Ampelografie
Ampelografie is de wetenschappelijke beschrijving (en dus kennis) van de wijnstokken. Het begrip 'Ampelografie' is afgeleid van het Griekse ampelos, wijnstok.
Daar er bijna 1500 druivensoorten bestaan die geschikt zijn voor consumptie en voor commerciële toepassing, ligt het voor de hand dat een gedegen kennis van de verschillende soorten nodig is. Niet elke stok kan overal gedijen. Er zijn soorten die speciaal ontwikkeld zijn om aangeplant te worden in meer noordelijk gelegen streken, waarbij Nederland de uiterste grens is voor het aanplanten van commerciële soorten.
De verspreiding van de soorten gebeurde zo vroeg, dat men er geen duidelijke bronnen meer over heeft. Het is wel duidelijk dat de wijnstok afkomstig is als mutatie van de wilde wingerd soorten, die in de Kaukasus groeiden. Daar ontstonden de eerste soorten van éénhuizige planten. Dit in tegenstelling tot de tweehuizige aard van de wingerd, die dus mannelijke en vrouwelijke bloemen op verschillende planten had. Vitis vinifera, de oerwijndruif, werd éénhuizig, en door selectie werden steeds grotere vruchten en trossen ontwikkeld.
Grieken en Romeinen hebben vervolgens de wijnstok verspreid over het ganse Middellandse Zeegebied, van waaruit er steeds noordelijker werd aangeplant.
Het spreekt voor zich dat het belangrijkste criterium om wijnstokken te ontwikkelen de productie is, maar toch zijn er bepaalde soorten die soms zeer kleine druiven voortbrengen, of die slechts geringe opbrengst hebben. Deze soorten dreigen te verdwijnen in een overcommerciële omgeving. Een tendens is bijvoorbeeld dat aan het einde van de twintigste eeuw de zorgvuldig ontwikkelde kruisingen tussen twee zuivere soorten weer aan achteruitgang toe zijn (couder, seibel, enzovoort).
De ontwikkeling van nieuwe soorten op basis van het terroir heeft geleid tot uitzonderlijke combinaties: men kan zich nog moeilijk indenken dat de Rijnwijnen wat zouden voorstellen zonder de riesling, of dat Loire-wijnen zouden bestaan zonder de chenin blanc. Champagne zonder chardonnay, of Médoc zonder cabernet sauvignon zijn ondenkbaar geworden.
Zie ook: Vaktermen in de wijnkennis
