Żydzi Mesjanistyczni

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Żydzi Mesjanistyczni (pełna nazwa: Żydzi mesjanistyczni, synowie Nowego Przymierza) (hebr. jehudi meszichi יהודי משיחי; jehudim meszichim יהודים משיחיים, b'nej B'rit Hadasza בני ברית חדשה) - Żydzi uznający się jednocześnie za wyznawców judaizmu i chrześcijaństwa.

[edytuj] Judaizm mesjanistyczny

Wyznanie religijne Żydów mesjanistycznych zwane jest judaizmem mesjanistycznym. (judaizmem mesjanistycznym nazywanych jest także kilka ruchów w ramach judaizmu rabinicznego, nie mających nic wspólnego z chrześcijaństwem, natomiast wyróżniających się rozbudowanymi doktrynami eschatologicznymi). Judaizm mesjanistyczny nawiązuje do starożytnego judeochrześcijaństwa. Nie uważa się za odłam judaizmu rabinicznego, lecz za jedno ze stronnictw dawnego judaizmu świątynnego, obok faryzeuszy (twórców judaizmu rabinicznego), saduceuszy i esseńczyków. (Do wyznawców judaizmu nie-rabinicznego /nie-talmudycznego/, prócz Żydów mesjanistycznych, należą także Falasze /czarnoskórzy Żydzi etiopscy/, Samarytanie i Karaimi).

[edytuj] Dzieje Żydów Mesjanistycznych

Pierwsza gmina wyznaniowa (kościół lokalny, synagoga, kahal/kehila) Żydów wyznających chrześcijaństwo powstała w Jerozolimie, w 30 lub 33. Jest to ta sama wspólnota, którą chrześcijanie nazywają pierwotnym Kościołem lub Kościołem Jerozolimskim. Jej przywódcą był Jakub Sprawiedliwy, brat Jeszuy Ha-Masziaha ישוע המשיח (aram. Ja'akow Ha-Cadik bar Josef ahi Jeszua יעקב הצדיק בר יוסף אחי ישוע), a po nim jego brat stryjeczny, Szimon ben Klofa. Jej członkowie, zwani w starożytności nazarejczykami, łączyli wiarę w Jeszuę Ha-Masziaha, jako Syna Bożego i Zbawiciela, z gorliwym przestrzeganiem Prawa Mojżeszowego i zwyczajów żydowskich.

Prócz ortodoksyjnych nazarejczyków istniały też heterodoksyjne grupy jedeochrześcijańskie - ebionici i eklezjaici.

Starożytne gminy nazarejczyków (które z biegiem czasu rozprzestrzeniły się na całą Syro-palestynę i diasporę żydowską), poddane krytyce ze strony teologów głównego nurtu chrześcijaństwa (nawiązujących do świętego Pawła) (m. in. potępienie judeochrześcijaństwa przez I Sobór Nicejski w 325) , a także odrzuceniu i potępieniu przez judaizm rabiniczny (ekskomunikowanie nazarejczyków przez Wielki Sanhedryn w Jawne, ok. 90) zaczęły powoli zanikać na przełomie IV i V w. Główne nurty judaizmu do dziś nie uznają żydowskiego charakteru Żydów mesjanistycznych, uważając ich za odstępców od talmudycznego monoteizmu.

Odrodzenie judaizmu mesjanistycznego nastąpiło w 1866, w Wielkiej Brytanii. Zostało wtedy założone Hebrajsko-Chrześcijańskie Stowarzyszenie Wielkiej Brytanii (skrót: HCUK), z siedzibą w Londynie. W 1915 powstało Amerykańskie Stowarzyszenie Hebrajsko-Chrześcijańskie (HCAA) z siedzibą w Chicago, a w 1925 Międzynarodowe Stowarzyszenie Hebrajsko-Chrześcijańskie (IHCA) z siedzibą w Londynie.

Hebrajskie chrześcijaństwo nie miało pierwotnie charakteru eklezjalnego. Członkowie tego ruchu uczestniczyli w życiu kościołów nie-żydowskich, zaznaczjąć swą żydowskość na spotkaniach stowarzyszeń.

