Julia Culp

Julia Bertha Culp (Groningen, 6 oktober 1880 - Amsterdam, 13 oktober 1970), de "Nederlandse nachtegaal", was in de jaren 1901-1919 een wereldberoemde mezzosopraan.

Ze was een van de grootste zangeressen van Lieder (vooral Brahms, Wolf en Strauss), beschikte over een volmaakte ademtechniek en was beroemd om haar subtiele frasering en intelligente tekstinterpretatie, aldus de Encarta/Winkler Prins-encylopedie .

Culp werd op 6 oktober 1880 geboren aan de Folkingestraat in Groningen als dochter van contrabassist Baruch Culp en zijn vrouw Sara Cohen. Julia kreeg al op zevenjarige leeftijd een viool in haar handen gedrukt om op te studeren, en had al op elfjarige leeftijd haar eerste optreden, op een feestavond van de Groninger zangvereniging Crescendo. Haar eerste optreden als zangeres vond op 30 december 1893 plaats in de 'Groote Bovenzaal der Harmonie'. In de zomer van 1896 ging ze naar het Conservatorium in Amsterdam, waar ze onder de operazangeres Cornélie van Zanten studeerde. In 1900 behaalde ze haar einddiploma.

Haar zangcarrière nam al snel een grote vlucht. De Duits-Amerikaanse orkestdirecteur Wilhelm Berger zorgde ervoor dat ze op 18 oktober 1901 in 'Saal Bechstein' in Berlijn kon optreden. Dit bleek het begin te zijn van een glanzende internationale zangcarrière die haar door heel Europa en Amerika zou brengen. Tijdens haar carrière trad ze op met veel beroemde componisten, dirigenten, zangers en ander musici, zoals Edward Grieg, Richard Strauss, Camille Saint-Saëns, Enrico Caruso, Otto Klemperer, Willem Mengelberg, Pablo Casals, Percy Grainger, Enrique Granados en Thomas Beecham.

Al in 1902 zong ze voor Koningin Wilhelmina en in 1903 voor de Duitse keizerin Augusta Victoria. In 1913 maakte ze haar Amerikaanse debut in Carnegie Hall in New York. Ze werd de hemel in geprezen en al snel werd ze de "Dutch Nightingale" (Nederlandse nachtegaal) genoemd. In de V.S. maakte ze ook een aantal plaatopnames. In 1916 zong ze voor President Woodrow Wilson op het Witte Huis.

Op 29 juni 1905 trouwde Julia met Erich Merten en vestigde zich in Zehlendorff bij Berlijn. Nadat het huwelijk stuk liep en ze rond 1918 de Tsjechische industrieel Wilhelm Ginzkey leerde kennen, liet ze zich van Merten scheiden. Op 23 juli 1919 trad ze in het huwelijk met de 24 jaar oudere Ginzkey en vestigde ze zich in Wenen. Hierbij liet de Joodse Julia zich ook tot katholiek omdopen. Ze beëindigde op dat moment ook haar zangcarrière.

In 1934 overleed haar man. Inmiddels waren de Nazi's aan de macht gekomen en na de Anschluss keerde Culp, die van Joodse komaf was, terug naar Nederland waar zij introk bij haar zuster Betsy in een flat in de zogenaamde Wolkenkrabber aan het huidige Victorieplein in Amsterdam. Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak liep ze ook in Nederland gevaar, en uiteindelijk moest ze onderduiken. Na de oorlog keerden de zusters terug naar hun flat in de Wolkenkrabber waar "Juultje" bleef wonen tot haar dood op 90-jarige leeftijd.