Bertolt Brecht

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Bertolt Brecht, właśc. Eugen Berthold Friedrich Brecht (ur. 10 lutego 1898 w Augsburgu, zm. 14 sierpnia 1956 w Berlinie) – niemiecki pisarz, dramaturg, teoretyk teatru, inscenizator, poeta.

W 1916 r. poznał o prawie trzy lata młodszą Paulę Banholzer, córkę augsburskich lekarzy – Anny i Karola Banholzerów. Rok później rozpoczął studia medyczne i filozoficzne na Uniwersytecie Monachijskim. W 1919 r. Bertoldowi i Pauli urodził się syn, który otrzymał imię Frank. Jego życie skończyło się w 1943 r., śmiercią na froncie wschodnim. Bertold i Paula nigdy nie wzięli ślubu. Pauli, którą Bertold zwykł nazywać "kochaną małą złośnicą" (niem. Liebste kleine Zornige), albo "Bi" ("Bittersweet") zawdzięczamy wspomnienia o Brechcie ("So viel wie eine Liebe: unbekannte Brecht").

Gdy wybuchła II wojna światowa, Brecht udał się na emigrację. Najpierw do Szwecji, później Finlandii i w końcu zamieszkał w USA, w Santa Monica. Jednak również tam groziły mu represje, bowiem amerykańskie służby bezpieczeństwa uznały go za podejrzanego o spiskowanie przeciwko Ameryce. Było to już po wojnie, więc Brecht wrócił do Europy i założył w NRD swój własny teatr – Berliner Ensemble.

Grób Bertolda Brechta

Brecht zmarł na atak serca mając lat 58. W swej ostatniej woli wydał polecenia by w jego sercu umieścić sztylet a ciało zamknąć w stalowej trumnie, by nie mogły dostać się do niego robaki. Jest pochowany w Dorotheenfriedhof w Berlinie.

W 1992 r. ukazały się listy Brechta do Pauli, w zbiorze zatytułowanym "Liebste Bi: Briefe an Paula Banholzer".

[edytuj] Twórczość

Jego twórczość ma charakter buntowniczy, rewolucyjny; jest społecznie zaangażowana. Brecht najczęściej stawał w obronie robotników i pokrzywdzonych, przeciwko wojnom, atakował kapitalistów i filistrów. Jedną z głównych inspiracji światopoglądowych Brechta był marksizm (jednak należy dodać, że Brecht nie był dogmatykiem), zmieszany z modernistyczną niechęcią do mieszczaństwa.

Jego sztuki poruszały problematykę społeczną, odnosiły się krytycznie wobec kapitalizmu i wojny, jak chociażby "Człowiek jest człowiek". Pod koniec lat 20 zwrócił się całkowicie w kierunku agit-prop, tworzył przedstawienia o charakterze dydaktycznym, pouczającym, które pokazywał robotnikom. Potem porzucił Brecht techniki nieco siermiężnego agit-prop na rzecz efektów obcości.

[edytuj] Teatr epicki

Brecht był ceniony nie tylko za niekwestionowany talent pisarski, lecz także, a może przede wszystkim za wykreowanie nowych metod przekazu teatralnego, mianowicie za stworzenie teatru epickiego i wykorzystanie tak zwanych efektów obcości. Forma ta jest tym ważniejsza, że służy uwydatnieniu treści rewolucyjnej. U źródeł tej koncepcji leży twierdzenie Brechta, że żyjemy obecnie w epoce naukowej, czyli takiej, w której człowiek zdołał ujarzmić przyrodę, jednak nie zmienił nic w stosunkach społecznych.

[edytuj] Poglądy

Brecht chciałby pobudzić społeczeństwo do postawy twórczej, o której pisze następująco: "Jest to postawa krytyczna. (...) polega ona (...) wobec społeczeństwa – na przewrocie społecznym". Otóż w tradycyjnym teatrze spektakl urzekał widza iluzją; widz wczuwa się w postacie i bieg wydarzeń, co stępia jego zmysł krytyczny i czyni go biernym. Dla przedstawień niosących w sobie treści polityczne potrzebny był inny rodzaj teatru. Dlatego właśnie, by zmuszać publiczność do aktywności intelektualnej, Brecht postanowił wprowadzić dystans między widownią a sceną. W tym celu używa właśnie efektów obcości. Metody te stanowią o teatrze epickim, a służą metodzie dialektyki materialistycznej.