Watchman Nee
Watchman Nee (geboren te Swatow op 4 november 1903 - gestorven op 31 mei 1972 te Kwang-Teh) was een Chinees prediker (geen predikant: die worden officieel bevestigd, en hij was daar tegen) die vanwege zijn geloof 20 jaar gevangen gehouden werd, en ook in gevangenschap stierf. Volgens de traditie noemden zijn ouders hem Shu-tsu (spreek uit als Sjoe-tsoe), hetgeen betekent: hij die de traditie van voorouderverering voortzet.
De theologische invloed van Watchman Nee (Engels voor Nee To-Sheng - in het Nederlands Wachter), die veel verder reikt dan zijn eigen kring, is zeer groot, niet alleen binnen zijn vaderland China maar ook daarbuiten. In 1925 veranderde hij zijn naam Shu-tsu in To-sheng (Watchman), omdat hij zichzelf zag als iemand die midden in de nacht (de geestelijke duisternis in deze tijd) de mensen wakker riep om ze duidelijk te maken dat de wederkomst van Christus nabij is. Hij wordt soms wel de Chinese Calvijn genoemd vanwege zijn uiterst scherpzinnige inzichten in de Bijbel. Watchman Nee is in theologisch opzicht zowel bij de Vergadering van Gelovigen (waar hij regelmatig sprak) als ook bij de Evangelische Gemeenten en in mindere mate bij de Pinkstergemeenten in te delen. Hoewel hij in tongentaal (glossolalie) geloofde, legde hij er minder nadruk op (in zijn boek 'Gods Werk' - Nederlandstalig - noemde hij tongentaal een gave voor geestelijke baby's - hoofdstuk 4, pagina 26 en 27).
Inhoud |
[bewerk] Eerste gedeelte levensloop
Toen 'Watchman' ongeveer zes jaar was, keerden het gezin Nee terug naar hun oorspronkelijke woonplaats Fuzhou. Zijn grootvader Nga Oe-tsjeng (de familienaam van de Nees is Nga in het dialect van Fuzhou) uit Fuzhou, geboren in 1840, was congregationeel predikant van de Amerikaanse zendingscommissie in Fuzhou. Hij stierf in 1890. Zijn vader was Ni Weng-Sioe (W.S. Ni) of Ngaoe-Sioe uit Fuzhou, geboren in 1877, en de vierde van negen jongens. Hij was officier in de keizerlijke douanedienst. Hij stierf in Hongkong in 1941. Zijn moeder was Lin Gwo Ping (Peace Lin) uit Fuzhou, geboren in 1880. Zij stierf in Swatow in 1950.
Op zeventienjarige leeftijd (1920), toen hij nog student was, werd er in zijn geboortedorp een evangelisatiecampagne gehouden waarbij een evangeliste genaamd Dora Yu een oproep deed om Jezus Christus als Heer en Verlosser te accepteren die Watchman Nee positief beantwoordde. Vanaf die dag gaf hij zichzelf volkomen aan zijn Heer in de verkondiging van het Evangelie in China.
Zijn ontwikkeling is sterk beïnvloed door Jessie Penn-Lewis, Robert Govett, G.H. Pember, John Nelson Darby en anderen. Hij was ook bekend bij de Keswickbeweging. Mede gezien zijn positieve waardering van de Broeders (Vergadering) wordt Watchman Nee gezien als horend tot de Vergadering van Gelovigen. Maar wie meer leest over zijn leven merkt op dat hij meer bekend was met de geestesgaven dan de "Broeders" (leden van de Vergadering der Gelovigen). Eens stond hij op en zei tegen de verzamelde Vergadering: "U hebt wel veel licht en waarheid, maar al die kennis baat u niets als u geen boze geesten kunt uitdrijven."
In christelijke kringen raakte hij bekend als prediker en vanwege de unieke wijze waarop hij de Bijbel wist uit te leggen. Vandaag de dag zijn veel boeken van hem in de Engelse taal gepubliceerd, waarvan de belangrijkste inmiddels in het Nederlands vertaald zijn. Zelf schreef hij alleen The Spiritual Man, dat in de periode 1927-1928 van zijn hand verscheen. Hij schreef ook regelmatig artikelen voor zijn eigen magazine, The Christian. Veel in het Chinees geschreven aantekeningen die tijdens zijn spreekbeurten zijn gemaakt zijn in het Engels vertaald en uitgegeven door Stephen Kaung, directeur en oprichter van Christian Fellowship Publishers.
