Jan Kasjan

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

św. Jan Kasjan (ok. 360 – ok. 435) – mnich, teolog, asceta, popularyzator monastycyzmu i ascetyzmu wschodniego w Kościele zachodnim. Założyciel jednej z pierwszych wspólnot monastycznych w Europie Zachodniej. Wliczany w poczet Ojców Pustyni oraz Ojców Kościoła. Oficjalny święty Kościoła wschodniego, nieoficjalnie czczony także na Zachodzie.

[edytuj] Życie

Najczęściej uważa się, że urodził się w Scytii Mniejszej, prowincji rzymskiej zajmującej tereny dzisiejszej Dobrudży.

W roku 380 udał się do Palestyny, gdzie wstąpił do klasztoru w Betlejem. W roku 385 udał się do Egiptu, w podróż po skupiskach anachoretów. Przebywał m.in. w Nitrii i Sketis. Pobierał tu nauki m.in. od Ewagriusza Pontyjskiego, który miał duży wpływ na kształtowanie jego późniejszych poglądów.

W roku 399 opuścił Egipt i udał się do Konstantynopola, gdzie ok. roku 400 został wyświęcony na diakona przez Jana Chryzostoma.

W roku 404 udał się do Rzymu, aby przedstawić papieżowi Innocentemu I list, w którym wierni Kościoła wschodniego wstawiali się w obronie Jana Chryzostoma, zesłanego na wygnanie do Kapadocji. Od tego momentu rozpoczyna się następny rozdział życia Jana Kasjana, związany z Europą Zachodnią.

Około roku 410 lub 415 Jan Kasjan przybył do ówczesnej południowej Galii (Gallia Narbonensis) i osiadł w Marsylii, gdzie założył dwa klasztory, męski i żeński, nazywane opactwem św. Wiktora. Była to jedna z pierwszych wspólnot monastycznych na Zachodzie. Kilka lat później pomógł w założeniu klasztoru w Apt, na prośbę tamtejszego biskupa.

W Marsylii rozpoczął działalność pisarską. Na potrzeby wspólnoty w Apt tworzył Ustawy życia mnichów oraz leczenie ośmiu głównych grzechów – traktat zawierający m.in. instrukcje na temat prowadzenia życia klasztornego oraz zalet ascezy i sposobów zwalczania zagrożeń czyhających na mnichów. M.in. na tym traktacie opierał się Benedykt z Nursji, gdy tworzył regułę dla swojej wspólnoty. Drugie znaczące dzieło Jana Kasjana to Konferencje z Ojcami – tutaj najwierniej uwiecznił etos anachoretów i nauki opatów wspólnot pustynnych oraz wypowiedział się na temat roli łaski w zbawieniu człowieka, polemizując ze św. Augustynem. Ta polemika była także tematem jego ostatniego dzieła, O wcieleniu Pańskim przeciw Nestoriuszowi, napisanego w roku 430 na prośbę Leona I.

W Kościele wschodnim wspomina się go 29 lutego, a w archidiecezji marsylskiej i niektórych zachodnich wspólnotach zakonnych dzień ten przypada na 23 lipca.

[edytuj] Znaczenie

Jan Kasjan pierwszy ułożył naukę ascetyczną w jedną usystematyzowaną całość, w ten sposób przyczyniając się do kształtowania wczesnego monastycyzmu zachodniego. Jego nauki stały się podstawą medytacji w klasztorach średniowiecznych. Czerpał z nich zarówno Benedykt z Nursji, jak i Ignacy Loyola.

[edytuj] Poglądy

Pod wpływem Ojców Pustyni nabrał przekonania, że anachoretyzm jest najwyższą formą życia chrześcijańskiego, ale droga do niego często prowadzi poprzez życie wspólnotowe jako etap pośredni.

W kwestiach teologicznych zajmował pozycję pośrednią pomiędzy radykalizmem Augustyna a doktryną Pelagiusza – uważany jest za prekursora semipelagianizmu.

[edytuj] Pisma

Ustawy życia mnichów oraz leczenie ośmiu głównych grzechów (De Institutione Coenobiorum), 12 ksiąg
Konferencje z Ojcami (Collationes Patrum)
O wcieleniu Pańskim przeciw Nestoriuszowi (De Incarnatione Domini), 7 ksiąg

[edytuj] Literatura

Cross, F. L. i E. A. Livingstone (red.). 1997. The Oxford Dictionary of the Christian Church. Oxford: Oxford University Press.
Lawrence, Clifford Hugh. 2005. Monastycyzm średniowieczny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Manzanaves, César Vidal. 2001. Pisarze wczesnochrześcijańscy I–VII w.. Warszawa: Verbinum.
Szymusiak, Jan Maria i Marek Starowieyski. 1971. Słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa. Warszawa: Księgarnia Świętego Wojciecha.