Fiat 508
Z Wikipedii
Fiat 508 zwany też 508 Balilla - to nieduży samochód osobowy, produkowany we Włoszech przez firmę Fiat i na licencji w Polsce w Państwowych Zakładach Inżynierii od roku 1932.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Zaprezentowany na salonie samochodowym w Mediolanie w 1932 r. Fiat 508 był małym, dwudrzwiowym autem, z nadwoziami typu Berlina, Torpedo i Spider. W momencie prezentacji już nie był nowoczesny, ale w założeniach miał być przede wszystkim tani. Wyposażony był w silnik o pojemności 995 cm3 i mocy 20 KM i trzybiegową skrzynię biegów. Rok później pojawiły się wersje 508S, czyli Sport, wyposażona w silnik o mocy 30 KM oraz 508M, czyli Militare (wersja wojskowa). Następnie pokazano wersje: berlinetta aerodinamica, camioncino i furgoncino.
W 1934 roku przeprowadzono pierwsze zmiany. Zwiększono moc silnika z 20 do 24 KM i zastosowano czterobiegową przekładnię. Zwiększył się też rozstaw osi i dodano do oferty wersję czterodrzwiową.
W 1937 roku pokazano model 508C, oficjalnie nazwany 1100 Balilla. Zastosowano w nim silnik o pojemności 1089 cm3 i mocy 32 KM. W tym samym roku pokazano też wersję 508L, czyli Lunga (długi). Model 508C produkowano, głównie w wersjach wojskowych, do 1945 roku.
[edytuj] Polski Fiat 508 Balilla
Na mocy umowy licencyjnej, podpisanej 21 września 1932 roku z włoską firmą FIAT, rozpoczęto montaż a później produkcję małego samochodu osobowego Fiata 508 Balilla w Państwowych Zakładach Inżynierii w Warszawie. Było to najbardziej popularne auto osobowe na polskich drogach w latach trzydziestych. Do dnia dzisiejszego przetrwało niewiele egzemplarzy, zwykle w muzeach i kolekcjach prywatnych.
W Polsce produkowano pierwszą wersję Fiata, oznaczaną 508 I, w której stosowano silnik o pojemności 1 litra osiągający moc 20 KM. Zastosowano w nim wiele zmian konstrukcyjnych, wzmacniając m.in. ramę, oś przednią, tylny most, zmieniając charakterystykę zawieszenia, czy stosując inne koła. Wszystkie zmiany miały na celu dostosowanie samochodu do polskich dróg a w zasadzie ich braku (większość dróg krajowych była nieutwardzona). W latach 1934-1935 produkowano wersję 508 II.
W 1936 roku wprowadzono do produkcji model 508 III Junak oraz jego wersję wojskową 508 III/W Łazik. Modernizacja wersji cywilnej dotyczyła między innymi unowocześnienia nadwozia, powiększenia jego wnętrza, czy zwiększenia mocy silnika do 24 KM przy 3600 obr/min. 508 III Junak osiągał prędkość maksymalną 100 km/h i spalał 8 l/100 km, zaś 508 III furgon 85 km/h i 10-12 l/100km.
[edytuj] Dane techniczno-eksploatacyjne
[edytuj] Model Fiat 508 III Junak
- Silnik: czterocylindrowy, czterosuwowy z zapłonem iskrowym, chłodzony cieczą.
- Pojemność skokowa: 995 cm3
- Moc maksymalna 24 KM przy 3600 obr./min.
- Sprzęgło: cierne, jednotarczowe, sterowane nożnie
- Skrzynia biegów: o czterech przełożeniach z biegiem wstecznym, biegi 3 i 4 synchronizowane, sterowana dźwignia umieszczona w podłodze.
- Hamulce: zasadniczy - hydrauliczny, bębnowy, na wszystkie cztery koła, sterowany nożnie, pomocniczy - mechaniczny, na wał napędowy, sterowany dźwignią umieszczoną obok fotela kierowcy.
- Zawieszenie przednie: oś sztywna, wzdłużne resory piórowe, amortyzatory hydrauliczne, ramieniowe.
- Zawieszenie tylne: sztywny most napędowy, wzdłużne resory piórowe, amortyzatory hydrauliczne, ramieniowe.
- Nadwozie: oparte na ramie nośnej, typu sedan, zamknięte, czteromiejscowe, 4-o drzwiowe, metalowe na szkielecie drewnianym.
- Masa własna: 760 kG
- Prędkość maksymalna: 95 km/h
- Zużycie paliwa: 8 l/100 km
Współczesne samochody osobowe
Daewoo Lanos/FSO Lanos • Daewoo Matiz/FSO Matiz • Daewoo Tico • Fiat Cinquecento • Fiat Panda • Fiat Uno • Leopard • Melex • Opel Astra • Opel Zafira • Opel Agila
Historyczne samochody osobowe
Beskid • CWS T-1 • Fiat 125p • Fiat 126p • Fiat 127 • Fiat 132 • Fiat 508 • Fiat 518 • Fiat 524 • Meduza • Mikrus • Ogar • Polonez • Syrena • Wars • Warszawa
Samochody dostawcze, ciężarowe, terenowe, autobusy i ciągniki
Autosan • Fiat 618 • Fiat 621 • Honker • Jelcz • Lublin • Nysa • PZInż 303 • PZInż 603 • PZInż 703 • San • Solaris • Solbus • Star • Tarpan • Ursus • Wilk • Żubr • Żuk
Motory, motorowery i skutery
Gazela • Junak • Komar • Ogar • Osa • Motorynka • Romet • Ryś • SHL • Sokół • WFM • WSK • Żak