Karolingische Renaissance
Onder de Karolingische Renaissance wordt verstaan de opleving van cultuur en wetenschap tussen ca. 750 en ca. 950, onder invloed van de regeerperiode van Karel de Grote. Ze werd vooral gecultiveerd aan diens hof en gedragen door de clerus. Ze werd gevolgd door de Romaanse stijl.
Tijdens de regeerperiode van de Karolingen was er sprake van een hernieuwde belangstelling voor de klassieke cultuur. Byzantijnse invloeden, culminerend in het afbeelden van de menselijke figuur, werden versmolten met de Germaanse grotendeels abstracte ornamentiek. Zo zijn veel klassieke teksten in het Latijn tot in onze tijd bewaard gebleven in de vorm van kopieën die in de Karolingische tijd zijn vervaardigd. Dit gebeurde vooral in kloosterbibliotheken, waarvan het aantal en de omvang sterk toenam tijdens en vlak na de regeerperiode van Karel de Grote.
Een belangrijk voorbeeld van architectuur uit de Karolingische Renaissance is de Paltskapel te Aken, waarvan het ontwerp is gebaseerd op de San Vitale van Ravenna.
De grote schilderkunst is zogoed als totaal verloren gegaan. Alleen beschrijvingen van wandschilderingen te Ingelheim zijn bekend. De verluchtingskunst in de manuscripten is echter van uitzonderlijke betekenis. Bekende scriptoria zijn de Adagroep met het Ada-evangelarium van Trier en het Godescalc-evangelarium, uit 781-789, het Rijksevangelarium van Wenen, uit de Schola Palatina van Karel de Grote zelf, met Alcuinus, het evangelarium van Ebo te Epernay, uit de school van Reims, het beroemde Psalterium te Utrecht en uit de school van Metz het Sacramentarium van Drogo. In 879 werd in de school van Corbie de Codex Aureus van St. Emmeran vervaardigd voor Karel de Kale, door de gebroeders Berengarius en Liuthard. Onder abt Vivianus werd een ander evangelarium gemaakt voor Karel de Kale, tussen 844 en 858, in de school van Tours. Uit de school van Sankt Gallen kwam het bekende evangelarium van Sankt Gallen.
