Stoła
Z Wikipedii
Stoła | |
Stoła przepływająca w pobliżu Tworoga |
|
Lokalizacja | Europa Polska |
Źródło | Tarnowskie Góry |
Ujście | Mała Panew |
Długość | 25 km |
Powierzchnia dorzecza | 337 km² |
Rzeki Polski |
Stoła - druga co do wielkości (po Małej Panwi) rzeka powiatu tarnogórskiego. Ma zlewnię o powierzchni 237 km² i długość ok. 25 km. Jej źródło bije u wschodnich przedmieść Tarnowskich Gór. Stamtąd płynie do Lasowic i opływając miasto, przez Strzybnicę. Następnie wije się malowniczo przez Boruszowice, Brynek, Tworóg, Koty i w Potępie wpada do Małej Panwi.
Nazwa Stoła powstała z powodu Sztolnia Czarnego Pstrąga osuszającej kopalnie srebra w Tarnowskich Górach. Pochodzi od niemieckiego słowa Stollenwasser (woda sztolniowa).
Przed regulacją była rzeką bardzo kapryśną, wahania jej wodostanu wynosiły 2 - 3 m.
Niestety zanieczyszczenie Stoły jest bardzo duże: czystość jej wód ocenia się na pozaklasową. Dziś ludzie dążą do oczyszczenia Stoły. Obok oczyszczalni w Lasowicach i Kotach ma powstać trzecia w Strzybnicy.
Wzdłuż północnego brzegu Stoły biegł słynny szlak solny.
W przeszłości Stołę zwano Rybną. Słynęła z wielkiej obfitości ryb i ich wyjątkowo wielkich okazów. Do dawnych osobliwości Stoły należały także, wedle miejscowych przekazów, czarne kurki wodne (prawdopodobnie łyski lub kokoszki) oraz orzech wodny - roślina, która rodzi jadalne i bardzo smaczne, czarne, z czterema rogami orzechy nieco większe od orzechów laskowych.
Ze Stołą jest związana legenda, mówiąca o tym, że pod nią, na odcinku Brynek-Tworóg, znajduje się podziemny korytarz, łączący pałace panów obu tych wsi.
Dopływy Stoły wymieniając od górnego biegu rzeki to: Pniowiec, Brzeźnica, Graniczna Woda i Dębnica.
Oczyszczalnia w Kotach |