Afrika

From Wikipedia

Afrika na karti svijeta

Afrika je drugi po veličini svjetski kontinent po broju stanovnika, kao i po površini. Sa 30,244,050 km² (uključujući i ostrva koja joj pripadaju) čini 20.3% ukupne površine zemlje. U Africi živi više od 800 miliona stanovnika što čini oko jedne sedmine ukupne ljudske populacije.

Stari Rimljani su koristili ime Africa terra — "zemlja Afra" (plural, od "Afer") — za sjeverni dio kontinenta, koji odgovara današem Tunisu, gdje se nalazila Rimska provincija Afrika. Samo porijeklo imena Africa ima više tumačenja:od feničanski afar (prašina), grčki aphrike (bez hlada) ili latinski aprica (sunčano).

[edit] Geografija

U Africi se nalazi 56 država.

[edit] Historija

Afrika je najstarija naseljena teritorija na Zemlji i pretpostavlja se da ljudska rasa potiče sa tog kontinenta.

U većini ljudske historije, Afika (kao i ostali kontinenti) nije imala države, već je bila naseljena grupama plemena, kraljevinama i porodicama. Iako je Egipat prva ikad formirana država, najveći dio podsaharske Afrike, sa izuzetkom Etiopije, Nubijskog kraljevstva i Sahela, do nedavno nije bio organizovan u države. U četrnaestom vijeku evropski istraživači su stigli u Afriku. Prevarom lokalnih plemenskih vođa, Evropljani su zarobili milione Afrikanaca i razvezli ih širom svijeta kao roblje. U ranom devetnaestom vijeku evropske imperijalne sile su okupirale najveći dio kontinenta dormirajući mnoge kolonijalne države, ostavljajući samo dvije nezavisne nacije (Liberija i Etiopija). Ova okupacija je trajala do kraja Drugog svjetskog rata, kada je počelo postepeno proglašavanje nezavisnosti afričkih država. I danas najveći dio afričkih država ima granice koje su bile povučene u doba evropskog kolonijalizma.

[edit] Politika

Afrika se sastoji od 56 država od kojih su većina republike u kojima vlast ima predsjednik.

Od sticanja nezavisnosti, razvoj afričkih država je sputavan nestabilnošću, korupcijom, nasiljem i diktaturama. Do nedavno, samo nekoliko država u Africi je razvilo demokratske vlade, u kojima nije na vlasti diktatura.

U mnogim zemljama su se pojavila stara plemenska neprijateljstva, koja su bila smirena u doba kolonijalnih vlasti. U mnogim državama se vojska pojavila kao jedini faktor koji može održati red i praktično imati vlast.

U periodu između 1960. i 1980. u Africi je bilo više od 70 državnih udara i 13 atentata na predsjednike.

Hladni rat, sukob između SAD i SSSRa je takođe imao ulogu u nestabilnosti. Kada su države postajale nezavisne obje zaraćene strane su očeivale pristupanje jednom od blokova. Najveći broj država se u to vrijeme pridruživao Pokretu nesvrstanih. I pored toga mnoge države sjeverne Afrike su primale Sovjetsku vojnu pomoć, dok su centralne i južne afričke države bile potpomognute Sjedinjenim Državama ili Francuskom.

Padovi vlada i raširena korupcija su kao rezultat dali rašireno siromaštvo, glad, dok su u značajnoj mjeri distributivni sistemi nesposobni da stanovništvu obezbjede dovoljne količine vode i hrane za opstanak. U Africi je došlo i do velikog širenja brojnih zaraznih bolesti poput HIV virusa, uzročnika side.

Pod pritiskom međunarodnih finansijskih institucija, poput IMFa, mnoge afričke vlade su pokrenule ekonomije koja počinje da daje pozitivne rezultate.

Političke asocijacije kakva je Afrička unija, daju nadu za veću kooperativnost i mir među zemljama.

[edit] Demografija

Približno 80% Afrikanaca živi u južno od pustinje Sahara. Domorodačko stanovništvo Podsaharskih zemalja je uglavnom crnačko. Postoje brojne varijacije fizičkih odlika među crnačkim stanovništvom, a najuopštenija podjela je na tip Masai koji su poznati po visokoj građi i na tip Pigmeji koji su među najnižim tipovima na Zemlji.

Bantu jezici su dominantni u zapadoj, centralnoj i južnoj Africi. U pustinjiKalahari u južnoj Africi, živi narod poznat pod imenom Bušmani

Na sjeveru Afrike živi brojna populacija koja ne pripada crnačkoj populaciji.

Narodi sjeverne Afrike u najvećem broju govore Afro-Azijskim jezicima. U ove narode spadaju i drevni Egipćani, Berberi, Nubijci koji su proširili civilizaciju iz Sjeverne Afrike po antičkom svijetu. U 600. godini, Arapi muslimani su sa istoka prešli u Afriku i osvojili čitav region.

Berberi su ostali u manjini u Maroku i Alžiru, dok jedan broj Berbera živi i u Tunisu i Libiji. Tuarezi i drugi nomadski narodi su većinsko stanovništvo u saharskim državama.

Narodi poput Etijopljana i Somalijaca se najčešće smatraju crncima, ali istorijski gledano oni su mješanog porijekla, i vezani su i za sjeverno afričku i za podsaharsku kulturu.

