - Staatsgreep in Suriname, gepleegd door een groep lage officieren onder leiding van sergeant en sportinstructeur Desi Bouterse: de Sergeantencoup
- maart
- 3 - In opdracht van de burgemeester van de gemeente Amsterdam wordt de Vondelstraat in de stad Amsterdam heroverd op de kraakbeweging. Tanks van de landmacht ruimen de barricades op.
- 3 - John McEnroe lost Björn Borg na 34 weken af als nummer één op de wereldranglijst der tennisprofessionals, maar de Amerikaan moet die positie al na drie weken weer afstaan aan de Zweed.
- 6 - Belgisch-Frans schrijfster Marguerite Yourcenar wordt als eerste vrouw toegelaten tot de Académie française.
- 19 - Koning Juan Carlos van Spanje begint aan een driedaags staatsbezoek aan Nederland. Daarmee is voor het eerst sinds het vertrek van Filips II in 1569 een Spaans vorst op Nederlands grondgebied.
- april
- 1 - De NOS begint met de officiële uitzending van Teletekst.
- 5 - Jan Raas wint voor de vierde opeenvolgende keer Nederlands enige wielerklassieker, de Amstel Gold Race.
- 7 - Tracy Austin lost Martina Navratilova na 31 weken af als de nummer één op de wereldranglijst der proftennissters. De Amerikaanse moet die positie na twee weken weer afstaan aan haar Tsjechisch-Amerikaanse collega.
- 25 - Een poging van het Amerikaanse leger om de gijzelaars in de ambassade te Teheran te bevrijden, loopt uit op een dramatische mislukking.
- 30 - Abdicatie van Koningin Juliana ten gunste van haar oudste dochter Beatrix. De inauguratie van Beatrix als Koningin der Nederlanden gaat gepaard met grote krakersrellen.
- mei
- 8 - In het stads- en streekvervoer wordt de strippenkaart ingevoerd als onderdeel van het nationaal tariefsysteem.
- 8 - De BRT gaat van start met Teletekst.
- 18 mei - Ian Curtis, zanger van Joy Division, verhangt zichzelf. Joy Division heeft vervolgens een hit met Love Will Tear Us Apart. Na de dood van Curtis gaan de overige leden verder onder de naam New Order.
- juni
- 1 - Oprichting van de Amerikaanse nieuwszender CNN door Ted Turner.
- 22 - West-Duitsland wint in Rome het EK voetbal door België in de finale met 2-1 te verslaan.
- Jack Middelburg wint de 500 cc-klasse van de TT Assen.
- juli
- 20 - Na vijf keer tweede te zijn geworden wint Joop Zoetemelk, als tweede Nederlander in de geschiedenis, de Ronde van Frankrijk.
- 22 - Vladimir Salnikov scherpt in Moskou het wereldrecord op de 1500 meter vrije slag aan tot 14.58,27. Het oude record (15.02,40) stond sinds 20 juli 1976 op naam van de Amerikaanse zwemmer Brian Goodell.
- 25 - Groningen - Op het enkelspoorstraject tussen Winsum en Sauwerd botsen twee stoptreinen op elkaar. Gevolg: grote ravage, 9 doden en 21 gewonden. Vanwege dichte mist komt de hulpverlening moeizaam op gang. Een echte oorzaak werd nooit geheel duidelijk. Vermoed wordt dat de machinist van de volle forensentrein komend uit Winsum en gaand richting Groningen -die had moeten wachten op de trein uit de andere richting, die echter verlaat was- meende dat hij nog een station eerder (Baflo) was waar hij niet hoefde wachten. 25 jaar later werd in het weiland een gedenkteken opgericht.
- augustus
- 2 - Italië : Bologna wordt opgeschrikt door een terroristische aanslag : 85 doden
- 11 - John McEnroe lost Björn Borg voor de tweede keer dit jaar af als nummer één op de wereldranglijst der tennisprofessionals, maar de Amerikaan moet die positie ditmaal al na één week weer afstaan aan de Zweed.