[bewerk] Uiteenzetting van zijn hoofdwerken
De twee voornaamste werken van Watchman Nee zijn:
[bewerk] De Geestelijke Mens
Lange tijd is Watchman Nee van mening geweest dat zijn boek De Geestelijke Mens niet vertaald zou mogen worden vanuit het Chinees naar het Engels. Enerzijds zag hij dat mensen op een verkeerde wijze met dit boek omgingen en anderzijds vond hij het een gevaarlijk boek, als het door "vleselijke" christenen als leer (dogma) gebruikt zou gaan worden. Een vleselijk christen is een christen die zich niet door zijn nieuwe wedergeboren natuur laat regeren, maar door zijn vlees, dat is de oude natuur, die de "dingen van de Geest" niet kan verstaan. Zo zijn er ook "zielse" en "geestelijke" christenen, afhankelijk van het deel van zijn natuur (ziel of geest) waardoor de christen zich laat regeren. Het duurde dan ook tot 1968 voordat een Engelse vertaling verscheen.
Aan het eind van de zeventiger jaren werd de inhoud van dit boek verwerkt in de colleges van Bijbelscholen en verschenen er samenvattingen in Nederlandstalige Bijbelstudie-bladen.
In De Geestelijke Mens maakt Watchman Nee een uitgebreide studie naar de mens in de Bijbel op basis van geest, ziel en lichaam. Op praktische wijze probeert hij woorden te geven aan geestelijk functioneren en het leren verstaan van Gods stem als leidraad in het leven van een christen. Watchman Nee zelf geeft aan sterk beïnvloed te zijn door de boeken van Andrew Murray en Jessie Penn-Lewis (Heiligings- en Keswickbeweging). Van de laatste citeert hij regelmatig uit haar boek 'War on the saints'. Voor een deel is Watchman Nee's boodschap identiek aan die van Jessie Penn-Lewis, maar hij weet deze in een breder verband te zetten en daardoor toegankelijker te maken. In De Geestelijke Mens biedt Watchman Nee een denkmodel waardoor christenen bovennatuurlijke verschijnselen beter leren verstaan en toetsen. Hij beschouwt deze verschijnselen binnen zowel christelijke kringen als binnen andere godsdiensten en levensbeschouwingen. In een appendix op De Geestelijke Mens die al vele jaren in het Nederlands beschikbaar is (helaas niet echt een goede vertaling), 'De latente kracht van de ziel', gaat Watchman Nee veel specifieker in op bovennatuurlijke verschijnselen, maar dan in het licht van het verschil tussen "geestelijke" en "zielse" krachten en verschijnselen.
Na het lezen van De Geestelijke Mens krijgen de andere boeken van Watchman Nee een geheel nieuwe diepgang. Veel kleine aspecten blijken nader verklaard te zijn in De Geestelijke Mens, maar binnen zijn latere boeken niet volledig uit de verf te komen. Dit komt doordat het merendeel van zijn boeken is samengesteld door anderen op basis van geluidsopnamen van zijn toespraken en persoonlijke aantekeningen van mensen.
[bewerk] Het Normale Christelijke Leven
Het bekendste boek van Watchman Nee is Het Normale Christelijke Leven, dat in 1957 voor het eerst in het Engels gepubliceerd werd door Angus I. Kinnear. Het boek is gebaseerd op toespraken die Watchman Nee hield ten tijde van en kort na zijn reis door Europa in 1938-1939, en geschreven vanuit de eerste hoofdstukken uit het bijbelboek Romeinen. Volgens Angus Kinnear laat dit boek zien hoe hij het christelijke leven zag na een periode van twintig jaar de Heer te hebben kunnen dienen, zonder dat hem daarbij beperkingen waren opgelegd. De Geestelijke Mens staat aan het begin van deze periode en Het Normale Christelijke Leven staat aan het einde ervan. Beide boeken samen laten duidelijk zien vanuit welke geloofsovertuiging en omgang met de Heer Watchman Nee de volgende periode in zijn leven is ingegaan.
