Alfred Schnittke
Alfred Garrijevitsj Schnittke (Russisch: Альфред Гарриевич Шнитке) (24 november 1934 - 3 augustus 1998) was een Russische componist en pianist van de Volga-Duitse nationaliteit.
Alfred Schnittke was de zoon van een uit Frankfurt am Main afkomstige Duits-Joodse vader en een Volga-Duitse moeder. Hij werd geboren in Engels, de toenmalige hoofdstad van de Volga-Duitse Republiek. Zijn muzikale opleiding begon hij in 1946 in Wenen, waar zijn vader als journalist en vertaler werkzaam was, en zette deze vanaf 1948 voort in Moskou, waar hij later ook les zou geven. Vanaf de jaren zeventig wijdde hij zich volledig aan het componeren.
Schnittke's componeerstijl was aanvankelijk avant-gardistisch en sterk beïnvloed door uit het Westen overgewaaide compositietechnieken als serialisme en aleatoriek. Zoals velen van zijn generatie zou Schnittke deze stijl op den duur als onbevredigend gaan ervaren. Als reactie ontwikkelde hij daarom in de vroege jaren zeventig een nieuwe stijl, die door hemzelf polystylisme werd genoemd. Deze stijl, die beïnvloed was door het werk van componisten als Charles Ives, Luciano Berio en Bernd Alois Zimmermann, maar ook bijvoorbeeld Gustav Mahler, wordt gekenmerkt door het al dan niet op parodistische wijze combineren van verschillende muzikale stijlen uit verschillende muzikale tijdvakken; sommigen zien hierin een muzikale uiting van het postmodernisme.
Van overheidswege werd het Schnittke doorgaans zeer moeilijk gemaakt. Hoewel de sovjetoverheid in de jaren zestig en zeventig minder streng was jegens kunstenaars dan onder Stalin het geval was geweest, werden als "avant-gardistisch" of "westers" geboekstaafde werken toch met de nodige argwaan bekeken. Uitvoeringen van zijn werk werden daarom dikwijls gedwarsboomd, en in de praktijk was Schnittke gedwongen met het schrijven van filmmuziek in zijn levensonderhoud te voorzien. In 1990 vestigde Schnittke zich met zijn familie in Hamburg.
Vanaf 1985 worstelde Schnittke met een zeer zwakke gezondheid; hij overleefde drie zware hartinfarcten en was meermalen klinisch dood. Niettemin bleef zijn productiviteit tot zijn dood in 1998 groot.
Mede dankzij de inspanningen van de violist Gidon Kremer is Schnittke uitgegroeid tot een van de meest uitgevoerde componisten van de tweede helft van de twintigste eeuw. Zijn grote oeuvre omvat symfonieën, soloconcerten (piano, viool, altviool, cello), concerti grossi, andere orkestwerken, kamermuziek (inclusief een zeer succesvol pianokwintet), balletten, koorwerken (waaronder een Requiem) en opera's (waaronder Life with an Idiot, dat in 1992 in Amsterdam in première ging).
[bewerk] Externe links
- Schnittke op Klassiekemuziekgids.net
- schnittke.de (Duits)
- alfredschnittke.com (Engels)
