Serpentijn

Serpentijn

Mineraal
Chemische formule	(Mg, Fe)₃Si₂O₅(OH)₄
Kristalvorm	Amorf
Kleur	Rood, geel, wit of groen
Streepkleur	Groen
Hardheid	2,5 - 4
Gemiddelde dichtheid	2,59 kg/dm³
Kristaloptiek
Overige eigenschappen

Het mineraal serpentijn of clinochrysotiel is een magnesium-ijzer-silicaat met de chemische formule (Mg, Fe)₃Si₂O₅(OH)₄. Het behoort tot de fylosilicaten.

Inhoud

1 Eigenschappen
- 1.1 Leden van de serpentijngroep
2 Naamgeving
3 Voorkomen
4 Zie ook

[bewerk] Eigenschappen

Het amorfe mineraal kan rood, geel, wit en groen zijn. De groene kleur is typisch voor het mineraal in het mantelgesteente serpentiniet. De hardheid is 2,5 tot 4, afhankelijk van de samenstelling en serpentijn heeft een gemiddelde dichtheid van 2,59.

[bewerk] Leden van de serpentijngroep

Antigoriet - (Mg,Fe²⁺)₃Si₂O₅(OH)₄
Chrysotiel - Mg₃(Si₂O₅)(OH)₄
Cronstedtiet - Fe²⁺₂Fe³⁺₂SiO₅(OH)₄
Dozyiet - Mg₇Al₄Si₄O₁₅(OH)₁₂

[bewerk] Naamgeving

Het mineraal serpentijn is, net als het gesteente serpentiniet, genoemd naar het Latijnse woord serpens, dat "slang" betekent. De vorm waarin de mineralen gegroeid zijn in het gesteente doet denken aan de vorm van een slang. Ook werd het vroeger wel gebruikt als geneesmiddel tegen slangebeten. De andere naam voor serpentiniet, clinochrysotiel, is afgeleid van de Griekse woorden clinos, chrysos en tilos (respectievelijk "krom, scheef", "goud" en "vezel"). Het wordt zo genoemd door de goudkleurige vezelige structuur dat het mineraal kan aannemen.

[bewerk] Voorkomen

Serpentijn is een indicatief mineraal voor serpentiniet, een veelal door hydrothermale activiteit omgezette peridotiet. Onder invloed van druk en temperatuur zijn de olivijn en pyroxeen uit het mantelgesteente omgezet in serpentijn. Dit noemt men wel serpentinitisatie. De chemische reactievergelijking is:

4Mg₂SiO₄ (olivijn) + 4H₂O (l) + 2CO₂ (aq) --> Mg₆Si₄O₁₀(OH)₈ (serpentijn) + 2MgCO₃ (magnesiet)

Serpentijn is om die reden een mineraal dat gevonden wordt in die gebieden waar mantelgesteente aan de oppervlakte is gekomen, gewoonlijk in orogenen. In Griekenland en in de Alpen is serpentijn op grote schaal ontsloten.