Andrzej Kłopotowski

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Andrzej Kłopotowski komandor
ur. 8 IX 1917 w Warszawie zm. 13 IX 2004 w Gdyni

Kariera:
dowódca ORP "Dzik"
• oficer broni podwodnej ORP "Sokół" • oficer nawigacyjny ORP "Wilk" • II of. broni podwodnej ORP "Błyskawica" • oficer nawigacyjny ORP "Wilia"
Działania wojenne:
II wojna światowa:
• konwoje i patrole na Morzu Śródziemnym • lądowanie na Sycylii (Operacja "Husky") • kampania francuska (Operacja "Dynamo") • kampania norweska (bitwa o Narwik) • kampania wrześniowa (Plan "Peking")
Odznaczenia:
Order Wojenny Virtuti Militarii
Order Odrodzenia Polski
Krzyż Walecznych
Medal Morski
Distinguished Service Cross
Deltagermedaljen

Andrzej Kłopotowski, pseud. Kłopot (ur. 8 września 1917 roku, zm. 13 września 2004 roku) - polski kapitan marynarki, w stanie spoczynku awansowany na komandora.^[1] Był morskim oficerem pokładowym niszczycieli i okrętów podwodnych. W czasie II wojny światowej dosłużył stanowiska dowódcy okrętu na ORP "Dzik" w ramach Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Po wojnie pozostał na emigracji do 1990 roku.

[edytuj] Służba wojskowa

Andrzej Marian Kłopotowski urodził się 8 września 1917 roku na Kaukazie. Po zakończeniu I wojny światowej przybył wraz z rodziną do odrodzonej Polski. W 1935 roku ukończył Gimnazjum im. Stefana Żeromskiego w Warszawie i 15 listopada został przyjęty na Wydział Morski Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej w Toruniu.^[2] Podczas nauki odbył rejs szkolny na szkunerze ORP "Iskra" w rejon Azorów i Morza Śródziemnego (20 maja - 23 września 1936 roku). Szkołę ukończył z lokatą 18/22 i 15 października 1938 roku otrzymał promocję oficerską oraz stopień podporucznika marynarki. Następnie odbył kurs aplikacyjny dla podporuczników marynarki w Kadrze Floty, a 15 grudnia rozpoczął służbę jako oficer nawigacyjny okrętu szkolnego ORP "Wilia". Od 3 lutego 1939 roku był dowódcą plutonu w morskim dywizjonie lotniczym w Pucku.

8 maja 1939 roku wyznaczono go II oficerem broni podwodnej ORP "Błyskawica" w dywizjonie niszczycieli w Gdyni. W dniach 30 sierpnia - 1 września tego roku na pokładzie "Błyskawicy" brał udział w realizacji Planu Peking, czyli ewakuacji trzech niszczycieli^[3] do Wielkiej Brytanii przed rozpoczęciem kampanii wrześniowej. Po przybyciu do Leith koło Edynburga "Błyskawica" rozpoczęła służbę patrolową wokół Wysp Brytyjskich. 9 września okręt wykonał jako pierwszy w II wojnie światowej atak na U-Boota. Na początku 1940 roku ppor. mar. Andrzej Kłopotowski podpisał wraz z zastępcą dowódcy okrętu kpt. mar. Tadeuszem Gorazdowskim i innymi oficerami meldunek na pełniącego obowiązki dowódcę ORP "Błyskawica" kmdra ppor. Jerzego Umeckiego za nieudolne dowodzenie, w konsekwencji czego zarówno kmdr Umecki jak i kpt. Gorazdowski zostali zdjęci z okrętu.^[4] Od 23 kwietnia do 10 maja "Błyskawica" prowadziła skuteczny ostrzał pozycji niemieckich koło Narwiku, natomiast pod koniec maja brała udział w ewakuacji wojsk z Dunkierki, ratując uszkodzony brytyjski niszczyciel HMS "Greyhond"^[5] i załogę francuskiego niszczyciela "Sirocco".

Dywizjon niszczycieli podczas realizacji Planu "Peking". Widok z rufy ORP "Błyskawica" na OORP "Grom" i "Burza".

