Nikolai Gogol
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Sinh: | 1 tháng 4 năm 1809 tại vùng Sorochintsi của Poltava Guberniya (Ukraina) |
---|---|
Mất: | 4 tháng 3 năm 1852 |
Nghề: | sáng tác thơ, văn, viết kịch bản |
Trường phái: | Phục Hưng |
Tác phẩm chính: | Những linh hồn chết |
Ảnh hưởng tới: | Lỗ Tấn, Akutagawa |
Ảnh hưởng bởi: | Kitô Chính Thống giáo |
- Bài này viết về nhà văn Gogol. Để biết các nghĩa khác, xem Gogol (định hướng)
Nikolai Vasilevich Gogol (tiếng Nga: Никола́й Васи́льевич Го́голь; 1 tháng 4 năm 1809 – 4 tháng 3 năm 1852) là một nhà văn Nga. Mặc dù nhiều tác phẩm của ông bị ảnh hưởng bởi di sản của Ukraina và sự nuôi dưỡng, nhưng ông vẫn viết tác phẩm bằng tiếng Nga và cách viết của ông bị cuốn theo truyền thống của văn học Nga. Nhiều người Ukraina vẫn không thể tha thứ cho ông điều này vì, theo họ, ông đã phản bội tiếng mẹ đẻ. Nhưng đồng thời, nhiều người Nga theo chủ nghĩa thuần tuý vẫn không vui vẻ với thứ tiếng Nga của ông, vì họ cho rằng ông đã "làm bẩn" tiếng Nga bằng những thái độ Ukraina trong cú pháp.[1] Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là Những linh hồn chết (Мертвые души), được xem như cuốn tiểu thuyết hiện đại đầu tiên của Nga.
Mục lục |
[sửa] Tiểu sử
Gogol sinh ra ở vùng Sorochintsi của Guberniya Poltava (bây giờ là Ukraina) trong một gia đình thuộc mức tầm thường người Ukraina (hay đúng hơn là người Ruthenia). Tên ban đầu của ông theo tiếng Ukraina là Mykola. Một số tổ tiên của ông có quan hệ với tầng lớp Szlachta (một tầng lớp quý tộc) của Ba Lan (có thể không về tôn giáo mà về văn hóa) và ông nội của ông, Afanasiy Gogol, đã viết rằng "tổ tiên của ông, có tên dòng họ là Gogol, thuộc quốc gia Ba Lan". Bố của Gogol là Vasily Afansevich Gogol, một kịch tác gia tài tử, chết khi ông mới 15 tuổi. Mẹ ông là Mariya Yanopvskaya, luôn có tâm trí buồn sầu u uất và mộ đạo. Sự mộ đạo này cũng đã có ảnh hưởng tới thế giới quan và trạng thái tâm thần u sầu sau này của ông. Khi sinh Gogol, con trai đầu lòng trong số ba người con, bà chỉ mới 15 tuổi. Vào năm lên 12 tuổi, Gogol được gửi vào học trong Lycée Nezhinski. Hai năm cuối ở Lycée Nezhinski là lúc Gogol bắt đầu đi vào nghiệp viết. Các truyện ngắn hay thơ được ông gửi đăng trong tạp chí của trường, đã tỏ rõ trước cho thấy những dấu hiệu của một tài năng.
