Folt Bheirnicé
Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
|
Folt Bheirnicé |
|
|---|---|
 gliogáil le híomhá níos mó a fheiceáil |
|
| Ainm Laidine | Coma Berenices |
| Ginideach Laidine | Comae Berenices |
| Nod | Com |
| Siombalaíocht | Folt Bheirnicé |
| Dronairde | 12.76 h |
| Diallas | +21.83° |
| Achar | 386 céim cearnach Rangú: 42ú |
| Líon na réaltaí (amharcmhéid < 3) |
0 |
| Réalta is gile | β Com (méid 4.26) |
| Dreigecheathanna |
|
| Réaltbhuíonta ar theorainn leis |
|
| Infheicthe sna leithid idir +90° agus −70° Sárfheicthe i rith na míosa seo: Bealtaine |
|
Is astaireacht thraidisiúnta é Folt Bheirnicé a ndearnadh réaltbhuíon ó shin de. Is Coma Berenices an t-ainm Laidine a thugtar air, a chiallaíonn Folt Bheirnicé. Tá sé suite in aice leis an Leon, agus mheastaí ar dtús gurbh é ruball an Leoin a bhí ann.
Clár ábhair |
[athraigh] Príomhghnéithe
Tá Pol Thuaidh an Réaltra suite i bhFolt Bheirnicé, 12u 51.42n ar dronairde agus 27° 07.8′ ar diallas (aga J2000.0).
Níl an réaltbhuíon seo go sonrach soiléir, gan aon réaltaí aici níos gile ná an ceathrú méid. Is í β Comae Berenices an réalt is gile sa réaltbhuíon, ar méid 4.26. Go hintreach, níl sí ach beagán níos gile ná an Ghrian s'againne, rud a léiríonn dúinn cé chomh doiléir agus a bheadh an Ghrian mura mbeadh sí suite ach 27 solasbhliain i bhfad uainn.
Diadem (α Comae Berenices) is ainm don dara réalt is gile, ar méid 4.32. Is í an t-aon réalt amháin sa réaltbhuíon a bhfuil ainm coitianta uirthi; léiríonn sí an seoid i gcoróin Bheirnicé. Is déréalta í, le dhá chomhbhall atá beagnach ar chóiméid.
Is í γ, ar méid 4.36, an t-aon réalt amháin eile atá ar an gceathrú méid.
[athraigh] Réada suntasacha domhainspéire
Cé gur beag an réaltbhuíon é Folt Bheirnicé, faightear ocht réad Messier istigh ann. Is iomaí réaltraí atá ann, ó tharla go gcuimsíonn sé an chuid ó thuaidh de bhraisle na Maighdine. Tá go leor réaltbhraislí cruinneogacha le feiceáil ann freisin. Is féidir na réada seo a fheiceáil gan mórán modarthachta de bharr deannigh, ós rud é nach bhfuil an réaltbhuíon suite i dtreo phlána an Réaltra. Dá bhrí sin, áfach, níl ach cúpla réaltbhraisle oscailte (ach amháin braisle Bheirnicé, a chuireann go mór leis an gcuid ó thuaidh den réaltbhuíon), réaltnéal idirleata agus réaltnéal pláinéadach istigh ann.
[athraigh] Braisle Bheirnicé
Níl Braisle Bheirnicé ar chatalóg Messier ná ar an Nua-Chatalóg Ghinearálta, ach áirítear go coitianta í mar Melotte 111 (nó Mel 111) ar chatalóg na réaltbhraislí oscailte de chuid Melotte. Is braisle mhór idirleath oscailte í de réaltaí ón gcúigiú go dtí an deichiú méid, cuid mhaith acu i measc réaltaí na réaltbhuíne atá infheicthe ag an tsúil. Líonann an bhraisle réigiún ollmhór den spéir, nios mó ná cúig chéim ar leithead, in aice le γ Comae Berenices. Tá trastomhas dealraitheach na braisle chomh mór sin toisc go bhfuil an bhraisle seo i ngar dúinn i gcomórtas le rudaí eile; níl sí ach 270 solasbhliain i bhfad uainn nó mar sin.
