Webbrowser

De browser Firefox.

Een webbrowser (ook webverkenner of bladerprogramma genoemd) is een computerprogramma om webpagina's te kunnen bekijken. Populaire browsers zijn Microsoft Internet Explorer, Mozilla Firefox, Mozilla, Safari, Camino, Opera en Konqueror. De grootste verzameling gelinkte HTML-pagina's is het World Wide Web, een onderdeel van het internet. Het gebruik van een browser is in de volksmond synoniem aan surfen op het internet.

[bewerk] Webbrowser

Een browser zet webpagina's, die door een webserver zijn aangeleverd, om in een voor mensen leesbare vorm. Vaste elementen van een webpagina zijn verschillende soorten opmaak van tekst, plaatjes en links naar andere webpagina's. Deze links worden gebruikt om naar andere pagina's te surfen. Er zijn webbrowsers die dergelijke documenten voorlezen, anderen zetten ze om in puntjes op een braillemachine, maar de meeste browserinstallaties geven een webpagina weer op een computerscherm en kunnen ook animaties en geluid weergeven. Sommige webbrowsers zijn geïntegreerde pakketten, waarin bijvoorbeeld ook een e-mailclient en een Usenet-client zitten. Vrijwel alle browsers hebben de mogelijkheid om weblocaties op te slaan (bladwijzers), bestanden te downloaden, een geschiedenis bij te houden van waar de gebruiker geweest is en om verschillende soorten media weer te geven. Sommige browsers voegen hier nog andere dingen aan toe zoals meerdere tabbladen, pop-upblockers, advertentiefiltering en automatisch zoeken op een zoekmachine.

[bewerk] Geschiedenis

Zie Geschiedenis van het internet voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De eerste browser heette WorldWideWeb en werd geschreven door de uitvinder van het World Wide Web, Sir Tim Berners-Lee in 1990 en geïntroduceerd aan zijn collega's bij CERN in maart 1991. [1] De eerste echt populaire browser was NCSA Mosaic, een grafische browser die oorspronkelijk alleen werkte op het Unix-platform, maar al snel ook op de Macintosh en Microsoft Windows. Versie 1.0 kwam uit in 1993. Marc Andreessen, de leider van het Mosaic team, nam ontslag om zijn eigen bedrijf op te kunnen gaan richten, Netscape Communications Corporation.

In 1994 kwam de eerste versie van de Netscape Communicator uit en begon al snel populairder te worden. Microsoft reageerde hierop door zelf een browser te kopen van het bedrijf Spyglass Inc. en deze te gaan ontwikkelen onder de naam Microsoft Internet Explorer (IE). Dit startte de zogenaamde browseroorlog.

In de strijd om de meeste gebruikers werden er veel nieuwe technologieën bedacht door beide bedrijven. Doordat de uitbreidingen niet werkten in de browser van de concurrent had dit tot gevolg dat veel webpagina's maar in een van beide programma's goed werkten. Vanaf versie 3.0 van beide programma's begon Microsoft toch langzamerhand de overhand te krijgen, omdat haar browser zich beter aan de standaarden hield en doordat deze over meer functies beschikte. In 1998 eindigde de oorlog omdat het duidelijk was dat Microsofts sterke stijging niet meer te stoppen was. Dit kwam deels ook omdat Microsoft IE standaard bij Windows deed. In de jaren daarna vergrootte Microsoft haar marktaandeel tot meer dan 95%.

Om het tij te keren maakte Netscape haar browser open-source. Na enkele moeilijke jaren resulteerde dit in 2002 in de Mozilla Suite. Ook splitste er zich in dat jaar een onderdeel van af wat later Mozilla Firefox zou worden. In 2004 werd de 1.0-versie van Firefox uitgebracht. Deze werd snel populairder en voor het eerst in jaren was er een daling in het marktaandeel van IE te zien.

[bewerk] Standaarden en protocollen

Browsers zouden in principe de standaarden van de standaardorganisatie voor het world wide web, W3C, moeten ondersteunen. Helaas voldoet geen enkele browser voor 100% aan deze standaard. Het gevolg is dat veel webpagina's code hebben om in verschillende browsers toch vergelijkbare lay-out en functionaliteit te bieden. Daarvoor is het wel noodzakelijk dat de gebruikte browser wordt gedetecteerd. De techniek die daarvoor gebruikt wordt heet browser sniffing.

Iedere browser maakt gebruik van het HTTP (hypertext transfer protocol) en van HTTPS (secure http) om de pagina's te ontvangen van de server. Pagina's op het internet worden aangegeven door een URL (Uniform Resource Locator), een type URI (Uniform Resource Identifier). Ook andere protocollen zoals FTP worden hiermee aangegeven. Dit is te zien aan het eerste gedeelte van de url, http://nl.wikipedia.org bijvoorbeeld. Om de pagina's vorm te geven wordt HTML of XHTML in combinatie met CSS gebruikt, dit wordt vervolgens verwerkt door de render engine van de browser om zo een pagina weer te geven. In een pagina zijn vaak plaatjes te vinden, meestal worden de types PNG, JPEG, of GIF gebruikt.