W 1940 roku ppor. Kłopotowski został na własną prośbę przeniesiony na okręty podwodne. W okresie 20 października 1940 roku - 1 stycznia 1941 roku był oficerem nawigacyjnym podwodnego stawiacza min ORP "Wilk", po czym został oficerem broni podwodnej ORP "Sokół"^[6] w pierwszej załodze. Od 19 stycznia do 3 września pełnił obowiązki zastępcy dowódcy okrętu, a 3 maja otrzymał awans na porucznika marynarki. 28 marca "Sokół" rozpoczął służbę bojową, jednak pierwszy udany atak torpedowy miał miejsce dopiero siedem miesięcy później na Morzu Tyrreńskim.^[7] 31 marca 1942 roku por. mar. Andrzej Kłopotowski został lekko ranny w wyniku nalotu. Do momentu poważnego uszkodzenia przez lotnictwo 17 kwietnia na Malcie, "Sokół" zatopił na Morzu Śródziemnym dwie włoskie jednostki pływające.^[8] W trakcie remontu okrętu w Wielkiej Brytanii por. Kłopotowskiego skierowano 24 sierpnia na kurs dowódców okrętów podwodnych. Z dniem 12 grudnia 1942 roku objął funkcję zastępcy dowódcy okrętu w pierwszej załodze ORP "Dzik".^[9] Na pokładzie "Dzika" uczestniczył w konwojach i patrolach śródziemnomorskich, Operacji Husky oraz blokadzie Zatoki Genueńskiej, operując z Gibraltaru, Algieru, Malty i Bejrutu. W listopadzie 1943 roku dowodził okrętem w trakcie patrolu na Morzu Egejskim.^[10]

Po przebazowaniu jednostki do Plymouth w dniach 19 marca - 8 kwietnia 1944 roku zdał obowiązki. 4 maja przeniesiono go do dyspozycji komendanta Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej kmdra por. Wojciecha Franckiego z przeznaczeniem na wykładowcę broni podwodnej. Od 6 stycznia 1945 roku był dowódcą ORP "Dzik". Brał udział w patrolach na wodach Skagerraku i wokół Norwegii, a także w realizacji zadań szkoleniowych. 3 maja 1945 roku awansował do stopnia kapitana marynarki. 1 sierpnia 1946 roku, będąc ostatnim dowódcą przekazał "Dzika" Anglikom.^[11] Podczas jego całego pobytu na tym okręcie w latach 1942-1946 zatopiono lub uszkodzono łącznie 18 jednostek nieprzyjaciela^[12] , jednak żadnej, gdy nim dowodził.

[edytuj] Okres powojenny

Grób kmdra Andrzeja Kłopotowskiego i jego żony Barbary na Cmentarzu Marynarki Wojennej.

Podobnie jak większość polskich żołnierzy służących u boku aliantów, po zakończeniu II wojny światowej nie zdecydował się na powrót do Ojczyzny w obawie przed represjami stalinowskimi. Kiedy w 1947 roku ostatecznie rozwiązano Marynarkę Wojenną w ramach Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, uzyskał zezwolenie na pobyt w Wielkiej Brytanii. W latach pięćdziesiątych prowadził wraz z kpt. mar. Zbigniewem Plezią i kpt. mar. Karolem Góralczykiem^[13] firmę handlową "K.G. Food". Następnie przeniósł się na Maltę, gdzie pełnił funkcję eksperta rządu ds. kontaktów handlowych z Polską Rzeczpospolitą Ludową. Przez cały okres życia na emigracji kpt. mar. w st. spocz. Andrzej Kłopotowski działał w Stowarzyszeniu Marynarki Wojennej, od 1957 roku będąc jego dożywotnim członkiem. W 1959 roku wybrano go wiceprezesem tej organizacji. Brał udział w światowych zjazdach Stowarzyszenia w 1975 i 1981 roku oraz w ostatnim zjeździe w 1989 roku.

W 1990 roku powrócił z żoną Barbarą do Polski i związał się blisko ze środowiskiem marynarskim. Początkowo mieszkał w Warszawie, a w połowie lat dziewięćdziesiątych przeniósł się do Gdyni. Awansował kolejno od komandora podporucznika do komandora. 16 maja 1996 roku prezydent Aleksander Kwaśniewski powołał kmdra Kłopotowskiego w skład Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari. Był również członkiem Zarządu Stowarzyszenia Oficerów Marynarki Wojennej Rzeczypospolitej Polskiej oraz członkiem honorowym Bractwa Okrętów Podwodnych. Zmarł 13 września 2004 roku w Gdyni. Został pochowany na Cmentarzu Marynarki Wojennej na Oksywiu.^[14]

[edytuj] Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Wojennego Virtuti Militari (18 sierpnia 1944 roku)
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (Polonia Restituta, 24 stycznia 2002 roku)
Krzyż Walecznych (dwukrotnie, 2 grudnia 1943 roku i 3 marca 1944 roku)
Krzyż Zaszczytnej Służby (ang. Distinguished Service Cross, brytyjski, 28 lipca 1942 roku)
Medal Morski (z trzema okuciami, kolejno w 1940, 1941, 1942 i 1943 roku)
Medal za Narwik, właśc. Medal Uczestnictwa (nor. Deltagermedaljen, norweski, w 1945 roku)

[edytuj] Twórczość

"Moja wojna. Wspomnienia ostatniego dowódcy ORP "Dzik"." Oficyna Wydawnicza Finna. Seria z Kotwiczką. Gdańsk 2002 rok.

