Joke Smit
Johanna Elisabeth Smit of Kool-Smit (Utrecht, 27 augustus 1933 – Amsterdam, 19 september 1981) was in de jaren zeventig van de twintigste eeuw een gevierd en gerespecteerd feministe.
Joke Smit werd geboren in 1933, in Utrecht. Ze stierf in september 1981 aan kanker, 48 jaar oud. Smit sprak al in 1966 over het recht van de vrouw zelf te mogen beslissen over wel of geen abortus. In 1967 brak ze definitief door met het artikel Het onbehagen bij de vrouw. Algemeen wordt dit artikel uit het literair tijdschrift De Gids gezien als het begin van de tweede feministische golf in Nederland. Zij beschreef hierin de frustratie van getrouwde vrouwen die meer wilden dan een bestaan als moeder en huisvrouw.
Smit was actief in de organisatie Man-Vrouw-Maatschappij (MVM), die zij met Hedy d'Ancona samen oprichtte, en schreef in de jaren zeventig allerlei artikelen en publicaties op het gebied van vrouwenzaken in de politiek, vrouwenrechten, de emancipatie van lesbische vrouwen, feminisme en socialisme, en onderwijs voor meisjes en vrouwen. Smit verwierf ook bekendheid met haar vooruitstrevende voorstellen voor een herverdeling van betaalde en onbetaalde arbeid in de maatschappij. Zo pleitte ze ervoor dat zowel mannen als vrouwen dertig uur per week werken om een salaris te verdienen. Dit zou het mogelijk maken allerlei onbetaalde zorgtaken en huishoudelijk werk te verdelen.
Aan Smit werd in 1979 de Annie Romein-Verschoor-prijs van het tijdschrift Opzij toegekend. Na haar dood werd haar naam verbonden aan een tweejaarlijkse Joke Smit Prijs, een Joke Smit College, Joke Smit Stichting, een Joke Smit Instituut en het Utrechtse Joke Smitplein, evenals meedere scholen en straten in andere Nederlandse gemeenten.
[bewerk] Bibliografie
- 1967 - Het onbehagen bij de vrouw in De Gids, november 1967
- 1969 - Smit, samen met H. Misset en E. Engelsman 'Rok en rol. Vrouw (en man) in een veranderende samenleving', Amsterdam, De Arbeiderspers
- 1972 - 'Hé zus, ze houen ons eronder. Een boek voor vrouwen en oudere meisjes'. Utrecht/Antwerpen, Bruna
- 1975 - 'De moeder van Marie kan méér. Gebundelde artikelen 1971-1975' Utrecht/Antwerpen, Bruna
- 1984 - 'Er is een land waar vrouwen willen wonen' Verzamelbundel
