Ted van Lieshout
Ted van Lieshout (Eindhoven, 21 december 1955) is een Nederlands schrijver, dichter, scenarist en beeldend kunstenaar.
Inhoud |
[bewerk] Biografie
[bewerk] Geboorte
Ted van Lieshout werd geboren op 21 december 1955 in Eindhoven. Hij kwam uit een groot gezin van elf broers en zussen. Als kleine jongen wilde hij al schrijver, tekenaar of zanger worden.
[bewerk] Carrière
Op zijn negentiende besloot Van Lieshout aan de kunstacademie te Amsterdam te gaan studeren. In datzelfde jaar werden er zes van zijn gedichten gepubliceerd in een debutantenbundel. Vijf jaar later ging hij aan de slag als gediplomeerd illustrator en grafisch ontwerper. Zijn werkzaamheden bestonden voornamelijk uit het ontwerpen van boekomslagen voor uitgeverijen en het maken van tekeningen voor kranten en tijdschriften. In 1984 verschenen zijn eerste gedichten en verhalen in de kinderkrant van Vrij Nederland. Twee jaar later (1986)kwam hij met zijn eerste boeken op de proppen : de jeugdroman “Raafs Reizend Theater” en de eerste dichtbundel “Van verdriet kun je grappige hoedjes vouwen” bij uitgeverij Leopold. In de afgelopen tweeëntwintig jaar heeft hij enkele tientallen boeken en dichtbundels geschreven, die meerdere malen bekroond werden.
Sinds 1984 schrijft Van Lieshout scènes en liedjes voor verschillende televisieprogramma’s zoals Sesamstraat en Het Klokhuis. In “Kabouters bestaan niet, tenzij ze bestaan” had hij een belangrijk schrijversaandeel. Hij maakte verder zijn opmars in de korte televisiefilm “Ben stout..”, “Toyboy”, “De mankementenshow”, de comedyseries "Vrienden voor het leven" en "De Van Duin Show”. Hiernaast schreef en bewerkte hij liedjes voor Jenny Arean, Karin Bloemen en Lenette van Dongen.
In het najaar van 2004 was Ted van Lieshout de vijfde Leonardo-hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg. Deze leerstoel, voor dubbeltalenten, werd eerder bekleed door Hugo Brandt Corstius, Rutger Kopland, Jan Terlouw en Leo Vroman. In 2006 was hij gastcurator bij de Rotterdamse kinderkunsthandel Villa Zebra, waarvoor hij de tentoonstelling Bang Bootje ontwierp.
[bewerk] Werk
[bewerk] Karakteristieken
Een typisch kenmerk van de gedichten van Ted van Lieshout, is dat ze herkenbaar overkomen. Ze handelen over dagdagelijkse dingen, maar hij weet ze door zijn schrijfstijl een speciale toets te geven. In het gedicht "Moeders" bijvoorbeeld, staat in de zevende versregel dat de ik - persoon zijn moeder 'voorbij elleboogt'. Op poëtische wijze zegt Van Lieshout hier dat het kind in tegenstelling tot zijn moeder vooruit wil gaan en niet wil blijven stilstaan bij de tijd. Typerend is tevens de melancholie. In zijn gedichten kijkt hij vaak terug naar vervlogen tijden. Deze jeugdherinneringen zijn herkenbaar voor zijn lezers. Iedereen kan zich wel een moment voor de geest halen zoals in het gedicht “Zomer”: een mooie dag aan zee als kleine jongen of meisje en zorgeloos genieten van de zon, de zee en het strand. Ted van Lieshout put veel inspiratie uit zijn eigen leven en er is dan ook een autobiografisch karakter te vinden in zijn gedichten. Zo heeft hij een reeks gedichten geschreven over de dood van zijn vader en zijn jongere broer, die overleden toen hij nog een kind was. Vaak schrijft hij ook over zijn moeder. Steeds benadrukt hij dat de band met familie belangrijk is.
In de meeste gedichten zijn enjambementen en versbrekingen terug te vinden. Zij zorgen ervoor dat het gedicht in één vloeiende lijn kan gelezen worden. Typerend zijn vooral de tekeningen die men bij de gedichten kan terugvinden. Zij geven letterlijk of symbolisch de inhoud van het gedicht weer. Kortom de poëzie van Ted van Lieshout is toegankelijk voor jong en oud. Er is voor ieder wat wils!
