Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions Jordanów - Wikipedia, wolna encyklopedia

Jordanów

Z Wikipedii

Współrzędne: 49°40' N 019°50' EGeografia

Jordanów
Herb
Herb Jordanowa
Województwo małopolskie
Powiat suski
Gmina
 - rodzaj
Jordanów
miejska
Założono 1564
Prawa miejskie 1564
Burmistrz Kazimierz Hajda
Powierzchnia 20,92 km²
Położenie 49° 40' N
19° 50' E
Liczba mieszkańców (2004)
 - liczba ludności
 - gęstość

5118
244,6 os./km²
Strefa numeracyjna
(do 2005)
18
Kod pocztowy 34-240
Tablice rejestracyjne KSU
TERC10
(TERYT)
2121615011
Miasta partnerskie Askersund Szwecja
Dukla Polska
Urząd miejski3
Rynek 1
34-240 Jordanów
tel. 18 267-55-54; faks 18 276-55-16
Strona internetowa miasta
Jordanów na mapie powiatu suskiego
Powiększ
Jordanów na mapie powiatu suskiego
Dwór na Chrobaczem
Powiększ
Dwór na Chrobaczem
Urząd Miasta
Powiększ
Urząd Miasta
Kościół Parafialny pod wezwaniem Przenajświętszej Trójcy
Powiększ
Kościół Parafialny pod wezwaniem Przenajświętszej Trójcy

Jordanówmiasto i gmina w województwie małopolskim, w powiecie suskim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa nowosądeckiego. Miasto położone nad rzeką Skawą we wschodniej części Beskidu Makowskiego.

Według danych z 30 czerwca 20042, miasto miało 5118 mieszkańców.

Jordanów tworzy odrębną gminą miejską, ale jest także siedzibą gminy wiejskiej Jordanów. Obejmuje ona wsie: Osielec, Łętownia, Naprawa, Wysoka i Toporzysko. Do 1992 w skład tej gminy wchodziły także 2 sąsiednie wsie Bystra i Sidzina, które tworzą teraz gminę Bystra-Sidzina.

Spis treści

[edytuj] Zabytki

  • dwór drewniany z II poł. XVIII w. (Jordanów-Chrobacze*kościół z początku XX w. z wyposażeniem z XVI i XVII wieku; w ołtarzu obraz Matki Bożej Trudnego Zawierzenia koronowany w 1994 r. koronami papieskimi.
  • Budynek ``Poczekaj`` przy ulicy Kolejowej 10, pochodzący z początku XVIII wieku. W parterze budynku znajdował się Zajazd, bowiem tędy prowadził "szlak solny" z Wieliczki na Węgry i tu na posiłek i wypoczynek zatrzymywali się kupcy. W piętrowej części budynku były pokoje (hotel).
  • Dąb Wolności na jordanowskich plantach ``szubertowskich``, posadzony zgodnie z uchwałą Rady Miasta w dniu 21 maja1919 roku celem upamiętnienia odzyskania przez Polskę niepodległości.
  • Figura św. Jana Nepomucena, znajdująca się na skrzyżowaniu głównych szlaków komunikacyjnych w centrum jordanowskiego rynku, pochodząca z XVIII wieku. Św. Jan Nepomucen czczony jako Patron ``dobrej sławy`` oraz jako opiekun dróg i mostów, a także orędownik w czasie powodzi. Dziw bierze, że do dnia dzisiejszego zachował się orzeł w koronie wykuty w cokole figury, która jest z kamienia, mimo zawieruch jakimi dotknięta była nasza Ojczyzna w tym miasto Jordanów: zabory, pierwsza i druga wojna światowa, okupacja hitlerowska oraz system totalitarny.
  • Ratusz Miejski zlokalizowany na środku jordanowskiego Rynku, wybudowany z cegły. Rok oddania do użytku 1911. W budynku tym mają siedzibę: władze samorządowe miasta oraz Urząd Miasta.

[edytuj] Historia

Miasto zostało lokowane w 1564 r. przez Wawrzyńca Spytka Jordana z Zakliczyna na terenie wsi Malejowa. Nazwa miasta wywodzi się właśnie od nazwiska jego założyciela. Osada położona była przy skrzyżowaniu szlaków: z Krakowa i Wieliczki (trakt solny) przez Myślenice na Orawę i Węgry oraz szlak doliną Skawy aż na Śląsk. W 1581 r. uzyskał prawo dorocznych jarmarków, które w XVII w. stały się bardzo znane w południowej części Korony. Sprzedawano tu bydło, płótno oraz sól.

