Dmitri Kabalevski
Dmitri Borissovitsj Kabalevski (Russisch Дмитрий Борисович Кабалевский, Transliteratie Dmitrij Borisovič Kabalevskij; Sint-Petersburg, 30 december 1904 - Moskou, 14 februari 1987) was een Russisch componist.
Inhoud |
[bewerk] Leven
Kabalevski, een zoon van een wiskundige bij een verzekeringsmaatschappij, had als kind al artistieke begaafdheid bijzonder voor de schilderkunst en als dichter. Vanaf 1912 kreeg hij pianoles bij Selyanov aan het Skrjabin Muziekinstituut. In 1918 ging de hele familie naar Moskou. Op wens van zijn vader was hij eerst nog bezig met wiskunde en economie, maar vanaf 1921 speelde hij als pianist bij stomme films in bioscopen en kon daarvan leven. In 1925 ging hij naar het conservatorium in Moskou, waar hij tot 1930 compositie bij Nikolaj Jakovlevitsj Mjaskovski en piano studeerde.
Nadat hij zich als componist intussen naam gemaakt had, werd hij in 1932 zelf leraar voor compositie aan het conservatorium van Moskou.
Ook in de in 1932 gestichte componistenfederatie was hij zijn leven lang in verschillende functies bezig. In 1939 werd hij tot professor voor compositie benoemd en behield deze functie tot 1980. Hij was eveneens ook chef van de redactie van de tijdschrift "Sovjetskaja Musyka" en bleef in deze positie actief tot 1946. In 1940 werd hij ook lid van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie. In het besluit van de partij van 1948, dat het Formalisme in de werken van sommige componisten zoals Sergej Sergejevitsj Prokofjev en Dmitri Dmitrijevitsj Sjostakovitsj aanvocht, werd Kabalevski, na aanvankelijke kritiek uiteindelijk niet tot formalist verklaard. Hij bekleedde als partijlid in vele posities en functies. In 1956 was hij ook lid van het ministerie van cultuur van de Sovjet-Unie. Hij zette zich vooral voor pedagogische ontwikkeling in, wat in de stichting van een tijdschrift voor dit thema uitmondde. Hij werd vele malen onderscheiden, o.a. in de jaren 1946, 1949, 1951 en 1980 met de prijs van de overheid en in 1974 werd hem de titel Held van de socialistische arbeid toegekend.
[bewerk] Stijl
Aanvankelijk stond hij onder de invloed van zijn leraar Nikolaj Jakovlevitsj Mjaskovski, maar later oriënteerde hij zich meer en meer op Sergej Sergejevitsj Prokofjev. Zonder meer hebben zijn werken een eigen toonspraak. Basis voor zijn arbeid zijn de voorwaarden van het socialistische realisme. Zijn muziek is vast verankerd in de traditie en hij beweegt zich uitsluitend binnen het raamwerk van de tonaliteit. Een karacteristieke bijzonderheid is het wisselen tussen grote en kleine terts. Zijn thematiek is meestal snel herkenbaar, als orckestrator was hij briljant, en hij kon het orkest effectvol inzetten. Zijn composities worden door vitaliteit en frisheid gekenmerkt, maar hij had ook een gevoel voor dramatiek en pathos.
[bewerk] Werk
[bewerk] Werken voor orkest
- 1932 1e Symfonie cis-kl.t. opus 18
- 1934 2e Symfonie c-kl.t. opus 19
- 1933 3e Symfonie si b-kl.t. - "Requiem ter nagedachtenis aan Vladimir Iljits Lenin" opus 22, met koor
- 1938 Suite uit de opera "Colas Breugnon" voor orkest, opus 24a
- 1938-1940 De comedianten suite voor klein orkest, opus 26
- 1939-1940 Suite uit het ballet "Golden Ears" voor orkest, opus 28a
- 1956 4e Symfonie c-kl.t. opus 54
- 1956 Romeo and Julia musical sketches voor groot orkest, opus 56
- 1960 Pathetische Ouverture h-kl.t. opus 64
- 1960 Voorjaar symfonisch gedicht voor orkest, opus 65
- 1965 To the Memory of the Heroes of Gorlovka symfonische schilderij in es-kl.t., opus 78
- 1968 The Eternal Flame in Bryansk symfonisch gedicht, opus 85
[bewerk] Werken voor harmonieorkest
[bewerk] Solo-concerten met orkest
- 1928 1e concert voor piano en orkest a-kl.t., opus 9
- 1935 rev.1973 2e concert voor piano en orkest g-kl.t., opus 23
- 1952 3e concert voor piano en orkest D-gr.t., opus 50
- 1979 4e concert voor piano en orkest C-gr.t. "Praags concert", opus 99
- 1948 Concert voor viool en orkest C-gr.t., opus 48
- 1948-1949 1e concert voor cello en orkest g-kl.t., opus 49
- 1964 2e concert voor cello en orkest c-kl.t., opus 77
[bewerk] Toneelwerken
- 1937 rev.1968 Colas Breugnon opera, 3 actes, opus 24 / opus 90 - libretto: W. Bragin naar de gelijknaamige roman van Romain Rolland
- 1939-1940 Gouden oren, ballet, 3 actes
- 1942 In het Vuur opera, 4 actes, opus 37
- 1947-1950 "De familie Taras" opera, 4 actes, opus 47
- 1954-1955 Nikita Vershinin opera, 4 actes, opus 53
- 1957 Song of Spring operette, 3 actes
- 1968-1969 The Sisters opera, 3 actes, opus 83
[bewerk] Vocaalmuziek met orkest
- 1931 Poem des Kampfes voor koor en orkest, opus 12
- 1941 Parade voor de jeugd voor kinderkoor en orkest
- 1942 Revenger of the People suite op een tekst van Y. Dolmatovski voor gemengd koor en orkest
- 1962 Requiem voor solisten, gemengd koor, kinderkoor en orkest, opus 72
[bewerk] Cantates
- 1941-1942 Groot vaderland cantate voor mezzo-sopraan, bass, koor, en orkest, opus 35
- 1957-1958 Sang van morgen, voorjaar en vreede cantate voor kinderkoor en orkest, opus 57
- 1958-1959 The Leninists cantate naar Y. Dolmatovski voor drie koren en groot orkest, opus 63
- 1965 Over het vaderland cantate naar Z. Solodar voor kinderkoor en orkest, opus 82
[bewerk] Liederen
- 1950 Kinderliederen (o.a. "Ons land")
[bewerk] Kamermuziek
- 1927 Twee stukken voor cello en piano, opus 2
- 1928 1e strijkkwartet a-kl.t. opus 8
- 1945 2e strijkkwartet g-kl.t. opus 44
- 1961 Vijf etudes in gr. en kl.t. voor cello solo, opus 68
- 1962 Sonate voor cello bes-gr.t. opus 71
[bewerk] Werken voor piano
- 1927 1e Sonate voor piano d-kl.t. opus 6
- 1938 30 Kinderstukjes opus 27
- 1944 24 Preludes opus 38
- 1944 24 Lichte stukjes opus 39
- 1945 2e Sonate voor piano eb-kl.t. opus 45
- 1946 3e Sonate voor piano F-gr.t. opus 46
- 1972 Lyrische Weisen" opus 93
- vele kleinere stukken