[athraigh] Stair agus Miotaseolaíocht
Aithnítear Folt Bheirnicé mar astaireacht aonair ó am na Sean-Ghréagach. Rinne Eratosthenes tagairt dó san am céanna mar "Fholt Airianna" agus "Fholt Bheirnicé". Agus rinne Tolamaes tagairt dó mar "an dual" (gruaige); ach níor áirigh sé é, áfach, i measc na 48 réaltbhuíon aige; ba chirte a rá gur fhéach sé ar mar pháirt an Leoin. Ar feadh i bhfad, d'ionannaítí Folt Bheirnicé go coitianta leis an mbobailín gruaige ag bun ruball an Leoin, nó uaireanta le píosa de réaltbhuíon na Maighdine.
I rith an séú aois déag, léiríodh dhá réaltbhuíon nua, Folt Bheirnicé ina measc, ar chúpla léarscáil neamhaí a rinneadh san aois sin. Is é Tycho Brahe an fear a gcuirtear ina leith de ghnáth gur cheap sé an réaltbhuíon seo; d'áirigh sé mar réaltbhuíon aonair é ar a réaltchatalóg sa bhliain 1602; bhí Folt Bheirnicé freisin ar Uranometria de chuid Johann Bayer, a tháinig amach sa bhliain 1603.
Cé gur réaltbhuíon nua-aimseartha í an réaltbhuíon seo, baineann sí le seanscéal taitneamhach. Tá sí ar cheann den bheagán réaltbhuíonta (i dteannta na Scéithe) atá ainmnithe as pearsa staire, is é sin le rá Banríon Bheirnicé II na hÉigipte, bean chéile Tholamaes III Euergetes (fl. 246 RC - 221 RC), an rí a ndearnadh ionad tábhachtach cultúir de Chathair Alastair faoina riar.
Timpeall 243 RC, thug an rí faoi shluaíocht bhaolach in éadan na Síreach, tar éis dóibh a deirfiúr a dhúnmharú. Gheall Bheirnicé don bhandia Afradaíté go n-íobródh sí a chuid ghruaige fada cáiliúla, a raibh an-bhród uirthi as, dá dtiocfadh a fear céile slán abhaile. Tháinig, agus baineadh gruaig na banríona agus fágadh i dteampall an bandé í.
An mhaidin dár gcionn, áfach, ní raibh an ghruaig le feiceáil; tháinig straidhn feirge ar an rí agus an mbanríon, a cheap gurbh iad sagairt an teampaill a ghoid an ghruaig. Chun suaimhneas a chur iontu (agus chun beatha na sagart a shlánú), d'fhógair réalteolaí na cúirte, Conon, gur thaitin an ofráil leis an mbandia chomh mór sin gur chuir sí ar an spéir í; agus thaispeáin sé braisle réaltaí a ionannaíodh um a dtaca sin le ruball an Leoin. As sin amach, gairtear Folt Bheirnicé de na réaltaí úd.
[athraigh] Réaltraí i bhFolt Bheirnicé
- Réaltra na Súile Duibhe
[athraigh] Féach fosta
[athraigh] Naisc sheachtracha
- Yale Bright Star Catalog
- Folt Bheirnicé ar shuíomh Robin Gatter
- Ian Ridpaths's Star Tales
- Folt Bheirnicé agus miotaseolaíocht an Domhain
- Folt Bheirnicé ar shuíomh Richard Dibon-Smith
- Peoria Astronomical Society: Folt Bheirnicé
- The Deep Photographic Guide to the Constellations: Folt Bheirnicé
[athraigh] Tagairtí
- Burnham, Robert Jr. (1966, 1978). Burnham's Celestial Handbook: An Observer's Guide to the Universe Beyond the Solar System, v.2. General Publishing Company, Ltd., Toronto. ISBN 048623567X.
|
Réalthbhuíonta a d'athraigh an réalteolaí Gearmánach Johann Bayer sa bhliain 1603 ar a léarscáil neamhaí Uranometria |
| an Ceinteár | roinnte mar seo: | an Ceinteár | an Chros |
| Iasc an Deiscirt | roinnte mar seo: | Iasc an Deiscirt | an Chorr |
| an Leon | roinnte mar seo: | an Leon | Folt Bheirnicé |
| an Saighdeoir | roinnte mar seo: | an Saighdeoir | Coróin an Deiscirt |