- 14 - Op de Poolse Lenin-scheepswerf begint de staking die door velen als het begin van de val van het communisme in het Oostblok gezien wordt en die leidt tot de oprichting van Solidarnosc.
- september
- 5 - De Gotthardtunnel wordt voor auto's geopend en is 17 km lang.
- 9 - Oprichting van de Nederlandse Taalunie
- 12 - De Voyager 1 ruimtesonde bereikt de planeet Saturnus en stuurt spectalulaire foto's van Saturnus, zijn ringen en zijn manen terug naar de aarde.
- Irak zegt het grensakkoord met Iran op en valt Iran aan. Begin van de oorlog Iran-Irak.
- Oprichting van de Poolse onafhankelijke vakbond Solidariteit.
- december
- 8 - Muzikant John Lennon wordt in New York vermoord door Mark Chapman
[bewerk] Muziek
Album toptien (bron: popdossier.nl)
- Met Je Ogen Dicht - Rob de Nijs
- My Favourites - Janis Ian
- Homo Sapiens - Robert Long
- Romantische Popsongs - Diverse artiesten
- Grootste Hits - BZN
- Hey - Julio Iglesias
- Xanadu (Original Soundtrack) - Diverse artiesten
- Maywood - Maywood
- Diana - Diana Ross
- Dromentrein - Lenny Kuhr
[bewerk] Geboren
- januari
- 4 - Jaroslav Popovitsj, Oekraïens wielrenner
- 13 - Wytske Kenemans, Nederlands televisiepresentatrice
- 14 - Taeke Taekema, Nederlands hockeyinternational
- 19 - Jenson Button, Brits Formule 1-coureur
- 19 - Matic Osovnikar, Sloveens atleet
- 24 - Nyncke Beekhuyzen, Nederlands actrice
- 25 - Xavi Hernández, Spaans voetballer
- 27 - Eva Padberg, Duits supermodel, fotomodel en actrice
- 27 - Marat Safin, Russisch tennisser
- 28 - Nick Carter, zanger in de boyband Backstreet Boys
- februari
- 9 - Angelos Charisteas, Grieks voetballer
- 11 - Karin Ruckstuhl, Nederlands atlete
- 11 - Matthew Lawrence, Amerikaans acteur en komiek
- 12 - Christina Ricci, Amerikaans actrice
- 12 - Juan Carlos Ferrero, Spaans tennisser
- 20 - Bram Som, Nederlands atleet
- 22 - Denise Koopal, Nederlands tv-presentatrice en zangeres
- 22 - Peter Barton, Nederlands journalist en auteur
- 24 - Roman Sloednov, Russisch zwemmer
- 27 - Chelsea Clinton, dochter van voormalig Amerikaanse president Bill Clinton en zijn vrouw Hilary
- 28 - Pascal Bosschaart, Nederlands voetballer
- maart
- 6 - Emma Igelström, Zweeds zwemster
- 12 - Jens Mouris, Nederlands wielrenner
- 15 - Josefin Lillhage, Zweeds zwemster
- 18 - Aleksej Jagoedin, Russisch kunstrijder
- 21 - Ronaldo de Assis Ronaldinho, Braziliaans voetballer
- 22 - Barbara en Isabella Kuylenberg, Nederlandse zangeressen, bekend als duo Double Date
- 29 - Zsofi Horvath, Miss Belgian Beauty 2003
- 29 - Christiaan Crouwers, [[drummer, van Another Messiah]]
- april
- 1 - Maartje Scheepstra, Nederlands hockeyinternational
- 11 - Stephane Hautot, Belgisch schaker
- 12 - Brian McFadden, Iers zanger
- 14 - Alin Berescu, Roemeens schaker
- 29 - Kian Egan, Iers zanger
- 30 - Edwin de Graaf, Nederlands voetballer
- mei
- 5 - Petra Else Jekel, Nederlands dichteres
- 7 - Johan Kenkhuis, Nederlands zwemmer