Cũng giống như những chàng trai trẻ Ukraina khác, vào năm 19 tuổi, ông đã chuyển tới Sankt-Peterburg để tìm vận may (1828). Vào năm 1831, ông gặp Aleksandr Sergeyevich Pushkin, người đã ủng hộ ông trở thành nhà văn và là bạn của ông sau này. Ông đã dạy lịch sử tại Đại học quốc gia Sankt-Peterburg từ năm 1834 đến năm 1835. Tác phẩm đầu tay, Hans Kuchelgarten (1829), do ông tự bỏ tiền túi ra in, là một thất bại hoàn toàn, và ông đã ném vào ngọn lửa tất cả những ấn bản ông thấy. Ông tiếp tục viết một số lượng lớn các tập truyện ngắn ở Sankt-Peterburg, bao gồm Nevsky Prospekt, Nhật ký của một người điên, Chiếc áo choàng và Cái mũi (truyện này đã được dựng thành vở opera Cái mũi do Dmitri Dmitrievich Shostakovich dàn dựng). Mặc dù tập 1 của truyện Những buổi tối trong một trang trại gần Dikanka là thành công thực sự đầu tiên của ông, tên tuổi ông lại chìm đi sau khi xuất bản truyện Arabesques. Vở kịch vui nhộn Viên Tổng thanh tra, làm năm 1836, lại một lần nữa giúp ông thu hút được sự chú ý của công chúng tới tư cách là một nhà văn. Với giọng văn mỉa mai, châm biếm, cũng giống như trong phần lớn các tác phẩm của ông, đã tạo ra khá nhiều cuộc tranh luận, và sau đó Gogol đã phải chạy sang Roma. Tại đây, ông đã sáng tác Những linh hồn chết (1842), tác phẩm được coi là một trong những cuốn tiểu thuyết tuyệt vời nhất của văn chương thế giới, tương tự như Don Quixote của nhà văn người Tây Ban Nha Miguel de Cervantes.
Trong các tác phẩm của mình, ông không chừa ai cả, từ hoàng đế đến quan lại, từ trí thức đến bình dân, từ giới địa chủ đến giới nông nô, tất cả đều là mục tiêu châm chích cho ngòi bút ông. Người ta đã gọi những tác phẩm đó là "những bức hí họa về nước Nga và người Nga". Tuy nhiên cũng nhờ tính sinh động và sức thuyết phục nẩy sinh từ ngòi bút, ông đã làm mờ nhạt đi bộ mặt thật kinh khủng của nó, để lôi cuốn không ngừng đôi mắt độc giả theo một mặt trái ẩn tàng những hình nét đáng cảm động hơn.
Vào những ngày cuối đời, ông đã bị một căn bệnh kỳ lạ ở mũi và đã dùng con đỉa để chữa bệnh cho mình. Ông đã phải chịu đựng sự đau đớn vì kiểu chữa bệnh đó cho đến lúc chết.
Ba nhân vật vĩ đại nhất của văn học Nga thế kỷ 19 từng định đoạt sự phát triển tinh thần của nhân dân trong thế kỷ 19 và 20 là Gogol, Fyodor Mikhailovich Dostoevsky, Lev Nikolayevich Tolstoy - không chỉ là những nhà văn cực lớn của nước Nga, của nhân loại, mà còn là những nhà tư tưởng lớn nhất của nước Nga thế kỷ 19 [2].
[sửa] Ảnh hưởng
- Nhà văn Lỗ Tấn của Trung Quốc cũng đã rất ưa thích các phẩm của Gogol và không ngần ngại mượn tên truyện của Gogol để đặt tên cho tác phẩm đầu tay của mình là "Nhật ký người điên".
- Nhà văn Ryunosuke Akutagawa của Nhật Bản cũng lấy tên tác phẩm "Cái mũi" của Gogol để đặt tên cho tác phẩm cùng tên của mình.
[sửa] Những câu nói
- "Sự khờ dại đã tạo nên vẻ quyến rũ đặc biệt cho những người phụ nữ có nhan sắc."
- "Nếu ta nhìn chăm chú và thật lâu vào một câu chuyện buồn cười, nó càng lúc càng trở nên buồn hơn".
