Kirchroa
Van Wikipedia
- Dit artikel is in mierder Limburgse dialekte gesjrieve. Perbeer ezzebleef wel mer ei dialek per alinea aan te hawwe.
| Dees sectie van dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs |
Kèrkraoj (in 't eige dialek Kirchroa, Hollands Kerkrade) is 'n gemeinte en 'n sjtad in 't zuidooste vaan Nederlands Limburg. De stad had op 1 januari 2004 50.035 einwoeners. Börgemeister is Jos Som vaan 't CDA. Kèrkraoj vörmp mèt Heerle, Landgraaf en 't Pruse Hertseroa (Herzogenrath) ein agglomeratie. Mèt Hertseroa vörmp de gemeinte de "Europastad" Eurode. De bewoeners spreke e Middelduits dialek, aanders dan in de meiste aander Lèmburgse plaotse 't geval is.
Inhawd |
[bewirk] Dörpskèrne, gehuchte en buurtsjappe
De plaotselike naome, wie vasgelag door Veldeke, zien hei wiergegeve. De officieel (Hollandse) naome stoon tösse häökskes.
Dörper, gehuchte, buurtsjappe en wieke:
- Kirchroa
- Egelse (Eygelshoven)
- Vink
- Kaalhei (Kaalheide)
- Sjevemet (Chèvremont)
- Sjpekhei (Spekholzerheide)
- Ham
- Ónder Sjpekhei
- De Jraat (Gracht)
- De Loch (Locht)
- Valkenhoëze (Valkenhuizen)
- 't Lauradörp
- d'r Sjtaat (Terwinselen)
[bewirk] Stadsgezich
| Dees sectie van dit artikel is gesjreve in 't Kirchröadsj |
De sjtad hat jing jeschichte als jroeëse handelssjtad, zoeedat me in Kirchroa ummezus zal zeuke nao vuul auw jebouwe. Ze is vuur 't wichtigste deel noa d'r krig entsjtange - de nui sjtadskarteere vulle de locher op tusje de auw dörpskerne, die duks noch jot herkankbaar zunt. Wier is Kirchroa bekan um zienge wiee opzet, parke wie d'r Botanische Tuin de bewoeners lof motte jeve. Same mit Heële en Lankgraaf weet Kirchroa wahl "Parkstad Limburg" jeneumpt. In 2005 is in Kirchroa d'r ietste echte Limburgse zoo jeoffnet: 't GaiaPark.
[bewirk] Historie
| Dees sectie van dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs |
Wie väöl plekke in Limburg waor Kèrkraoj al in de Roemeinsen tied bewoend. Archeologisch oonderzeuk heet zelfs bewoening oet de prehistorie beweze. De ajdste vermèlding vaan 't dörp kump oet 960, in wèlk jaor in 't dörp Rode 'n kèrk gebojd woort. De abdij Rolduc brach de plaots in de Middelieuwe tot bleuj, en in 1630 woort 't tot hierlikheid verheve. Nao de Tachtegjaoregen Oorlog blaof de plaots in Spaonse han, laoter in Oosteriekse. Sins 1815 is de plaots veur 't groetste deil Nederlands, allewel tot e grènsprobleem mèt Pruse deveur zörgde tot heer in twie stökker verdeild woort - 't aander deil is Hertseraoj, de Nieuwstraat/ Neustraße en de Worm vörmp de grèns.
Al in de twelfde ieuw woort in Kèrkraoj steinkool gewonne. Nao de Fransen tied zien de kojle hiel snel gegreujd; door de immigratie greujde Kèrkraoj mèt, vaan e groet dörp tot 'n echte stad. Nao 1900 naom Heerle evels de leidende rol in 't kojlgebeed euver.
[bewirk] Eveneminte
- Orlandofestival, e jaorliks festival veur kamermuziek.
- Wereld Muziek Concours, veerjaorliks internationaal muziekfestival.
[bewirk] Bekinde Kirchroajenere
- d'r Paul Weelen, sjriever en leedjessjriever
- Frans Wiertz, Bissjop
- Yvonne Timmerman-Buck, veurzitter Ierste Kamer
- Wim Beek (geb. 1936), kunsjilder
- Marianne van der Heijden (geb. 1922), kunsjilder
[bewirk] Dörpsvereëniginge
- D'r Wawwel, dialekvereëniging
[bewirk] Extern linke
|
|
 |
|---|---|
| Dörper: Egelze | Kirchroa | Rolduc | Sjevemet | Sjpekhei | Terwinsele | |
| Buurtsjappe en gehuchte: Blerhei | Erenstein | Haander | Ham | De Heilust | De Hoots | De Jraat | Kaalhei | Kloeësterbusj | Krichelberg | 't Lauradörp | De Loch | Nulled | Ónder Sjpekhei | Rolducerveld | Vink | Valkenhoëze | Vauputs | |
| Provincie Limburg | |
|---|---|
|
Amb Mofert | Árse en Velde | Baek | Baerge | Bezel | Brach | Bree | Broensem | Ech-Zöstere | Èèsjde | Gennep | Gulpe-Wittem | Hael | Hale | Haors aan de Maas | Heële | Heitse | Helje | Hunsel | Kirchroa | Kessel | Lankgraaf | Mael | Meersje | Mergraote | Mestreech | Mieëldere-Wânsem | Mook en Middelar | Ni-jwieërt | Nut | Óngerbenk | Remunj | Roerdale | Rogkel en Naer | Sjènne | Stein | Toear | Valkeberg | Venlo | Venroj | Voelender | Vols | Wieërt | Zaerem | Zittert-Gelaen | Zjwame | Zumpelveld |
|
