Napoleon Jozef Karel Paul Bonaparte
Napoleon Jozef Karel Paul Bonaparte (Triëst 9 september 1822 - Rome 17 maart 1891), kortweg prins Napoleon, bijgenaamd Plon-Plon en sinds 1852 Napoleon Jérôme genoemd, was de zoon van Jérôme Bonaparte (broer van Napoleon I) en Catharina, dochter van Frederik I van Württemberg.
Hij diende als officier in het leger van Württemberg en keerde na de revolutie van 1848 met zijn vader terug naar Frankrijk. Hij werd daar in de Nationale Vergadering verkozen tot vertegenwoordiger van Corsica. Na de keizerskroning van zijn neef Napoleon III werd hij tot troonopvolger aangewezen indien de keizer kinderloos zou sterven.
Hij nam in 1854 als generaal deel aan de Krimoorlog en kreeg hier van zijn soldaten de bekende bijnaam Plon-Plon¹. Terug in Frankrijk leidde hij de Frans bijdrage voor de Wereldtentoonstelling van 1855. In 1858 werd hij benoemd tot minister van Koloniën. Het jaar daarop trad hij in het huwelijk met Maria Clothilde van Savoye, dochter van Victor Emanuel II van Italië. Door zijn vrijzinnige opvattingen verwijderde hij zich echter steeds meer van Napoleon III. Hij was een democraat en werd in 1876 lid van de linkerzijde van de Kamer van Afgevaardigden.
Napoleon Jérôme gold als hoogst ongemanierd en werd door de rest van zijn familie met argusogen gadegeslagen. Hij had een grote hekel aan zijn neef, de in 1856 geboren prince impérial Napoleon Eugène Lodewijk, die hem als zoon van Napoleon III zijn eerste plaats in de troonopvolging had ontnomen. De vernedering bleek des te groter toen Lodewijk, die reeds in 1879 stierf, in zijn testament niet Jérôme maar diens zoon Victor als troonopvolger aanwees. Dit nam niet weg dat hij nu officieel bonapartistisch troonpretendent was, maar in de praktijk werd Victor als zodanig beschouwd.
Plon-Plon werd in 1886 als lid van een voorheen heersende familie verbannen en vertrok naar Italië, alwaar hij in 1891 ook stierf. Hij liet de volgende kinderen na:
- Napoleon Victor (1862-1926), gehuwd met Clementine van België, dochter van Leopold II
- Napoleon Lodewijk (1864-1932)
- Maria Laetitia Eugénie (1866-1926), gehuwd met Amadeus van Aosta.
Zijn achterkleinzoon Charles (1950) is de huidige Bonapartische pretendent voor de Franse troon.
¹Mogelijk omdat hij als lafaard werd gezien. Plon is dan een verbastering van plomb (lood) daar hij bang zou zijn voor (loden) kogels.
Bronnen: Microsoft Encarta Winkler Prins Editie 2003; Encyclopaedia Britannica 2004; Büch, Boudewijn. Steeds verder weg, Single Pocket 2004
| Voorganger: Napoleon Eugène Lodewijk |
Hoofd van het Huis Bonaparte 1879-1890 |
Opvolger: Napoleon Victor |