W XIX w. miasto trochę podupadło i miało charakter raczej rolniczy. Ludność Jordanowa ledwie przekraczała tysiąc mieszkańców. W latach 20. XX w. do miasta przyłączone sąsiednia wieś Malejowa oraz przysiółki Chrobacze i Mąkacz. Tym samym liczba ludności przekroczyła trzy tysiące.

W 1939 r. okolice Jordanowa były miejscem walk 10 Brygady Kawalerii oraz miejscowej ludności z wojskami niemieckimi. Miasto zostało silnie zniszczone w czasie II wojny światowej.

[edytuj] Kalendarium

  • 7 listopada 1564 - Wawrzyniec Spytek Jordan otrzymuje od króla Zygmunta Augusta przywilej na założenie Miasta Jordanowa.
  • 1576 - Zostaje wzniesiony drewniany kościółek, którego fundatorką była żona zmarłego Spytka Jordana - Anna Jordanowa z Sieniawskich.
  • 1588 - Utworzono pierwszą szkołę parafialną obok Skotnicy ( dzisiejsza ulica Batalionów Chłopskich).
  • 1618 - Pojawia się pierwsza wzmianka historyczna o obrazie Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus, czczonej jako Pani Jordanowska.
  • 1772 - W wyniku rozbioru Polski dobra jordanowskie, których właścicielem był Józef Sierakowski przeszły pod panowanie Austrii, tak jak inne tereny południowej Polski.
  • 1858 - Wizytacja w Jordanowie Jego Cesarskiej Mości Franciszka Józefa
  • 1885 - Zostaje założona Ochotnicza Straż Pożarna Miasta Jordanowa.
  • 1900 - Powstaje Towarzystwo Zaliczkowe pod nazwą ``Praca i Oszczędność``.
  • 1912 - Zostaje Założone Towarzystwo Gimnastyczne pod nazwą "Sokół".
  • 1913 - Wybudowano kościół parafialny wg projektu dr Sass Zubrzyckiego. Również ten sam architekt zaprojektował budynek Ratusza Miejskiego (1911) oraz budynek Sądu Grodzkiego (1908).
  • 1919 - Posadzono na zachodniej stronie jordanowskiego Rynku ``Dąb Wolności`` na pamiątkę odzyskania przez Polskę niepodległości.
  • 1926 - założenie Miejskiego Prywatnego Seminarium Nauczycielskiego im. Św. Stanisława ze Szczepanowa.
  • 1929 - Przyłączono do Miasta Jordanowa: Gminę Malejowa oraz przysiółki: Chrobacze, Przykrzec i Munkacz.
  • 1930 - Miasto Jordanów zostaje zelektryfikowane.
  • 1932 - Wizytuje Miasto Jego Eminencja ks.Kardynał Adam Stefan Sapieha - Metropolita Krakowski, który uczestniczy w uroczystym posiedzeniu Rady Miasta.
  • 1933 - Powstaje organ lewicy chłopskiej pod tytułem ``Wieś i Jej Pieśń``.
  • 1 września 1939 - Od strony słowackiej Orawy Niemcy hitlerowskie napadają ziemię jordanowską.
  • 1939 - Wprowadzone jest w Jordanowie tajne nauczanie dla klas od V do VII, a nastpnie w zakresie szkoły średniej.
  • 1939-1945 -Miasto Jordanów zostaje dwukrotnie spalone, a straty w wyniku zniszczeń wynoszą 72%.
  • 1939-1945 - Na terenie Ziemi Jordanowskiej działają między innymi takie ugrupowania partyzanckie jak: Bocian, Chełm, Harnasie, Walka, Związek Walki Zbrojnej oraz Koła: Rocha i Bataliony Chłopskie.