[sửa] Tác phẩm
- "Ode to Italy" (1829, thơ)
- "Hanz Küchelgarten" (1829, Ганц Кюхельгартен, thơ kể chuyện, được xuất bản dưới bút danh "V. Alov")
- "Người đàn bà" (1830, truyện ngắn)
- "Evenings on a Farm Near Dikanka" (1831-1832, Вечера на хуторе близ Диканьки, tập truyện ngắn gồm 2 tập)
- "Hội chợ Sorotchinsi" (The Fair at Sorochintsi) (được dàn dựng cho cho vở opera cùng tên của Modest Mussorgsky)
- "St. John's Eve" (được dựng cho dàn nhạc của Modest Mussorgsky với cái tên Night on Bald Mountain)
- "Đêm tháng năm" (May Night) (được dựng thành vở opera cùng tên của Nikolai Rimsky-Korsakov và vở opera Người chết đuối [Utoplena] của Mykola Lysenko)
- "Lá thư thất lạc" (The Lost Letter: A Tale Told by the Sexton of the N...Church)
- "Đêm Giáng sinh" (được dàn dựng ccho vài vở opera bao gồm Cherevichki của Pyotr Tchaikovsky, Christmas Eve của Nikolai Rimsky-Korsakov và Rivnaja nič (tên tiếng Ukraina) của Mykola Lysenko
- "Cuộc trả thù rùng rợn"
- "Ivan Fedorovich Schponka và người cô"
- "Mảnh đất bị trù ém"
- "Mirgorod" (1835, Миргород, tập truyện ngắn, xuất bản 2 tập)
- "The Old World Landowners"
- "Taras Bulba" (dựa trên vở opera cùng tên của Mykola Lysenko)
- "Viy"
- "The Tale of How Ivan Ivanovich Quarreled with Ivan Nikiforovich"
- "Arabesques" (1835, Арабески, tập truyện ngắn)
- "Bức chân dung" (truyện ngắn)
- "A Chapter from an Historical Novel" (đoạn truyện)
- "Đại lộ Nepxki" (Nevsky Prospekt)
- "The Prisoner" (đoạn truyện)
- "Nhật ký của một người điên" (truyện ngắn)
- "Cái mũi" (1836, câu truyện ngắn dựa trên vở opera Cái mũi của Dmitri Shostakovich)
- "The Carriage" (1836, truyện ngắn)
- "Viên tổng thanh tra" (The Inspector General) (1836, vở kịch)
- "Leaving the Theater" (1842, tiểu luận)
- "Rome" (1842, đoạn truyện)
- "Chiếc áo choàng" (1842, truyện ngắn)
- "Đám cưới" (1842, kịch, Modest Mussorgsky đã dựng vở opera cùng tên và được Mikhail Ippolitov-Ivanov hoàn thiện)
- "Những linh hồn chết" (1842, Мертвые души, tiểu thuyết)
- "The Gamblers" (1843, kịch)
- "Những đoạn chọn lọc từ các lá thư gửi bạn (Selected Passages from Correspondence with his Friends) (1847, tập thư và tiểu luận)
- "Meditations on the Divine Liturgy"
[sửa] Ghi chú
[sửa] Liên kết ngoài
- Tác phẩm của Nikolai Gogol tại Dự án Gutenberg
- Tuyển tập các tác phẩm của Nikolai Gogol
- Một vài tác phẩm của Nikolai Gogol bằng tiếng Nga
- Một vài ảnh có liên quan tới Gogol và tác phẩm của ông
- Mối tình của nhân vật bí ẩn nhất lịch sử văn học Nga
- Tiểu sử Gogol
- Trong khi chờ Gogol
Dữ liệu nhân vật | |
---|---|
Tên | Gogol, Nikolai Vasilevich |
Tên khác | Гоголь, Николай Васильевич (tiếng Nga); Го́голь, Никола́й Васи́льевич (tiếng Nga) |
Tóm tắt | Nhà văn Nga |
Lúc sinh | 1 tháng 4, 1809 |
Nơi sinh | Sorochintsi, Poltava, Nga |
Lúc mất | 4 tháng 3, 1852 |
Nơi mất | Tu viện Donskoy, Moskva, Nga |