- 7 - Haitske van de Linde, Nederlands politica (Leefbaar Nederland)
- 9 - Grant Hackett, Australisch zwemmer
- 11 - Miranda Slabber, Nederlands model en miss
- 14 - Eugène Martineau, Nederlands tienkamper
- 15 - Yvonne Hijgenaar, Nederlands wielrenster
- 18 - Michael Llodra, Frans tennisser
- 27 - Niels 't Hooft, Nederlands schrijver
- 28 - Mark Feehily, Iers zanger
- 31 - Edith Bosch, Nederlands judoka
- juni
- 7 - Ed Moses, Amerikaans zwemmer
- 8 - Sita Vermeulen, Nederlands popzangeres
- 13 - Sarah Connor, Duits zangeres
- 16 - Thijs Al, Nederlands mountainbiker
- 17 - Venus Williams, Amerikaans tennisster
- 20 - Tony Lovato, Amerikaans zanger en gitarist van de punk rockband MEST
- 30 - Nourdin Boukhari, Marokkaans-Nederlands voetballer
- juli
- 1 - Matthijs Brouwer, Nederlands hockeyinternational
- 3 - Roland Schoeman, Zuid-Afrikaans zwemmer
- 7 - Michelle Kwan, Amerikaans kunstschaatsster
- 8 - Robbie Keane, Iers voetballer
- 10 - Jessica Simpson, Amerikaanse zangeres
- 19 - Xavier Malisse, Belgisch tennisser
- 20 - Gisele Bündchen, Braziliaans topmodel
- 21 - Tom Soetaers, Belgisch voetballer
- 22 - Dirk Kuijt, Nederlands voetballer
- 22 - Kate Ryan, Belgisch zangeres
- 23 - Lizelotte van Dijk, Nederlands actrice
- 23 - Michelle Williams, Amerikaans zangeres
- 29 - Fernando Gonzalez, Chileens tennisser
- 31 - Nicolien Sauerbrij, Nederlands snowboardster
- augustus
- 1 - Jeroen Trommel, Nederlands volleyballer
- 5 - Jason Čulina, Australisch voetballer
- 8 - Diego Markwell, Nederlands honkballer
- 26 - Macaulay Culkin, Amerikaans acteur
- 30 - Marlies van Baalen, Nederlands dressuuramazone
- september
- 9 - Ivo Snijders, Nederlands roeier
- 9 - Michelle Williams, Amerikaans actrice
- 11 - Karim Touzani, Nederlands voetballer
- 13 - Daisuke Matsuzaka, Japanse honkballer
- 20 - Vladimir Karpets, Russisch wielrenner
- 20 - Ashley Cole, Engels voetballer
- 24 - Diederik Boer, Nederlands voetballer
- 28 - Brigitta Callens, Belgisch fotomodel
- 30 - Martina Hingis, Zwitsers tennisster
- oktober
- 1 - Kim-Lian van der Meij, Nederlands tv-presentatrice, popzangeres
- 3 - Boris Titulaer, Nederlands zanger
- 7 - Andrei Kapralov, Russisch zwemmer
- 8 - Kasper Bøgelund, Deens voetballer
- 8 - Rahim Ouedraogo, Burkinees voetballer
- 8 - Mamadou Zongo, Malinees voetballer
- 10 - Mya, Amerikaans zangeres
- 15 - Tom Boonen, Belgisch wielrenner
- 19 - Anna-Karin Kammerling, Zweeds zwemster
- 19 - Katja Herbers, Nederlands actrice
- 20 - Jeroen Lambers, Nederlands voetballer
- 24 - Monica Arnold, Amerikaans zangeres
- 26 - Cristian Chivu, Roemeens voetballer
- 28 - Alan Smith, Engels voetballer
- 31 - Geert-Jan Derikx, Nederlands hockeyinternational
- november
- 9 - Angelo Cijntje, Nederlands voetballer
- 12 - Ryan Gosling, Nederlands acteur
- 13 - François-Louis Tremblay, Canadees shorttracker
- 17 - Isaac Hanson, Amerikaans muzikant, zanger van de band Hanson
- december