Neki dijelovi istočne Afrika, a naročito ostrvo Zanzibar su rpihvatili Arapske i muslimanske doseljenike i trgovce u srednjem vijeku. Od početka šesnaestog vijeka Evropljani poput Portugalaca i Holanđana su formirali trgovačke postaje i utvrđenja duž zapadne i južne obale Afrike. Veliki broj Holanđana, Francuza i Nijemaca su naselili današnju Južnu Afriku. Njihovi potomci, Afrikaneri, su najveća bijelačka populacija u Južnoj Africi.

Približno 20% Afrikanaca su pripadnici urođeničkih afričkih religija. Mali broj Afrikanaca poštuje Jevrejsku tradiciju, dok su u najvećem broju Hrišćani i Muslimani.

[edit] Jezici

Postoje četiri grupe jezika koje pripadaju Africi.

Afro-Azijatski jezici kao što su berberski i semitski jezici
Niger-Kongo jezici kao što su svahili i bantu jezik
Koizanski jezici kao što je !Xóõ jezik
Nilsko-Saharski jezici

Engleski, francuski i portugalski jezik su zvanični jezici u nekim državama.

[edit] Kultura

Mnoge sjeverne države od Egipta do Maroka se smatraju dijelom arapske kulture. Južno od Sahare postoji veliki broj kulturnih područja, od kojih su neki veoma mali. Veliki dio tih kultura se može smatrati dijelom Bantu kulture.

[edit] Religija

U Africi postoji mnogo rasprostranjenih religija. Islam i hrišćanstvo su najrašireniji u velikom broju država do drugi imaju lokalne religije koje su tradicija pojedinih plemena.

Islam je dominantna vjera na sjeveru medju Arapima i Berberima. Većina afričkih muslimana zivi južno od Sahare u sjevernoj Nigeriji, Sudanu, Maliju, Senegalu, Gvineji, Nigeru, Burkini Faso, Obali Slonovače, Etiopiji, Eritreji, Somaliji i Tanzaniji gdje cine od 50 do 95% stanovnistva. Velike muslimanske manjine imaju Mozambik, Malavi, Kamerun, Gana, Zair, Kenija i Uganda. Islam je vjera 48% Afrikanaca.

Hrišćanstvo preovladava uz rub Afrike i na etiopskoj visiji. Od 65 do 80% hrišćana imaju Zair, Uganda, Kenija, Namibija, Južna Afrika, Gabon, Malavi i Zambija. U Nigeriji, Etiopiji, Madagaskaru i Zimbabveu po 40%. Afrički hrišćani su uglavnom katolici i protestanti, dok kopti zive u Etiopiji. Trećina Afrikanaca su hrišćani.

Šestina se jos uvijek pridrzava tradicionalnih vjera kao što su animizam i vudu.

Na Mauricijusu živi 50 % hindusa. Jevrejske zajednice zive u Maroku , Etiopiji i Tunisu.

[edit] Države

Istočna Afrika

Centralna Afrika

Severna Afrika

Alžir
Ceuta (pripada Španiji)
Egipat
Libija
Melila (pripada Španiji)
Maroko
Sudan
Tunis
Zapadna Sahara

Jug Afrike

Zapadna Afrika

Benin
Burkina Faso
Cape Verde
Čad
Obala slonovače
Gambija
Gana
Gvineja
Gvineja Bisao
Liberija
Mali
Mauritanija
Niger
Nigerija
Saint Helena (pripada Velikoj Britaniji)
Senegal
Sijera Leone
Togo

[edit] Vanjski loinkovi

http://www.francewatcher.org/
Scandal of African Poverty
Education in the Quest for Responsible Governance in Africa
AfroLink.com - Africa Directory, with categorized links to African sites, updates, resources and more.
An Irish anarchist in Africa provides a readable and compelling, but biased, introduction to today's western Africa.
The Contemporary Africa Database
AllAfrica.Com, current news/events, information, economy stats, etc.
African Anarchism: The History of a Movement

Države Afrike
Alžir \| Angola \| Benin \| Bocvana \| Burkina Faso \| Burundi \| Centralnoafrička Republika \| Čad \| Demokratska Republika Kongo \| Džibuti \| Gabon \| Gambija \| Gana \| Gvineja \| Gvineja Bisao\| Egipat \| Ekvatorijalna Gvineja \| Eritreja \| Etiopija \| Južna Afrika \| Kamerun \| Kenija \| Komori \| Lesoto \| Liberija \| Libija \| Malavi \| Mali \| Madagaskar \| Mauritanija \| Mauricijus \| Maroko \| Mozambik \| Namibija \| Niger \| Nigerija \| Obala Slonovače \| Republika Kongo \| Ruanda \| Sao Tome i Principe \| Svazilend \| Sejšeli \| Senegal \| Sijera Leone \| Somalija \| Sudan \| Tanzanija \| Togo \| Tunis \| Uganda \| Zambija \| Zapadna Sahara \| Zelenortska ostrva \| Zimbabve
Ovisni teritoriji': Majot \| Reinion \| Sveta Jelena

Retrieved from "http://sh.wikipedia.org../../../a/f/r/Afrika.html"

Categories: Države svijeta | Afrika | Kontinenti