Jozef Bonaparte
| 1768-1844 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 |
||||||
| Koning van Napels | ||||||
|
||||||
| Koning van Spanje | ||||||
|
||||||
|
Jozef Napoleon Bonaparte (Corte, 7 januari 1768 – Florence, 28 juli 1844) was de oudere broer van Napoleon Bonaparte en dankzij hem koning van Napels (1806-1808) en Spanje (1808-1813).
Hij was van oorsprong advocaat te Ajaccio, een van de leiders van de democratische Fransgezinde partij op Corsica en officier in het leger. Samen met de andere - toen nog onbelangrijke - Bonapartes vluchtte hij toen deze partij door de conservatieve partij van Pasquale Paoli was overwonnen in 1792 naar Marseille. Op 1 augustus 1794 trouwde hij te Cuges-les-Pins (Frankrijk) met Julie Clary, dochter van een rijk zijdehandelaar en zuster van Désirée Clary, met wie Napoleon een verhouding had.
Jozef hielp in 1796 en 1797 namens het Directoire het Franse bestuur op Corsica organiseren en in 1797 en 1798 was hij Frans gezant bij de paus. Hij leidde de onderhandelingen met Oostenrijk onder Frans I die resulteerden in de Vrede van Lunéville (9 februari 1801). Hij was altijd jaloers op zijn broer Napoleon, die het veel verder had geschopt dan hij en - hoewel hij jonger was - familiehoofd was. Daar Jozef slechts dochters had, trachtte Napoleon hem er na zijn kroning tot keizer toe te brengen van zijn aanspraak op troonopvolging af te zien, hetgeen hij weigerde.
Napoleon achtte zijn broer echter hoog en maakte hem in 1806 tot koning van het door Frankrijk veroverde Koninkrijk Napels. Jozef ging ijverig en goedbedoelend aan de slag, maar slaagde er niet in de invloed van de oude Napolitaanse Bourbon-koning Ferdinand IV voldoende te doen afnemen. De keizer benoemde op 15 juli 1808 zijn zwager Joachim Murat tot nieuwe koning van Napels en maakte Jozef koning van Spanje. De vorige Spaans koning Karel IV was op 2 mei 1808 onder druk ten gunste van Napoleon afgetreden.
Ook in Spanje was Jozef ondanks goede bedoelingen niet opgewassen tegen de volksopstand die was ontstaan. Vanwege zijn vermeende drankzucht noemde het Spaanse volk hem Pepe Botella ("Joop Fles"). Na de nederlaag bij Vitoria-Gasteiz van 21 juni 1813 verliet hij Spanje voorgoed. Hij ging het leger in en moest als commandant van Parijs voor de Geallieerden capituleren. Na de val van Napoleon nam hij de titel graaf van Survilliers aan en ging naar Bordentown, New Jersey (VS). 17 jaar later verhuisde hij naar Florence, alwaar hij ook stierf. Hij ligt begraven in Les Invalides te Parijs.
[bewerk] Kinderen
Jozef en Julie hadden drie dochters, van wie er één jong stierf:
- Zénaïde (1796-1797)
- Zénaïde (1801-1854); getrouwd met Karel Lucien Bonaparte, zoon van Jozefs broer Lucien Bonaparte.
- Charlotte (1802-1839); getrouwd met Napoleon Lodewijk Bonaparte, zoon van Jozefs broer Lodewijk Napoleon Bonaparte (koning van Holland).
| Voorganger: Napoleon II |
Hoofd van het Huis Bonaparte 1832-1844 |
Opvolger: Lodewijk Napoleon |