- 3 - Anna Chlumksy, actrice
- 11 - Geraldin Levi Joosten-van Vilsteren, Nederlands schrijfster, cabaretière, actrice en zangeres
- 12 - Arvid Smit, Nederlands voetballer
- 17 - Nuelson Wau, Nederlands voetballer
- 18 - Christina Aguilera, Amerikaans zangeres
- 18 - Pieter Gysel, Belgisch shorttracker
- 19 - Victoria Koblenko, Oekraïens-Nederlands actrice, presentatrice en columniste
- 23 - Jennifer Hoffman, Nederlands actrice
- 29 - Andrea Lenders, Nederlands gymnaste
[bewerk] Overleden
- januari
- 3 - Lucien Buysse (87), Belgisch wielrenner
- 4 - Tobie Goedewaagen (84), Nederlands filosoof en politicus
- februari
- 1 - Gastone Nencini (49), Italiaans wielrenner
- 13 - Marian Rejewski (74), Pools cryptoloog die als eerste de Enigma-code brak
- 19 - Bon Scott (33), zanger van AC/DC
- 22 - Oskar Kokoschka (93), Tsjechische kunstenaar
- maart
- 4 - Johannes Martin Bijvoet (88), Nederlands chemicus
- 9 - Johannes Buskes (80), Nederlands theoloog
- 18 - Erich Fromm (79), Duits psycholoog
- 24 - Óscar Romero (62), aartsbisschop van San Salvador
- 25 - Roland Barthes (64), Frans literatuurtheoreticus en filosoof
- 31 - Jesse Owens (66), Amerikaans atleet en olympisch kampioen (1936)
- april
- 15 - Jean-Paul Sartre (74), Frans filosoof en schrijver
- 29 - Alfred Hitchcock (80), Brits regisseur
- mei
- 4 - Josip Broz Tito (87), Joegoslavisch politicus
- 18 - Ian Curtis (23), zanger van Joy Division.
- juni
- juli
- 20 - Gerard Croiset (71), Nederlands paragnost
- 22 - Fred Kaps (54), Nederlands goochelaar
- 23 - Keith Godchaux (32), Amerikaans muzikant
- 25 - Vladimir Vysotsky (42), Russisch zanger en acteur
- 27 - Gerard van Walsum (80), Nederlands burgemeester van Rotterdam
- augustus
- 17 - Tex Avery (72), Amerikaans tekenaar voor Warner Bros onder andere Bugs Bunny, Porky Pig, Daffy Duck
- 20 - Otto Frank (91), vader van Anne Frank
- 26 - Jan Wit (66), Nederlands dichter en theoloog
- september
- 14 - Gil Robles(81), Spaans politicus
- 16 - Jean Piaget (84), Zwitsers psycholoog
- 20 - Josias Braun-Blanquet (96), Zwitsers botanicus
- 26 - Pieter van der Hoeven (68), Nederlands wetenschapper
- oktober
- 9 - Leo Glans (69), Surinaams kunstschilder
- 14 - Jean-François Adam (42), Frans filmregisseur
- 16 - Carl Romme (83), Nederlands politicus
- november
- 6 - Pien Wiegel (26), echtgenote van minister Hans Wiegel van Binnenlandse Zaken
- 7 - Steve McQueen (50), Amerikaans acteur
- 12 - Andrej Amalrik (42), Russisch schrijver en dissident
- 12 - Haya van Someren (54), Nederlands politica
- 19 - J.B.Broeksz (74), Nederlands omroeppionier
- 22 - Mae West (87), Amerikaans actrice
- 23 - Jan Boots (68), Nederlands presentator
- december
- 8 - John Lennon (40), Brits popmuzikant
- 24 - Karl Dönitz (89), Duits opperbevelhebber ter zee en rijkspresident
- 25 - Louis Neefs (43), Vlaams zanger
- 29 - Fernand Alexander (53), Belgisch arts
- 31 - Marshall McLuhan (69), Canadees wetenschapper