Bayezid II
| 1447 - 1512 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 |
||||||
| Ottomaans sultan | ||||||
|
Bayezid II (Demotika (Thracië), 3 december 1447 - Demotika, 26 mei 1512) was sultan van het Ottomaanse Rijk van 1481 tot 1512. Zijn naam is in het arabisch schrift: بايزيد الثاني
Bayezids vader was sultan Mehmet II de Veroveraar, die Constantinopel had ingenomen op de Byzantijnen. Mehmet II stelde Bayezid aan als gouverneur van de provincies Sivas, Tokat en Amasya, wat in de eerste eeuwen van het Ottomaanse Rijk gebruikelijk was voor prinsen.
Na zijn vaders dood vochten Bayezid en zijn jongere broer Cem om de opvolging. Bayezid arriveerde eerder in Constantinopel na de dood van zijn vader, blijkbaar omdat de bode die het bericht van overlijden naar Cem moest sturen nooit aankwam. Op 21 mei 1481 werd hij officieel tot sultan verklaard. Cem veroverde daarop de stad Inegöl. Bayezid stuurde zijn leger onder leiding van grootvizier Ayas Paşa uit om zijn broer te doden, maar Cem won de veldslag en verklaarde zichzelf sultan van Anatolië te Bursa. Hij was erop uit het Rijk te splitsen waarbij Bayezid het Europese deel zou houden. Bayezid wees zijn voorstel van de hand en trok ten strijde. Bij Yenişehir wist hij Cem te verslaan, waarop die naar Mamluk Caïro vluchtte. Bayezid schreef zijn broer een brief waarin hij hem een miljoen akçes aanbood als hij van zijn aanspraak op de troon afzag. Cem wees dit af en het volgende jaar belegerde hij Konya, maar moest zich terug trekken naar Ankara. Het zag er slecht voor hem uit, maar hij kon vluchten naar de ridders van de Maltezer Orde op Rhodos. De ridders bedrogen hem en namen hem gevangen, om hem uit te leveren aan de paus, Innocentius VIII. Cem stierf in 1495 in gevangenschap.
Tijdens zijn regeringsperiode volgde de ene millitaire campagne op de andere. In Oost Anatolië had hij te maken met opstanden van de kizilbaş, een shi'itische secte die gesteund werden door Ismail I, de shah van Perzië. Ook probeerde hij Morea te veroveren op de Venetiërs, wat in 1501 uiteindelijk lukte.
Bayezid stuurde na de val van Granada in 1492 de Ottomaanse vloot naar Spanje om moslims en joden te helpen aan de inquisitie te ontkomen.
Op 14 september 1509 werd Constantinopel getroffen door een zware aardbeving. In de laatste jaren van zijn regering ontstond een burgeroorlog tussen zijn zonen Ahmet en Selim, die elkaar de macht niet gunden. Toen Selim Ahmet verslagen had liet hij zijn vader troonsafstand doen. Bayezid wilde daarop zijn laatste jaren doorbrengen in zijn geboorteplaats Demotika, maar stierf onderweg daar naar toe. Soms wordt aangenomen dat Selim zijn vader heeft laten vergiftigen. Bayezid II ligt begraven in de Bayezid-moskee in Istanbul.
