Stalking

Stalking is het stelselmatig lastigvallen van een persoon, door die persoon te achtervolgen, steeds op hinderlijke wijze contact op te nemen, en soms ook te bedreigen.

Het woord stalking komt van het Engelse woord to stalk, wat besluipen (meestal van wild) betekent. Zowel in het Nederlands Wetboek van Strafrecht als in het Belgisch Strafwetboek wordt het met belaging aangeduid (van het werkwoord belagen, in het nauw brengen).

Soms worden vaders die tegen de zin van hun ex-partners met hun kinderen in contact proberen te komen, van stalking beschuldigd.

[bewerk] De stalker

De daders van stalking zijn soms uit op wraak. Vaak wil de dader het slachtoffer in zijn greep houden door het slachtoffer te bespieden of voortdurend angst aan te jagen. Dit komt vooral voor na een afgebroken relatie. Meestal betreft het echter psychisch of emotioneel labiele mensen, waarbij vaak een psychische stoornis of dwangmatig handelen in het spel is. Een stalker kan zich een liefdesrelatie inbeelden, of kan een liefdesrelatie met zijn of haar slachtoffer achter de rug hebben. In dit laatste geval is het vaak de laatste die de relatie heeft verbroken, wat de stalker niet kan verwerken. Bij zowel ingebeelde als verleden liefdesrelaties denkt de stalker bij iedere reactie van de gestalkte: "maar eigenlijk houdt hij/zij van mij". Bekende personen worden soms het slachtoffer van stalkende 'fans'.

[bewerk] Vormen van stalking

De manieren waarop stalking geschiedt kan variëren. Het kan gaan om lastigvallen op het werk of thuis, voortdurend opbellen, ongewenste e-mails, het contact opnemen met familieleden en vrienden, het verspreiden van roddels en het bedreigen van het slachtoffer en personen uit zijn of haar omgeving. Het plaatsen van valse overlijdensadvertenties op naam van het slachtoffer is ook meer dan eens gesignaleerd. In de extreemste gevallen loopt het uit op laster, smaad, bedreiging, mishandeling, verkrachting of moord.

Voor het slachtoffer betekent stalking een zware inbreuk op de privacy. Het verziekt diens leven soms zodanig, dat hij of zij er psychische schade door kan oplopen.

[bewerk] Bestrijding van stalking

Stalking kan op verscheidene manieren bestreden worden. Sommige telefoonmaatschappijen sluiten de telefoonverbinding van de stalker na herhaalde klachten af. Een geheim nummer kan ook uitkomst bieden, evenals het waarschuwen van de omgeving van de stalker. In sommige gevallen is zelfs verhuizing de beste oplossing. Terugtrekken is altijd het beste. Slechts als dit niet mogelijk is of als de stalker door blijft gaan, zijn tegenmaatregelen geboden.

Voor 2000 was het zo dat wanneer een stalker geen geweld gebruikte, hij of zij niet kon worden aangepakt. Het slachtoffer ving overal bot, en kreeg zelfs, als hij zijn zelfbeheersing verloor, last met de politie die hem of haar in feite zou moeten beschermen. Zo werd de vermeende stalker Johan Last door het vermeende stalkingsslachtoffer in de rug geschoten en levensgevaarlijk verwond. Volgens de anti-stalking-beweging had dit voorkomen kunnen worden als er eerder een anti-belagingswet was geweest.

Soms wordt ook bewust gekozen om de politie of het OM erbuiten te laten, vanwege het risico dat de stalker wraak neemt en tot ernstiger maatregelen overgaat. Ook kan aangifte in een te vroeg stadium ertoe leiden dat de politie niets kan ondernemen, en de stalker zich hierdoor nog gesterkt voelt in zijn activiteiten. Mede daarom zijn de politie en het strafrecht paardenmiddelen, die met beleid moeten worden ingezet. Daarnaast zal men zich moeten realiseren dat bij psychisch labiele personen een (dreiging met) strafvervolging niet zal helpen. Zij hebben baat bij behandeling, niet bij boete of gevangenisstraf. Kijk voor meer informatie over het bestrijden van stalking op; www.criminaliteitbestrijding.nl

[bewerk] Situatie in Nederland

Sinds 12 juli 2000 is belaging in Nederland strafbaar (Artikel 285b van het Wetboek van Strafrecht). De maximumstraf is drie jaar gevangenisstraf. In 2004 heeft het Openbaar Ministerie 986 maal een melding van stalking via de politie binnengekregen en is er 720 maal tot vervolging overgegaan.

[bewerk] Situatie in België

Het Belgische Strafwetboek noemt in art. 442bis onder de titel belaging, hij die een persoon heeft belaagd terwijl hij wist of had moeten weten dat hij door zijn gedrag de rust van die bewuste persoon ernstig zou verstoren. Belaging is een zogenaamd klachtmisdrijf: het wordt alleen vervolgd na een klacht van degene die beweert te worden belaagd. De maximumstraf is twee jaar gevangenis. Er is ook een vereniging actief die zowel stalking als mobbing als al de andere vormen van pesterijen en onwelzijn opvolgt.