  • 1942 - Zostaje rozstrzelanych przez okupanta hitlerowskiego 67 Żydów jordanowskich.
  • 29 stycznia 1945 - Następuje wyzwolenie Jordanowa spod okupacji hitlerowskiej.
  • 1951 - Miasto Jordanów otrzymuje wodę z wodociągów miejskich z ujęciem źródeł na górze Przykrzec oraz zostają uruchomione 22 hydranty przeciwpożarowe.
  • 1967 - Wybucha groźny pożar kościoła parafialnego, powstały w wyniku wyładowań atmosferycznych. Dzięki sprawnej akcji gaśniczej straży pożarnych udało się uratować świątynię. Spłonął tylko dach kościoła.
  • Na przełomie lat 1970 - Powstaje największy zakład produkcyjny Krakowska Fabryka ``Armatur``- Zakład nr.3 w Jordanowie.
  • 1975 - Miejska Rada Narodowa podejmuje uchwałę w formie wniosku pod adresem Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie o utworzeniu wspólnej Rady dla: Miasta Jordanowa, Gminy w Jordanowie oraz Gminy Bystra-Sidzina.
  • 13 grudnia 1975 - Na stację kolejową w Jordanowie wjechał pierwszy specjalny pociąg elektryczny relacji Kraków - Zakopane.
  • 4 marca 1977 - W sali widowiskowej Domu Strażaka odbył się I Wojewódzki Zjazd Ochotniczych Straży Pożarnych z terenu województwa nowosądeckiego.
  • 15 maja 1978 - Zostaje powołane do życia Towarzystwo Miłośników Ziemi Jordanowskiej.
  • 3 czerwca 1979 - Miasto Jordanów jest organizatorem "Wojewódzkiego Święta Ludowego".
  • 9 września 1984 - Miasto Jordanów odznaczone zostaje Orderem Krzyża Grunwaldu III Kl. Złotą odznaką ``Zasłużone dla Województwa Nowosądeckiego, odznaczenie honorowe Związku Bojowników o Wolność i Demokrację - Zarząd Główny.
  • 1981-1985 - oddawane są do użytku bloki mieszkalne z budownictwa spółdzielczego na osiedlu ``Wrzosy`` jak również oczyszczalnia ścieków typu ``bioblok``.
  • 1983 - Wybudowano nowe ujęcie wody dla Miasta Jordanowa na rzece Skawa.
  • 25 września 1994 - Koronacja obrazu Matki Bożej Trudnego Zawierzenia - Pani Jordanowskiej. Koronacji dokonał Jego Eminencja ks. Kardynał Franciszek Macharski - Metropolita Krakowski.
  • 13 czerwca 1999 - Beatyfikacja Sług Bożych wywodzących się z Jordanowskiej Parafii, a mianowicie ks. Piotra Dańkowskiego i ks. Stanisława Pyrtka.
  • 9 września 2001 - Posadzono na jordanowskich plantach ``Dęby - Pomniki Historii`` dla upamiętnienia: Ojca Świętego Jana Pawła II, księdza kardynała Stefana Wyszyńskiego - Prymasa 1000-lecia, księdza błogosławionego Piotra Dańkowskiego, księdza błogosławionego Stanisława Pyrtka. Otwarto wystawę ekumeniczną w Izbie Historii Miasta Jordanowa pod tytułem ``Przyjaźń bez granic`` organizatorem wystawy władze Miasta szwedzkiego Karlskoga i Towarzystwo Miłośników Ziemi Jordanowskiej.

