Autonomiczne województwo śląskie
Z Wikipedii
|
|||
Państwo | Rzeczpospolita Polska | ||
Język urzędowy | polski i niemiecki | ||
Stolica | Katowice | ||
Ustrój | autonomiczny | ||
Wojewoda | Józef Rymer | ||
Szef parlamentu | marszałek Sejmu Śląskiego Konstanty Wolny | ||
Powierzchnia – całkowita |
b/d.na świecie 5100 km² |
||
Ludnosć – całkowita – zaludnienie |
b/d.na świecie 1 533 500 301 mieszk./km² |
||
Statut autonomii | uzyskany po oddzieleniu się od Niemiec, nadany przez rząd II Rzeczypospolitej 20 lipca 1920 Likwidacja: 6 maja 1945 |
||
Strefa czasowa | UTC +1 – zima UTC +2 – lato |
Autonomiczne Województwo Śląskie – autonomiczna część II Rzeczypospolitej ze stolicą w Katowicach. Ramy prawne przyszłego województwa zapisano w Statucie Organicznym Województwa Śląskiego z dnia 15 lipca 1920. Realnie egzystujące województwo powstało niespełna dwa lata później, w czerwcu 1922, po podpisaniu 15 maja 1922 traktatu w Genewie. Autonomiczne województwo śląskie przestało funkcjonować z dniem 3 września 1939, to jest z wkroczeniem oddziałów niemieckich, a formalnie z dniem 6 maja 1945, kiedy to KRN zlikwidowała dekretem województwo i unieważniła autonomię.
Spis treści |
[edytuj] Geografia
Autonomiczne województwo śląskie było najmniejszym obszarowo województwem międzywojennej Polski. W skład województwa weszły części dawnego Górnego Śląska pruskiego oraz dwa powiaty Śląska Cieszyńskiego. Dzieliło się na 8 powiatów (oraz jeden okręg miejski), 414 gmin wiejskich, 19 gmin miejskich oraz 9 miast.
[edytuj] Miasta
Miasta | Ludność¹ |
---|---|
Katowice | 123 780 |
Królewska Huta² | 86 000 |
Świętochłowice | 26 706 |
Bielsko | 19 785 |
Rybnik | 19 268 |
Cieszyn | 15 324 |
Tarnowskie Góry | 13 582 |
Pszczyna | 7 660 |
Lubliniec | 5 566 |
[edytuj] Gminy miejskie
Gminy miejskie | Ludność¹ |
---|---|
Siemianowice Śląskie | 38 322 |
Hajduki Wielkie | 27 834 |
Nowy Bytom | 24 000 |
Ruda | 23 562 |
Nowa Wieś | 21 700 |
Mysłowice | 20 294 |
Lipiny | 18 997 |
Janów | 17 890 |
Łagiewniki | 15 382 |
Bielszowice | 15 144 |
Chorzów | 15 100 |
Chropaczów | 14 332 |
Radzionków | 14 102 |
Szarlej | 12 059 |
Kochłowice | 12 000 |
Roździeń | 11 860 |
Piekary Wielkie | 11 725 |
Szopienice | 11 050 |
Orzegów | 10 029 |
[edytuj] Powiaty
Powiaty | Powierzchnia¹ |
---|---|
pszczyński | 1072 km² |
rybnicki | 893 km² |
lubliniecki | 706 km² |
cieszyński | 664 km² |
Powiat bielski | 314 km² |
tarnogórski | 250 km² |
katowicki | 170 km² |
świętochłowicki | 83 km² |
Królewska Huta² | 8 km² |
- ¹ – stan na 1929 rok
- ² – w 1934 przemianowano miasto i powiat Królewska Huta na Chorzów
[edytuj] Autonomia
Obszar ten posiadał szeroką autonomię z własnym parlamentem – Sejmem Śląskim oraz własny skarb narodowy (Skarb Śląski). Do kompetencji Sejmu Śląskiego należały wszystkie ustawy związane z autonomicznym Śląskiem, oprócz polityki zagranicznej i wojskowości.
[edytuj] Wojewodowie śląscy
- Józef Rymer 16 czerwca 1922 – 5 grudnia 1922
- Zygmunt Żurawski 15 grudnia 1922 – 1 lutego 1923 (p.o.)
- Antoni Schultis 1 lutego 1923 – 3 marca 1924
- Tadeusz Koncki 15 października 1923 – 2 maja 1924 (p.o. za Schultisa do 3 marca 1924)
- Mieczysław Bilski 6 maja 1924 – 3 września 1926
- Michał Grażyński 6 września 1926 – 5 września 1939
[edytuj] Ważniejsza literatura
- Województwo Śląskie, p.red. F. Serafina, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1996 (Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach nr 1555);