Gwałtowne zmiany rozpoczęły się w 1967, za sprawą młodego pokolenia hebrajskich chrześcijan, którzy uznali większą potrzebę akcentowania swej żydowskiej tożsamości, także w sferze kultu religijnego. Zaczęły powstawać związki wyznaniowe Żydów mesjanistycznych, posiadające własny ustrój, teologię i liturgię. W 1975 IHAA przekształciło się w Amerykańskie Stowarzyszenie Żydów Mesjanistycznych (ang. Messianic Jewish Alliance of America; MJAA) z siedzibą w Denver, a w 1986 IHCA przyjęło nazwę Międzynarodowego Stowarzyszenia Mesjanistycznych Kongregacji i Synagog (ang. International Alliance of Messianic Cogregations and Synagogues; IAMCS) i ulokowało siedzibę w Sarasocie (Floryda).

[edytuj] Współczesność

Obecnie liczbę Żydów mesjanistycznych na świecie szacuje się na ok. 1,5 mln. Żydzi mesjanistyczni skupieni są w autonomicznych wspólnotach lokalnych (gminach wyznaniowych) zwanych kongregacjami (zborami) lub synagogami. Aby taką gminę wyznaniową (hebr. kahal/kehila קהל, קהילה) uznać za ukonstytuowaną, musi ona - podobnie jak w judaizmie rabinicznym - liczyć co najmiej 10-ciu obrzezanych mężczyzn, w wieku ponad 13 lat (ta grupa niezbędnych mężczyzn zwana jest z hebrajska minjan'em מניין). Liderzy kongregacji i synagog noszą tytuły rabinów lub rzadziej pastorów. Wspólnoty lokalne są z reguły zrzeszone w federacjach/konfederacjach krajowych i międzynarodowych. Najstarszą tego typu organizacją jest wspomniana wyżej IAMCS (zał. 1925), która w 1994 obejmowała 13 stowarzyszeń narodowych. Znaną, nie-eklezjalną organizacją mesjanistyczną są "Żydzi dla Jeszuy" (ang. Jews for Yeshua).

Teologia judaizmu mesjanistycznego oparta jest na teologii ewangelicznej (ang. evangelical theology), jednak w odróżnieniu od niej, kładzie duży nacisk na nieprzemijalność przymierza, jakie Bog zawarł z narodem wybranym, czyli Izraelem, oraz zachowywanie Prawa Mojżeszowego (hebr. Tora תורה), zreinterpretowanego w duchu Nowego Testamentu (hebr. Ha-B'rit Ha-Hadasza הברית החדשה). Znanymi teologami mesjanistycznymi są dr. David H. Stern i dr. Daniel Juster.

Aż 90% kongregacji mesjanistycznych ma charakter charyzmatyczno-pentakostalny, w czym widać wpływ zielonoświątkowych Zborów Bożych (ang. Assemblies of God). Domy modlitwy często przypominają wystrojem tradycyjne bożnice, a nabożeństwa mają cechy nabożeństw judaizmu rabinicznego.

Żydzi mesjanistyczni zrezygnowali ze stosowania terminologii chrześcijańskiej wywodzącej się z języka greckiego, a zamiast niej stosuja hebrajskie wyrażenia biblijne, np.: Trójca - Szilusz (שילוש), Bóg Ojciec - Abba (אבא), Bóg Syn - Ha-Ben (הבן), Duch Święty - Ruach Ha-Kodesz (רוח הקודש), Jezus Chrystus - Jeszua Ha-Masziah (ישוע המשיח), chrzest - mikweh (מקווה), Maryja/Maria - Miriam (מרים), Paweł -Sza'ul (שאול).

Żydzi mesjanistyczni, w oparciu o Stary Testament (hebr. Tanach תנ"ך), uznają za Żyda tylko taką osobę, której naturalnymi przodkami w linii męskiej byli Żydzi. (Żydzi rabiniczni przyjmują, za Talmudem, że Żydem jest ten, kogo matka jest Żydówką lub ten, kto będąc gojem (nie-Żydem) konwertował na judaizm).

Cechą charakterystyczną wyglądu zewnętrznego Żydów Mesjanistycznych jest to, że noszą oni szale modlitewne (tałesy - טליתות) z błękitnymi frędzlami (cicit), podczas gdy Żydzi rabiniczni mają frędzle białe.