[edytuj] Bibliografia

Kmdr w st. spocz. Julian Czerwiński, Małgorzata Czerwińska, st. kust. dypl. dr Maria Babnis, inż. Alfons Jankowski, dr Jan Sawicki. "Kadry Morskie Rzeczypospolitej. Tom II. Polska Marynarka Wojenna. Część I. Korpus oficerów 1918-1947." Wyższa Szkoła Morska w Gdyni. Gdynia 1996 rok. (ISBN 83-86703-50)
Kmdr w st. spocz. mgr inż. Stanisław Wielebski. "Wspomnienie pośmiertne. Komandor Andrzej Kłopotowski (1917-2004)." Opublikowano w "Przeglądzie Morskim". Wyd. grudzień 2004 rok. Nr 12/2004. Art. nr 7. Redakcja Czasopism Marynarki Wojennej. Gdynia 2004 rok. (ISSN 0137-7205)

[edytuj] Przypisy

↑ Kolejne awanse w stanie spoczynku na stopnie wojskowe: komandora podporucznika, komandora porucznika i komandora.
↑ W 1938 roku Szkoła Podchorążych Marynarki Wojennej została przeniesiona do Bydgoszczy.
↑ Oprócz ORP "Błyskawica" jeszcze OORP "Burza" i "Grom".
↑ Wyrokiem Wojennego Sądu Morskiego z dnia 17 marca 1940 roku kmdr ppor. Jerzy Umecki został skazany na półtora miesiąca twierdzy w zawieszeniu, natomiast zarządzeniem szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej z dnia 27 marca 1940 roku pozbawiono go możliwości zaokrętowania. Kpt. mar. Tadeusz Gorazdowski powrócił do linii, dowodząc w późniejszym czasie OF "Ouragan" oraz OORP "Błyskawica", "Krakowiak" i "Piorun".
↑ Uszkodzony okręt ORP "Błyskawica" odholowała do Dover.
↑ Przekazany Polsce przez Wielką Brytanię był okrętem podwodnym typu U (Ursula), eks HMS "Urchin".
↑ 28 października 1941 roku ORP "Sokół" uszkodził włoski krążownik pomocniczy "Citta de Palermo".
↑ Były to: transportowiec s/s "Balila" (2 listopada 1941 roku) i szkuner s/y "Giussepina" (12 lutego 1942 roku).
↑ ORP "Dzik" podobnie jak ORP "Sokół" był wydzierżawionym okrętem typu U. Otrzymały one później przydomek "Straszne Bliźniaki" (ang. "Terrible Twins") w związku z zatopieniem na Morzu Śródziemnym łącznie około czterdziestu jednostek wroga.
↑ Etatowy dowódca kpt. mar. Bolesław Romanowski miał złamaną rękę.
↑ Okręt przekazano następnie siłom morskim Danii i jako "Springeren" służył do 1958 roku.
↑ Były to m.in.: włoski tankowiec m/s "Carnaro" (zatopiony 24 maja 1943 roku), włoski frachtowiec s/s "Goggiam" (zatopiony 15 sierpnia 1943 roku) oraz niemiecki tankowiec s/s "Nicolaus" (zatopiony 20 września 1943 roku).
↑ Kpt. Plezia był oficerem artylerii na niszczycielach, natomiast kpt. Góralczyk był oficerem nawigacyjnym niszczycieli i dowódcą ścigaczy. Pierwszy ukończył Szkołę Podchorążych Marynarki Wojennej z kpt. Kłopotowskim w 1938 roku, a drugi otrzymał wojenną promocję w 1939 roku.
↑ W pogrzebie kmdra Andrzeja Kłopotowskiego uczestniczyli m.in. dowódca Marynarki Wojennej adm. floty Roman Krzyżelewski oraz kanclerz Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari gen. bryg. w st. spocz. Stanisław Nałęcz-Komornicki.