Lipawa

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Współrzędne: 56°31'00" N 021°01'00" E

Lipawa
Liepāja

Herb Lipawy

Państwo

Łotwa

Obwód

Liepājas rajons

Powierzchnia

60 km²

Położenie

56°31' N
21°01' E

Wysokość

7 m n.p.m.

Populacja (2005)
• liczba ludności
• gęstość

86 264
1428 os./km²

Położenie na mapie

Strona internetowa miasta

Lipawa (łot. Liepāja, niem. Libau, lit. Liepoja, rus. Либава, est. Liibavi, jid. ליבאַװע), miasto na Łotwie, w południowo - zachodniej części kraju, w Kurlandii, nad Morzem Bałtyckim i jeziorem Liepājas, 86.264 mieszkańców (2005), 3. co do wielkości miasto na Łotwie, siedziba władz okręgu i miasto wydzielone.

[edytuj] Historia

Lipawa została założona przez plemiona Kurów zajmujące się rybołówstem w 1253 roku jako Lyva. W 1263 zakon kawalerów mieczowych, po połączeniu się z zakonem krzyżackim założył tutaj osadę Libau. Nazwa Liepāja weszła do powszechnego użycia po 1560 roku. W 1625 książę Kurlandii i Semigalii Fryderyk Kettler nadał osadzie prawa miejskie, potwierdzone przez króla Polski Zygmunta III Wazę w 1626 roku. Od II rozbioru Polski w 1793 był to jedyny port I Rzeczypospolitej. W 1795, po upadku księstwa Kurlandii i Semigalii w wyniku III rozbioru Polski Lipawa została przyłączona do Cesarstwa Rosyjskiego. W czasie powstania styczniowego, tą drogą sprowadzano uzbrojenie dla powstańców (m. in. sztucery z Belgii). W XIX wieku miasto szybko rozwijało się jako główny bałtycki port Rosji, a na początku XX wieku stało się miejscem, z którego wielu obywateli rosyjskich udawało się na emigrację do Stanów Zjednoczoneych. W 1876 doprowadzono tutaj kolej, dzięki czemu jeszcze bardziej rozwinął się port, zdolny przyjmować towary z całej Rosji. W 1900 roku 7% rosyjskiego eksportu przypadało na port w Lipawie. Podczas I wojny światowej Lipawa była okupowana przez Niemcy, po zakończeniu wojny i ogłoszeniu niepodległości przez Łotwę przez 6 miesięcy miasto pełniło funkcję tymczasowej stolicy, przed przybyciem rządu do Rygi. Podczas II wojny światowej Lipawa uległa znacznym zniszczeniom, a terror okresu stalinowskiego sprawił, że została częściowo wyludniona, głównie przez deportacje na Syberię, ale również przez ucieczki mieszkańców miasta na zachód. Podczas okupacji sowieckiej w latach 1945 - 1991 port w Lipawie przestał pełnić funkcje handlowe, gdyż utworzono tam (w północnej części miasta, dzielnica Karosta) duży port Marynarki Wojennej ZSRR i bazę okrętów podwodnych. W 1991 port ponownie otwarto dla statków handlowych, zaś ostatni żołnierze sowieccy opuścili Lipawę w 1994 roku. W 1997 na terenie Lipawy utworzono specjalną strefę ekonomiczną, która spowodowała szybki rozwój gospodarczy portu i miasta.

Domy przy rynku w Lipawie

[edytuj] Turystyka

W Lipawie znajduje się wiele zabytków architektury, sztuki i kultury. Kultywowane są tutaj dawne tradycje morskie i kulturalne. Do najważniejszych zabytków należą: luterański kościół św. Trójcy z lat 1742 - 1758, kościół św. Anny z ołtarzem z 1697, wykonanym przez Serfensa Młodszego. Lipawa to również ośrodek edukacyjny, działa tutaj najstarsza na Łotwie orkiestra symfoniczna, odbywają się festiwale muzyki rockowej Liepājas dzintars ("Bursztyn Lipawy"). W mieście występuje klub hokejowy i piłkarski Metalurgs Lipawa (mistrz kraju w piłce nożnej).

[edytuj] Gospodarka

Port w Lipawie jest trzecim co do wielkości w kraju. Mieści się on w specjalnej strefie gospodarczej. Strefa zajmuje 37 km². Na jej terenie działa 19 spółek, w tym największa, zakłady metalurgiczne Liepājas metalurgs. W porcie przeładowuje się głównie drobnicę, drewno i ładunki metalowe. Lipawa posiada połączenia promowe z Karlshamn w Szwecji i Rostockiem. Znajduje się tutaj również międzynarodowy port lotniczy.