Dubbele nationaliteit
Men spreekt van een dubbele nationaliteit wanneer een persoon de nationaliteit heeft van twee landen.
Inhoud |
[bewerk] Juridische status
Het bezitten van een dubbele nationaliteit betekent niet dat men twee nationaliteiten tegelijkertijd mag gebruiken. Volgens internationaal recht kan iemand binnen een bepaald land doorgaans slechts van een nationaliteit gebruikmaken. Als iemand met zowel de Nederlandse als de Amerikaanse nationaliteit een reis maakt naar Australië, dan "telt" het paspoort dat hij of zij bij aankomst aan de douane laat zien. Voor de wet is deze persoon gedurende zijn verblijf dus of Amerikaan of Nederlander.
[bewerk] Juridische aspecten
Het 'bezitten' van meerdere nationaliteiten (soms zelfs drie) heeft zéér uiteenlopende juridische gevolgen. De aard en omvang van deze gevolgen heeft onder meer te maken met de mate waarin de wetten van de betrokken landen al dan niet sterk verschillende definities geven aan nationaliteit, en aan de (on)mogelijkheid om zijn nationaliteit op te geven (ten voordele van een nieuwe van het land waar de betrokkene zich vestigde).
De grootste verschillen bestaan tussen landen met een seculiere wetgeving (waaronder de meeste westerse landen) en de islamitische landen. De wetgeving in vele islamitische landen ontkent dikwijls het recht aan haar staatsburgers om hun staatsburgerschap op te geven. Emigranten uit deze landen worden dus als het ware 'verplicht' om een dubbele nationaliteit te verkrijgen wanneer ze elders willen naturaliseren.
[bewerk] Debat
Binnen de politiek wordt verschillend gedacht over de dubbele nationaliteit. Niet alleen verschillen meningen tussen politieke stromingen, ook binnen stromingen zijn voor- en tegenstanders aan te treffen.
Argumenten die worden gebruikt zijn divers:
- Sommige politici vinden dat de dubbele nationaliteit de integratie van allochtonen belemmert.
- Andere politici vinden juist dat immigranten die de oorspronkelijke nationaliteit mogen bewaren, een lagere drempel hebben om Nederlander te worden en te integreren. Drempels voor het opgeven van de oorspronkelijke nationaliteit zijn enerzijds de emotionele binding met het land van herkomst, anderzijds praktische bezwaren zoals de noodzaak van visa voor familiebezoek of een minder gunstige behandeling als eigenaar van onroerend goed in het land van herkomst.
- Anderzijds kan ook niet erkend worden dat met name bij conservatieve moslims meespeelt dat zij de regels van de seculiere, democratische rechtsstaat al eens radicaal durven afwijzen ten voordele van (hun interpretatie van) de religieuze regels (de sharia).
- Sommige politici zijn tegen het afschaffen van de dubbele nationaliteit omdat dat betekent dat immigranten die alleen de Nederlandse nationaliteit bezitten, de Nederlandse of de Belgische nationaliteit niet kan worden afgenomen. Dit betekent dat:
- Mensen die fraude plegen om de Nederlandse of de Belgische nationaliteit te verwerven, kan deze nationaliteit niet meer worden afgenomen. Sommigen vrezen dat mensen uit arme landen de straffen op fraude op de koop toe zullen nemen.
- Criminelen met een dubbele nationaliteit niet kunnen worden uitgezet door hun de Nederlandse nationaliteit te ontnemen.
- Sommigen vinden dat kosmopolieten een essentieel onderdeel zijn van de Westerse cultuur en een belangrijke rol spelen in de economie en vrezen dat het beperken van de dubbele nationaliteit vooral hen treft.
- Sommige politici hechten een hogere waarde aan een nationaliteit. Zij vinden dat nationaliteit hoort bij identiteit en dat men maar over één identiteit kan beschikken.
- Onder andere libertijnen vrezen dat de overheid onbeperkte macht over burgers krijgt wanneer een burger slechts één nationaliteit mag hebben. Zij vinden doorgaans dat de overheid zich niet met de identiteit van burgers moet bemoeien.
- Sommige mensen vinden het oneerlijk dat sommige mensen een dubbele nationaliteit hebben terwijl zij slechts met één nationaliteit door het leven gaan. In nogal wat gevallen levert een dubbele nationaliteit inderdaad (grote) materiële voordelen op. Vele betere belastinggidsen raden het verwerven van bepaalde dubbele nationaliteiten daarom aan.
- Andere voordelen situeren zich met name in de sociale zekerheid (deze gelden nog sterker voor wie hier vast woont maar doelbewust niet naturaliseert). Dubbele nationaliteit betekent dus wel een niet-geringe verzwakking van de gelijkheid: niet alle burgers zullen in gelijke mate de lasten van de gemeenschap moeten dragen gezien met name houders van dubbele nationaliteiten bijna steeds belastingen kunnen ontwijken, dan wel ontduiken.
- Anderen vinden het oneerlijk dat de dubbele nationaliteit alleen kan worden afgeschaft voor landen die het toestaan dat hun burgers afstand nemen van hun nationaliteit. Zo kan iemand die de Marokkaanse nationaliteit heeft geen afstand doen van zijn Marokkaanse nationaliteit omdat Marokko dat niet toestaat.