[bewerk] Verdere levensloop
In de periode 1940-1960 onderging de christelijke kerk in China veel beproevingen en vervolgingen. Veel Chinese christenen werden genoodzaakt de officiële kerken te ontvluchten en zich aan te sluiten bij de kleine niet-officiële huisgemeenten. Veel van deze kleine gemeenten waren gesticht door Watchman Nee vanuit zijn overtuiging "één kerk voor één stad of dorp." Hij geloofde dat de verschillende leerstellingen waardoor verschillende denominaties ontstonden tegen de wil van God was, en hij vond dan ook dat alle gelovigen in een dorp of stad die wedergeboren waren, samen de ene gemeente van die stad vormden. Hij was hier echter niet zo extreem in als Witness Lee later werd. Zo zei hij eens tegen een vrouw die een Baptistengemeente wilde verlaten, nadat ze hem de leer van de plaatselijke gemeente had horen verkondigen: “Hoe is het leven in uw gemeente? Vertrek niet alleen vanwege mijn visie op de plaatselijke gemeente.” Denominaties noemde hij sekten (scheuringen). De onafhankelijke plaatselijke gemeenten die zich vormden door zijn werk werden bekend onder de naam Little Flock (Kleine Kudde Gemeenten). In Het Normale Christelijke Gemeenteleven (niet meer verkrijgbaar) omschrijft Watchman Nee hoe de structuur van dergelijke gemeenten moet zijn, en hoe zij moeten functioneren. In het boek Assembling Together (Onze Samenkomsten - deel drie uit de zesdelige basislessenserie) worden veel praktische aspecten van de "aanbidding" tijdens het samenzijn uitgewerkt.
In de periode 1923-1949 waren meer dan 700 "vergaderingen" ontstaan met een ledental van meer dan 70.000. Tijdens de communistische overheersing werden deze "vergaderingen" de kern achter de huisgemeenten.
Watchman Nee werd in 1952 gearresteerd en valselijk beschuldigd van vele misdaden waardoor hij in de gevangenis terechtkwam. De eerste vijftien jaar verbleef hij in de gevangenis van Shanghai. Daar moest hij Engelse wetenschappelijke werken in het Chinees vertalen. In april 1967 had hij de vijftien jaar er op zitten maar werd niet vrijgelaten. De regering had geprobeerd hem te dwingen zijn geloof af te zweren. Dat deed hij niet en dus moest hij nog vijf jaar zitten. Hij werd in het geheim overgeplaatst naar het werkkamp Tsing-Hong in Shanghai. Zijn vrouw kon hem daar één keer bezoeken. Toen hoorde men een aantal maanden niets meer van hem. In januari 1970 werd hij overgeplaatst naar een strenger kamp genaamd de Witte Mao Berg, in het ver van Shanghai verwijderde Kwang-Teh, in de provincie Anhwei. Zijn vrouw Charity stierf in september 1971. Het was dertig mei, 09.00 uur ’s morgens, en Watchman was nog niet uit zijn slaapkamer gekomen. Gevangenis-officieren gingen zijn kamer binnen en vonden hem op bed, hij ademde nauwelijks. In de kliniek van het kamp kon men hem niet meer helpen en hij stierf om 02.00 uur in de ochtend van de eenendertigste mei 1972 op achtenzestigjarige leeftijd.
[bewerk] Overzicht van zijn werken
De hieronder vermelde boeken zijn samengesteld uit door hemzelf gehouden predikaties (uitgezonderd 'De Geestelijke Mens'). In het Engels zijn er ongeveer vijfenvijftig boeken van hem verkrijgbaar, uitgegeven door Christian Fellowship Publishers, Richmond, Virginia, Verenigde Staten.
In Nederland worden zijn boeken uitgegeven door de uitgeverijen Importantia (Dordrecht), Novapres (Apeldoorn) en Stichting Literatuur Evangelisatie (Krommenie). Vroeger gaf Gideon (Hoornaar) eveneens veel van zijn boeken uit maar vandaag de dag doen ze dat niet meer.
Enkele titels:
- De Geestelijke Mens (2002), ISBN 9057190494
- Het Normale Christelijke Leven (1957), ISBN 9070048345
- Onze Samenkomsten (2004), ISBN 9063187343
- Zitten, wandelen, standhouden (?), ISBN 906659053X
- Laat ons Bidden (-), ISBN 9066590726
- Wie zal Ik zenden? (?), ISBN 9066590750
- De Latente kracht van de ziel (?), ISBN 9070005832
- Een ontmoeting met Watchman Nee (2004), ISBN 9070048698
- Een Levend Offer (2004), ISBN 9063187327
- Gods Werk (2005), ISBN 9066591129
- Geestelijk Inzicht (2005), ISBN 906659098X
- Geestelijk Gezag (2005), ISBN 9066590963
- De Geest van het Oordeel (2006), ISBN 9066590599
- Het Hooglied (2000), ISBN 9063181442
- Gods Plan en de Overwinnaars (2006), ISBN 9066590998
- Vraaggesprekken rond het Evangelie (2006), ISBN 9066591137
[bewerk] Externe links
- Bibliografie van Watchman Nee
- Watchman Nee - homepage initiatiefnemer van dit artikel over Watchman Nee
- Watchman Nee site
- CFP Amerikaanse Uitgever Watchman Nee Boeken
- Overzicht Engelse boeken Watchman Nee
- Overzicht Nederlandse uitgevers met boeken van Watchman Nee
