Belanda

From Wikipedia

Templat:Infobox Country (Belanda)

Belanda atau dalam bahasa tempatan, Koninkrijk der Nederlanden (bermaksud "Kerajaan Tanah-Tanah Rendah") ialah sebuah negara di barat laut Eropah. Negara ini bersempadankan Jerman di timur, Belgium di selatan dan Laut Utara di sebelah barat. Nama "Belanda" berasal daripada bahasa Portugis, Holanda.

Belanda merupakan salah satu negara yang paling padat di dunia dan kebanyakan tanahnya berada di bawah paras laut. Belanda juga terkenal dengan dike, kincir angin, terompah kayu, tulip dan sifat terbuka masyarakatnya. Sifat liberalnya menjadi sebutan masyarakat antarabangsa. Belanda juga menjadi ibupejabat Mahkamah Keadilan Antarabangsa, atau sering kali dipanggil The Hague sempena bandar di Belanda. Amsterdam merupakan ibu negara Belanda dan The Hague pula pusat pentadbiran Belanda dan kediaman Ratu Belanda.

[Sunting] Sejarah

Untuk rencana lanjutan, lihat Sejarah Belanda

Di bawah pemerintahan Charles V (maharaja Rom dan raja Sepanyol) kawasan ini (iaitu Belanda hari ini) merupakan salah satu daripada 17 daerah Belanda, iaitu daerah yang meliputi sebahagian besar kawasan yang dikenali hari ini sebagai Belgium, Luxembourg dan Utara Perancis. Selepas mendapat kemerdekaan daripada Phillip II (anak lelaki Charles V) pada 1648, Belanda menjadi sebuah negara republik yang dinamakan Republik Tujuh Daerah Belanda Bersatu (Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden/Provinciën, Republic of the Seven United Netherlands/Provinces). Republik ini menjadi kuasa ekonomi dan penjelajah laut yang mahir pada abad ke 17. Zaman ini dikenali sebagai Zaman Emas Belanda. Antara syarikat-syarikat perdagangan antarabangsa yang bermula disini termasuklah Syarikat Hindia Timur Belanda atau VOC.

Belanda diserap ke dalam empayar Perancis oleh Napoleon, yang kemudiannya dibebaskan selepas kekalahan Napoleon. Selepas itu, kerajaan Belanda ditubuhkan pada 1815 dengan meliputi kawasan yang dikenali pada hari ini sebagai Belgium dan Luxembourg. Belgium mendapat kemerdekaan pada 1830, manakala Luxembourg berpisah selepas kematian Raja William III. Pada abad ke 19, Belanda sudah menjadi sebuah negara industri berbanding negara negara berhampirannya.

Belanda bersifat neutral semasa Perang Dunia I. Di Perang Dunia II Belanda ditakluk oleh Nazi (Jerman) pada Mei 1940, tetapi dibebaskan selepas 1945. Selepas perang, ekonomi Belanda menjadi semakin maju dengan Belanda menjadi ahli anggota ekonomi Benelux dan Komuniti Ekonomi Eropah. Belanda juga menjadi ahli NATO.

Belanda merupakan negara perintis Kesatuan Eropah semasa penubuhan organisasi itu pada 1992.

[Sunting] Politik

Untuk rencana lanjutan, lihat Politik di Belanda

[Sunting] Daerah

Untuk rencana lanjutan, lihat Daerah-daerah Belanda

Belanda dibahagi kepada 12 kawasan pentadbiran yang dinamakan daerah atau dalam bahasa tempatan provincies.

Groningen
Friesland/Fryslân
Drenthe
Overijssel
Flevoland
Gelderland
Utrecht
Noord-Holland (Holland Utara)
Zuid-Holland (Holland Selatan)
Zeeland
Noord-Brabant (Brabant Utara)
Limburg

Setiap daerah dibahagikan kepada perbandaran (gemeenten). Ada beberapa pulau di Caribbean berada di bawah pemerintahan Belanda iaitu Nederlandse Antillen, satu kumpulan lima pulau, dan Aruba yang dahulunya berada di dalam Antilles tersebut.

[Sunting] Geografi

Untuk rencana lanjutan, lihat Geografi Belanda

Salah satu bentuk muka yang menarik di Belanda ialah permukaan tanahnya sangat rata. Hampir separuh daripada negara Belanda berada kurang 1 meter di atas paras laut. Paras tertinggi ialah Vaalserberg pada ketinggian 321 m. Banyak tanah rendah dikawal oleh dike dan dinding laut. Sebahagian kawasan di Belanda, misalnya daerah Flevoland, ditebus daripada laut. Kawasan tebusan sebegini dipanggil polder.

Negara ini dibahagi kepada dua bahagian utama oleh sungai Rhine (Rijn), Waal, dan Meuse (Maas).

Arah angin yang utama di Belanda ialah barat daya, yang menyebabkan iklim kepulauan yang sederhana, dengan musim panas yang dingin dan musim sejuk yang sederhana.

[Sunting] Ekonomi

Untuk rencana lanjutan, lihat Ekonomi Belanda

Belanda mempunyai ekonomi yang maju dan terbuka yang mana kerajaan telah mengurangkan peranannya dalam mengawal ekonomi Belanda sejak 1980an. Aktiviti ekonomi utama di Belanda adalah termasuk pemprosesan makanan, bahan kimia, pemprosesan petroleum, dan pembuatan jentera elektrik. Walaupun sektor pertaniannya hanya menyediakan peluang pekerjaan kurang daripada 4% daripada populasi, Belanda mampu menghasilkan lebihan dalam industri makanan untuk dieksport. Belanda menduduki tempat ketiga dalam senarai pengeksport makanan, selepas Amerika Syarikat dan Perancis.

Sebagai negara perintis Euro, Belanda menggantikan mata wang lamanya, guilder (Bahasa Belanda: gulden) pada 1 Januari 1999.

[Sunting] Demografi

Untuk rencana lanjutan, lihat Demografi Belanda

[Sunting] Budaya

Untuk rencana lanjutan, lihat Budaya Belanda

Belanda mempunyai banyak pelukis ternama. Ketika abad ke 17, Belanda melahirkan banyak pelukis handalan seperti Rembrandt van Rijn, Johannes Vermeer, Jan Steen dan lain lain. Pelukis ternama abad ke 19 dan 20 pula ialah Vincent van Gogh dan Piet Mondriaan selain M.C. Escher (ahli seni grafik) dan Han van Meegeren (art forger).

Belanda juga merupakan tanah air kepada Erasmus dan Spinoza. Descartes pula banyak menjalankan kerja kerjanya di Belanda.

[Sunting] Lihat juga

Daftar negara

Kesatuan Eropah (EU)
Austria \| Belanda \| Belgium \| Cyprus \| Republik Czech \| Denmark \| Estonia \| Finland \| Hungary \| Ireland \| Itali \| Jerman \| Latvia \| Lithuania \| Luxembourg \| Malta \| Perancis \| Poland \| Portugal \| Sepanyol \| Slovakia \| Slovenia \| Sweden \| United Kingdom \| Yunani

Organisasi Perjanjian Atlantik Utara (NATO)
Belgium \| Bulgaria \| Kanada \| Republik Czech \| Denmark \| Estonia \| Perancis \| Jerman \| Greece \| Hungary \| Iceland \| Itali \| Latvia \| Lithuania \| Luxembourg \| Belanda \| Norway \| Poland \| Portugal \| Romania \| Slovakia \| Slovenia \| Sepanyol \| Turki \| United Kingdom \| Amerika Syarikat