[bewerk] Bibliografie
Naast kinder – en jeugdliteratuur schrijft Ted van Lieshout ook poëzie, televisie en toneel. Enkele van zijn werken zijn vertaald in het Duits, Engels, Deens, Frans en Noors en zijn tevens in deze landen bekroond.
- 1986 Raafs reizend theater (Van Goor / 2e druk 1996)
- 1986 Van verdriet kun je grappige hoedjes vouwen (Leopold)
- 1987 Als ik geen naam had kwam ik in de Noordzee uit (Leopold)
- 1987 Luitje en de limonademoeder (Van Goor)
- 1988 Kaatje Koe (Zwijsen)
- 1988 Och, ik elleboog me er wel doorheen (Leopold / 3e druk 1988)
- 1988 De allerliefste jongen van de hele wereld (Van Goor)
- 1989 Kind te huur (Van Goor)
- 1990 Mijn botjes zijn bekleed met deftig vel (Leopold)
- 1990 Giel heeft een geheim (Zwijsen)
- 1990 Ik ben een held (Van Goor)
- 1991 Majlent : jongen in meisjesdagen (Van Goor)
- 1992 Het droevige leven van Weggedaantje Stippelmuis (Leopold)
- 1992 Wat drink je? O, pies! (Van Goor)
- 1992 Multiple noise (Leopold)
- 1993 De winkel van Wimper (Van Goor)
- 1993 Toen oma weg was (Zwijsen)
- 1994 Begin een torentje van niks : gedichten en tekeningen (Leopold)
- 1995 Herrie : klein voorleesboek over een grote schreeuwlelijk (Van Goor)
- 1995 Van, als & och : gedichten en tekeningen (Leopold)
- 1996 Mijn tuin, mijn tuin (Querido / 2e druk 1997)
- 1996 Gebr. (Van Goor / 5e druk 2002)
- 1997 Een lichtblauw kleurpotlood en een hollend huis (Leopold / 2e druk 1998)
- 1998 Stil leven : een tentoonstelling (SUN / 2e druk 1999)
- 1999 Zeer kleine liefde (Leopold)
- 2000 Het is een straf als je zo mooi moet zijn als ik (Leopold)
- 2001 Klein groen koffertje (Leopold)
- 2002 Papieren museum : Heer Beeld, ik wil u niet ontrieven (Leopold)
- 2003 Luitje, Wimper & Pipet (Van Goor)
- 2003 Jij bent mijn mooiste landschap & 300 andere gedichten en tekeningen (Leopold)
- 2004 Papieren museum : Ik schrijf men komt binnen (Leopold)
- 2004 Goochelaar! (Van Goor)
- 2005 Mama! Waar heb jij het geluk gelaten? : gedichten & prenten (Leopold)
- 2006 Ik en de koningin (Nieuw Amsterdam)
[bewerk] Bekroningen
- 1987 Vlag en Wimpel (tekst) voor Van verdriet kun je grappige hoedjes vouwen.
- 1989 Vlag en Wimpel (tekst) voor De allerliefste jongen van de hele wereld
- 1989 Zilveren Griffel voor Och, ik elleboog me er wel doorheen
- 1991 Zilveren Griffel voor Mijn botjes zijn bekleed met deftig vel
- 1991 Vlag en Wimpel (tekst) voor Ik ben een held
- 1991 Tip van de Nederlandse Kinderjury 6 t/m 9 jaar voor Ik ben een held
- 1994 Vlag en Wimpel (tekst) voor Toen oma weg was
- 1995 Gouden Griffel voor Begin een torentje van niks : gedichten en tekeningen
- 1997 Zilveren Zoen voor Gebr.
- 1997 Zilveren Griffel voor Mijn tuin, mijn tuin
- 1999 Zilveren Zoen voor Stil leven : een tentoonstelling
- 1999 Deutscher Jugendliteraturpreis (jeugdboek) voor Gebr.
- 2001 Nienke van Hichtumprijs voor Zeer kleine liefde
