Języki północnosłowiańskie (fikcyjne)
Z Wikipedii
Omówione w tym artykule języki to języki sztuczne, których twórcy oparli się na językach słowiańskich. Języki te łączy w zasadzie jedynie określenie ich przez autorów jako należących do języków północnosłowiańskich, fikcyjnej grupy języków słowiańskich.
Spis treści |
[edytuj] Eksperyment
Brak grupy północnosłowiańskiej obok istniejących grup zachodniej, wschodniej i południowej zainspirował różnych językotwórców do stworzenia hipotetycznych języków północnosłowiańskich. Języki te zostały wymyślone jako eksperyment i częściowo jako zabawa mające na celu ukazanie jak mogłyby wyglądać języki słowiańskie należące do tej grupy.
W ramach tego eksperymentu powstał szereg mniej lub bardziej rozwiniętych języków, a nowe wciąż są tworzone. Mimo tego, że autorzy tych języków pracowali w różnych latach i niezależnie od siebie, mają one wiele cech wspólnych. Na ogół wychodzą z pewnego wpływu ze strony języków germańskich, ugrofińskich lub bałtyckich. Najbardziej znane z języków należących do tej grupy są: sievrøsku, vuozgašchai, nasika i slavëni.
Uwaga: opisywanej powyżej fikcyjnej grupy języków północnosłowiańskich nie należy mylić z rzeczywiście istniejącą grupą języków północnosłowiańskich.
[edytuj] Języki
[edytuj] Sievrøsku
Niewąpliwie najstarszym językiem północnosłowiańskim w Internecie jest sievrøsku (po angielsku: Sevorian), stworzony w 1992 roku przez anglika Jamesa Campbella. Sievrøsku jest językiem fikcyjnej wyspy na Morzu Bałtyckim, stąd zapożyczenia z języków ugrofińskich. Sievrøsku jest pisany w alfabecie łacińskim i posiada bogatą, aglutynacyjną gramatykę.
[edytuj] Vuozgašchai
Vuozgašchai (po polsku: wozgijski, po angielsku: Vozgian) - sztucznie stworzony w 1996 r. język słowiański jako odpowiedź na pytanie jak wyglądałaby fikcyjna północnosłowiańska grupa językowa. Język ten, w swych założeniach, wyewoluował z języka ogólnosłowiańskiego i posiada wiele cech języków uralskich, zwłaszcza ugrofińskich. Pisany jest w cyrylicy i posiada dwanaście przypadków.
Vuozgašchai odgrywa rolę w historii alternatywnej Ill Bethisad. Autorem projektu jest Jan van Steenbergen, który również stworzył język wenedycki.
[edytuj] Nasika
Nasika (nasëku enezükütü, po angielsku: Nassian) została stworzona w 2001 r. przez czeskiego chemika Jana Havliša. Wraz z wieloma innymi sztucznymi językami, nassika jest częścią alternatywnej historii Ill Bethisad, w której istnieje na terytoriach Finlandii i Karelii.
Język ten wywodzi się z prasłowiańskiego, ale uległ wpływom gockim, bałtyckim i szczególnie ugrofińskim. Podobnie do języków naturalnych, nasika przeszła różne stadia rozwoju: wersja klasyczna była blisko związana z kulturą szwedzką, a współczesny język napiętnowany jest przez pracę dziewiętnastowiecznych językoznawców i językowych purystów. Nasika jest mocno naturalistyczna także pod tym względem, że składa się z różnych wyszczególnionych dialektów: sedigradskiego, karelskiego, ładożskiego i onieżskiego. Nasika jest pisana w alfabecie łacińskim.
[edytuj] Języki Libora Sztemona
Czeski językotwórca Libor Sztemon jest autorem czterech języków kategoryzowanych przez niego jako północnosłowiańskich, powstałych prawdopodobnie po 2001 r.:
- jåzaht Severøn (seversk)
- lydnevi
- slavëni
- slavisk
Z tych czterech slavëni i slavisk są najbardziej rozwinięte, seversk do mniejszego stopnia, a lydnevi istnieje tylko w postaci szkiców. Charakteryzowane są przez wiele zapożyczeń z języka fińskiego. One są pisane w alfabecie łacińskim z dodatkowymi znakami; slavëni również dysponuje własną pisownią. Sztemon jest również autorem kilku języków sztucznych opartych na językach irańskich.
[edytuj] Przykład
"Ojcze Nasz" w czterech północnosłowiańskich językach:
Vuozgašchai | Nasika | Seversk | Slavëni |
Öþeče naš, kuj nebestum eš, daj ime tuöje sesventiþ. | Otë naso senü Neppesöösüänä, ta sëvënis imenö tene. | Atace når, ketri jesi na nevaror, ta jåst fasvestøn namet 'år. | Ataxt i me, kojyn o navësa es, osvetist as iman i te. |
Daj kunenstuo tuöje priðeþ. | Ta pirittes rezä tene. | Ta prijøda kralestvø tår. | Prijist as kralestvë tyn. |
Daj vuolja tuöja sevuaipulniþ, ak vuenebestum takto nazemituj. | Ta ses vola tene, akaa änäneppesää ite änäzemii. | Ta sø-ståda vola tår kant vø nevar, taht e na zemor. | Hist as vola tyn komo ğo navë, tako ağ o zamë. |
Daj nam ðenesem chleb naš veseðenai. | Kileppä naso sätteke ta tottës nam tinusaa. | Helabet når kezdanøn daj nåm vødanet. | As xulb i me kyzdanyn davat ë me danas. |
I odepüþ nam vinai naše, takak i mai vinikai naše odepüþimu. | I ta ötüpüsetis nam tulëkku naso, akaa i mi ötüpüsetivime tulëzinikomu naso. | E adpåst nåm nåra vinarat, kant e me adpåstame nåru vinehturid. | E adpošat ë me as myn venae, komo ağ me adpošalesom ë venake ği me. |
I nevuöð nas orsepaichanidu, leš usuovöð nas zulvuod. | I ta nevüvettes no vunapatta nu ta izëppavis no otunëpirazano. | E neprived nås vø farsykonøt, øla zebav nås ad zilønis. | E nevëvedat mem o izkošanjë, ala izbavat mem ad Zalyn. |
Sela šu tuöje sonþ kunenstuo i vuolda i slava, navesekta. Amen. | Pervü sene rezä ite uumisëvo ite salva tene vekää. Takaa vusëtito. | Navat 'år åst kralestvøt e mocet e slavat na vaker. Amen. | Navad as kralestvë er as makta er as slava o vekae hest. Amin. |
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Tilman Berger: Vom Erfinden Slavischer Sprachen (de) (PDF)
- Strona o języku sievrøsku (en)
- Strona o języku wozgijskim (en)
Międzynarodowe języki pomocnicze
Basic English • damin • erilo • esperanto • europanto • folkspraak • glagolica • glosa • idiom neutral • ido • interlingua • latina sine flexione • lingua franca nova • meżduslavianski jezik • migowy • novial • occidental • proslava • romanica • ruslavsk • signuno • slovio • solresol • volapük
Języki logiczne i filozoficzne
láadan • loglan • lojban • ro • toki pona
Języki fikcyjnych światów i ludów
języki Śródziemia • języki północnosłowiańskie
aurebesh • brithenig • enochiański • klingoński • nadsat • nowomowa • simski • Starsza Mowa • wenedyk • wysokoislandzki
Zabawy językowe
louchébem • świńska łacina • verlan