[edytuj] Struktura powierzchni

Według danych z roku 20026, Jordanów ma obszar 20,92 km², w tym:

  • użytki rolne: 57%
  • użytki leśne: 34%

Miasto stanowi 3,05% powierzchni powiatu.

[edytuj] Sport

W mieście działa Ludowy Klub Sportowy "Jordan". Sekcja piłkarska skupia wokół siebie młodzież w trzech drużynach (ok. 80 zawodników): trampkarze, juniorzy i seniorzy. Klub dysponuje zmodernizowanym i odwodnionym boiskiem sportowym z dobrze rozbudowanym zapleczem socjalnym. W sezonie 2001/2002 drużyna trampkarzy zajęła V miejsce w lidze okręgowej natomiast drużyna juniorów I miejsce w tej samej lidze. Drużyna seniorów grająca w klasie A zajęła w sezonie 2001/2002 VI miejsce.

Ponadto na terenie miasta działa :

  • UKS "Sprint" skupiający młodzież uprawiającą kolarstwo.
  • UKS "TIGER" Taekwondo WTF - szkoła koreańskiej sztuki walki. Działająca pod egidą Polskiego Związku Taekwondo WTF oraz Światowej Federacji Teaekwondo.

Młodzież reprezentująca UKS "Tiger" posiada wiele tytułów mistrzowskich rangi ogólnopolskiej. www.tiger.iap.pl

[edytuj] Turystyka

Z uwagi na swoje malownicze położenie w zdrowym klimacie wśród gór i lasów,Jordanów posiada charakter miejscowości wczasowo - turystycznej. Miasto stanowi dogodny punkt wyjściowy w otaczające pasma górskie. Z centrum prowadzi pięć szlaków turystycznych m.in. na Luboń Wielki i Babią Górę, najwyższy poza tatrami szczyt w Polsce - 1725 m.n.p.m. Jordanów ma świetnie rozwiniętą sieć BUS-ów. Dzięki tak dobrze zorganizowanym połączeniom można szybko i wygodnie dojechać do Krakowa, Zakopanego, Rabki a także do okolicznych wsi. Na uwagę zasługują najbliższe okolice Jordanowa jak wieś Naprawa, rodzinna wieś Jalu Kurka, autora głośnej powieści " Grypa szaleje w Naprawie", Łętownia z drewnianym kościołem z XVIII wieku - zaliczonym do zabytków I klasy, wieś Wysoka z zabytkowym dworem z XVI wieku. W niewielkiej odległości znajduje się Babiogórski Park Narodowy. Cennym zespołem krajobrazowo - przyrodniczym jest góra Przykrzec z atrakcyjnymi punktami widokowymi na dolinę Skawy, Beskid Wyspowy, Gorce, Tatry i Pasmo Babiogórskie.We wszystkie te miejsca praktycznie co 30 minut można dojechać BUS-em. Komunikację na trasie Kraków - Zakopane i Sucha Beskidzka - Nowy Sącz zapewnia także linia kolejowa wraz ze stacją PKP w Jordanowie. Przez miasto przebiega droga krajowa nr 28 dzięki temu przez Jordanów przejeżdżają przelotowe autobusy PKS ze Śląska w kierunku Zakopanego, Rzeszowa ,Przemyśla. Ilość miejsc noclegowych: Hotelik przy ul. 3-go Maja 13 miejc Ośrodek wypoczynkowy " Astra" przy ul.Piłsudskiego dysponuje: restauracją, bazą noclegową 50 miejsc w domkach kampingowych, a także kortem tenisowym i basenem kompielowym w lecie oraz wyciągiem narciarskim dł.400m zimą.Ponadto na terenie miasta działa drobna sieć gastronomiczna. Opisane walory jak i bliskość dużych aglomeracji predysponują miasto do znaczącego ośrodka wypoczynku i turystyki.

[edytuj] Oświata

  • PRZEDSZKOLE MIEJSKIE M.Konopnickiej 6, 34-240 Jordanów tel.: 267-55-56
  • SZKOŁA PODSTAWOWA ul.Kolejowa 7, 34-240 Jordanów tel.: 267-55-31
  • GIMNAZJUM ul.M.Konopnickiej 2, 34-240 Jordanów tel.: 267-56-90 poczta: gimjordanow@iap.plwww.gimjordanow.iap.pl
  • ZESPÓŁ SZKÓŁ IM.HUGO KOŁŁĄTAJA ul. Kolejowa 9, 34-240 Jordanów tel.: 267-55-14

poczta: zskjordanow@iap.pl Oficjalna strona internetowa Liceum

  • ZESPÓŁ SZKÓŁ IM.BŁ.KS.P.DAŃKOWSKIEGO ul.Gen.St.Maczka 131, 34-240 Jordanów tel.: 267-56-58

poczta: zsdjordanow@iap.pl www.zsdjordanow.iap.pl

[edytuj] Demografia

Dane z 30 czerwca 20042:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 5118 100 2662 52 2456 48
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
244,6 127,2 117,4

Według danych z roku 20026, średni dochód na mieszkańca wynosił 1612,48 zł.

[edytuj] Rozwój ludności


[edytuj] Sąsiednie gminy

Bystra-Sidzina, Jordanów, Raba Wyżna

[edytuj] Linki zewnętrzne

W innych językach
THIS WEB:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2006:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu