افغانستان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

افغانستان کشوری است در آسیای میانه، پایتخت آن کابل است.

جمهوری اسلامی افغانستان (فارسی)

د افغانستان اسلامي جمهوریت (پشتو)

(به تفصیل)
زبان رسمی	پشتو، فارسی(دری)
بزرگترین شهر	کابل
پایتخت	کابل
رئیس جمهور	حامد کرزی
پهناوری	647,500 كيلومتر مربع²
جمعیت  - (2004)  - تراکم جمعیت	28,513,677 44.0/كیلومتر مربع²
استقلال	1919 از بریتانیا
یکای پول	افغانی
منطقه زمانی	UTC +4.5
سرود ملی	سرود ملی افغانستان
دامنه اینترنتی	af.
پیش‌شماره‌ بین‌المللی تلفن	93

فهرست مندرجات ۱ مقدمه ۲ جغرافیا ۲.۱ موقعیت ۲.۲ مختصات جغرافیایی ۲.۳ مساحت ۲.۴ مرز های مشترک ۲.۵ آب و هوا ۲.۶ ارتفاع ۲.۷ منابع طبیعی ۲.۸ محیط زیست ۲.۹ جغرافیای انسانی ۲.۱۰ تقسیمات کشوری ۲.۱۱ خطرات طبیعی ۳ مردم ۳.۱ جمعیت ۳.۲ وضعیت سنی ۳.۳ متوسط سن ۳.۴ نرخ رشد جمعیت ۳.۵ نرخ تولد ۳.۶ نرخ مرگ و مبر ۳.۷ نرخ مهاجرت ۳.۸ نرخ مرگ و میر کودکان(زیر ۷ سال) ۳.۹ امید به زندگی ۳.۱۰ نرخ فرزند برای هر زن ۳.۱۱ ملیت ۳.۱۲ گروه‌های قومی و نژادی ۳.۱۳ دین ها و مذاهب ۳.۱۴ زبان‌ها ۳.۱۵ سواد ۴ تاریخ ۴.۱ تاریخ مشترک ۴.۲ شکل گیری ۴.۳ افغانستان مستقل ۴.۴ تاریخچه نام این کشور ۴.۵ پایتخت‌های افغانستان ۵ فرهنگ ۵.۱ زبان و خط ۵.۲ مشاهیر فرهنگی ۵.۳ موسیقی و رقص ۵.۴ سینما ۵.۵ رادیو و تلویزیون ۵.۶ رسانه های چاپی ۵.۷ آموزش و پرورش ۵.۸ گردشگری ۶ دولت ۶.۱ نظام قانونی ۶.۲ قوه ی اجرائیه ۶.۳ قوه ی قانون گذاری ۶.۴ ستره محکمه (دیوان عالی ) ۶.۵ ارتش ۷ اقتصاد ۷.۱ تولید ناخالص ملی ۷.۲ معادن ۷.۳ صنایع ۷.۴ راهها ۷.۵ ارتباطات ۸ روابط خارجی ۸.۱ روابط منطقه ای ۸.۲ روابط فرامنطقه ای ۸.۳ پیمان نامه های بین المللی ۹ پیوند به بیرون ۹.۱ وب‌گاه‌های دولت افغانستان ۹.۲ سازمان های بین المللی مرتبط با افغانستان ۹.۳ وب‌گاه‌های خبرگزاریهای افغانستان ۹.۴ وب‌گاه‌های روزنامه‌های افغانستان ۹.۵ وب‌گاه‌های شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی افغانستان ۱۰ جستارهای وابسته ۱۱ منابع

[ویرایش] مقدمه

سرزمین افغانستان در طول تاریخ گلوگاه تهاجم به هند بوده است؛ جنگجویان بسیاری چون "اسکندر مقدونی"، "محمود غزنوی" ، " تیمور گورکانی " ، " نادر شاه افشار "، از پیچ و خم کوهها و دره های این کشور خود را به هندوستان رسانده اند. علاوه بر این تا قبل از کشف راههای آبی در قرون جدید و سپس توسعه راههای هوایی، خط مسیر بازرگانی شرق و غرب، از دشت شمال این کشور عبور می کرد که محل عبور کاروانهای جاده ابریشم از این سرزمین بوده که عموما ازطریق قندهار به هند و از طریق بلخ به چین می رفت. پس از کشف راههای آبی و سپس توسعه راههای هوایی، افغانستان مانند سایر سرزمین های آسیای مرکزی، تبدیل به منطقه ای محصور شد.

[ویرایش] جغرافیا

[ویرایش] موقعیت

در آسیای میانه

[ویرایش] مختصات جغرافیایی

بین 60 تا 75 درجه شرقی بین 29 تا 38 درجه شمالی

[ویرایش] مساحت

مساحت افغانستان 647,500 کیلومتر مربع است.

[ویرایش] مرز های مشترک

کل: 5529 کیلومتر

• مرزهای مشترک:
  • ایران (غرب): 936 کیلومتر
  • ترکمنستان (شمال): 744 کیلومتر
  • ازبکستان (شمال): 137 کیلومتر
  • تاجیکستان (شمال): 1206 کیلومتر
  • چین (شرق): ۷۶ کیلومتر
  • کشمیر (شمال شرق): ؟؟؟ کیلومتر
  • پاکستان (جنوب): ۲,۴۳۰ کیلومتر

[ویرایش] آب و هوا

قاره ای، تابستان گرم و زمستان سرد.

[ویرایش] ارتفاع

کشور افغانستان از معدود کشورهایی است که محصور در کوهستان ها و خشکی ها است. مناطق مختلف این کشور اغلب پوشیده از کوه است اما در جنوب و جنوب شرقی مناطق پستی نیز وجود دارد.

بلندترین نقطه: قله نوشاک(Nowshâk) به ارتفاع ۷,۴۸۵ متر از سطح دریا.
پایین ترین نقطه: رود آمودریا (Amu Darya) به ارتفاع ۲۵۸ متر از سطح دریا.

[ویرایش] منابع طبیعی

از منابع طبیعی آن می توان به گاز طبیعی ، نفت ، زغال سنگ ، مس ، کرومیت ، طلق (talc) (نوعی کانی شفاف به رنگ های سفید و سبز و خاکستری ) ، سولفات باریم ، گوگرد ، سرب ، روی ، سنگ آهن ، نمک طعام و سنگ های قیمتی (گوهر) و .... اشاره کرد.

[ویرایش] محیط زیست

شاید مهمترین مشکل زیست محیطی افغانستان خط انقراض حیواناتی چون پلنگ ، سمور، غزال های وحشی ، قوچ و ... باشد .این حیوانات بیشتر برای استفاده از پوست شان کشته میشوند. از شاخص ترین محدودیت های زیست محیطی این کشور می توان به محدویت در دسترسی به منابع آب (مصرف کشاورزی و آشامیدنی )، چرای بیش از حد دام ، آلودگی هوا و آب ، عدم دسترسی به آب های آزاد و ... اشاره کرد. تقریبا در افغانستان سیستم چگونگی دفع زباله به روش مدرن وجود ندارد.

[ویرایش] جغرافیای انسانی

طبق آمار سال ۲۰۰۵ دارای ۳۵ ولایت است. پرجمعیت ترین شهر های افغانستان به ترتیب کابل ، قندهار ، مزار شریف، جلال آباد و ... هستند. . روابط خویشاوندی و خانوادگی در میان مردم افغانستان بسیار نزدیک وصمیمانه است که نشانه عواطف و احساسات عمیق خانوادگی است. هنوز در این کشور مسائل حاد میان مردم توسط ریش سفیدان و بزرگان حل و فصل می شود.

[ویرایش] تقسیمات کشوری

افغانستان دارای ۳۴ ولایت (استان) است.

1. ولایت اروزگان با مرکزیت شهر ترین کوت
2. ولایت بادغیس با مرکزیت شهر قعلهٔ نو
3. ولایت بامیان با مرکزیت شهر بامیان
4. ولایت بدخشان با مرکزیت شهر فیض‌آباد
5. ولایت بغلان با مرکزیت شهر پل خمری
6. ولایت بلخ با مرکزیت شهر مزار شریف
7. ولایت پروان با مرکزیت شهر چاریکار
8. ولایت پکتیا با مرکزیت شهر گردیز
9. ولایت پکتیکا با مرکزیت شهر شرن
10. ولایت پنجشیر با مرکزیت بازارک
11. ولایت تخار با مرکزیت شهر تالقان
12. ولایت جوزجان با مرکزیت شهر شبرغان
13. ولایت خوست با مرکزیت شهر خوست
14. ولایت دایکندی با مرکزیت شهر نیلی
15. ولایت زابل با مرکزیت شهر قلات
16. ولایت سر پل با مرکزیت شهر سر پل
17. ولایت سمنگان با مرکزیت شهر ایبک
18. ولایت غزنی با مرکزیت شهر غزنی
19. ولایت غور با مرکزیت شهر چغچران
20. ولایت فاریاب با مرکزیت شهر میمنه
21. ولایت فراه با مرکزیت شهر فراه
22. ولایت قندهار با مرکزیت شهر قندهار
23. ولایت کابل با مرکزیت شهر کابل
24. ولایت کاپیسا با مرکزیت شهر محمود راقی
25. ولایت کندوز با مرکزیت شهر کندوز
26. ولایت کنر با مرکزیت شهر اسدآباد
27. ولایت لغمان با مرکزیت شهر مهترلام
28. ولایت لوگر با مرکزیت شهر پل عَلَم
29. ولایت ننگرهار با مرکزیت شهر جلال‌آباد
30. ولایت نورستان با مرکزیت شهر کامدیش
31. ولایت نیمروز با مرکزیت شهر زرنج
32. ولایت وردک با مرکزیت شهر میدان‌شهر
33. ولایت هرات با مرکزیت شهر هرات
34. ولایت هلمند با مرکزیت شهر لشکرگاه

[ویرایش] خطرات طبیعی

از بلایای طبیعی معمول این کشور می توان به زلزله های متوالی در میان کوه های هندوکش و سیل و خشکسالی اشاره کرد.

[ویرایش] مردم

[ویرایش] جمعیت

جمعیت افغانستان حدود ۳۰ میلیون نفر برآورد می‌شود.براساس سرشماري مقدماتي كميته ملي احصائيه كشور، جمعيت افغانستان در سال 1385، 24 ميليون نفر است. گفته می شود از اين تعداد 300/12 ميليون مرد و 800/11 ميليون نفرشان زن هستند، 7/21% جمعيت كشور شهرنشين مي باشند. مرحله اصلي نفوس شماري افغانستان در ماه سنبله 1387 صورت خواهد گرفت.اين آمار شامل ميليون ها مهاجر افغاني مقيم ايران، پاكستان و كشورهاي ديگر نمي باشد. سازمان ملل پيش از اين جمعيت افغانستان را 29 ميليون نفر برآورد كرده بود.

[ویرایش] وضعیت سنی

آمار زیر به صورت تقریبی می باشند.

۰ تا ۱۴ سال: ۴۴.۶% / مرد ۷۰۹۵۱۱۷/ زنان ۶۷۶۳۷۵۹

۱۵ تا ۶۴ سال: ۵۳% / مرد ۸۴۳۶۷۱۶ /زنان ۸۰۰۸۴۶۳

۶۵ به بالا: ۲.۴% / مرد ۳۶۶۶۴۲ / زنان ۳۸۶۳۰۰

[ویرایش] متوسط سن

43

[ویرایش] نرخ رشد جمعیت

2.67

[ویرایش] نرخ تولد

[ویرایش] نرخ مرگ و مبر

[ویرایش] نرخ مهاجرت

[ویرایش] نرخ مرگ و میر کودکان(زیر ۷ سال)

کل: درصد (*)

• مرد: درصد (*)
  

• زن: درصد (*)
  

• (*) = (در هر ۱۰۰۰ نفر)

[ویرایش] امید به زندگی

کل: سال

• مردها: سال
  

• زنها: سال

[ویرایش] نرخ فرزند برای هر زن

؟ فرزند برای هر زن افغان

[ویرایش] ملیت

افغان

[ویرایش] گروه‌های قومی و نژادی

پشتون، تاجیک، هزاره و ازبک ،ایماق، ترکمن، بلوچ و ...

[ویرایش] دین ها و مذاهب

99٪ مردم افغانستان را مسلمان تشکیل میدهند که حدود 75٪ آنان مسلمان سنی و 24٪ مسلمانشیعه‌هستند[1].

مذاهب دیگری چون هندو و سیک نیز در افغانستان پیروانی دارد. پیش از جنگ های ۳۰ سال اخیر اقلیت یهودی نیز در افغانستان و بویژه شهر هرات وجود داشتند اما امروزه اغلب آنان به اسرائیل پناهنده شده اند.

[ویرایش] زبان‌ها

مردم افغانستان به یکی از زبان‌های فارسی دری ۵۰٪، پشتو ۳۵٪، ازبکی، ترکمنی و بلوچی سخن می‌گویند [2]. بر اساس قانون اساسی افغانستان،زبانهای فارسی دری و پشتو زبان های رسمی دولت افغانستان میباشند و در مناطقی که گویشوران زبانی دیگر زیاد باشند آن زبان به عنوان زبان رسمی سوم تلقی میشود.

اگر کسی یکی از دو زبان رسمی افغانستان را بداند میتوان گفت تقریبا در برقراری ارتباط در هیچ جای افغانستان مشکلی ندارد. زبان غالب در کابل پایتخت و بیشتر شهرهای شمال، مرکز و غرب افغانستان فارسی دری است. زبان غالب در شهرهای قندهار و جلال آباد ، پشتو است

[ویرایش] سواد

تعریف فرد باسواد: فرد بالای ۱۵ سال که می‌تواند بخواند و بنویسد.

کل: 36 درصد با سواد

• مردها: 51% درصد
  

• زنها: 21% درصد
  

[ویرایش] تاریخ

واژه ی افغانستان نخستین بار توسط احمدشاه ابدالی در سال ۱۷۴۴ میلادی، برای نام بردن از این واحد سیاسی جغرافیایی استفاده شد.^{[نیاز به ذکر منبع]}تاریخ قبل از این تاریخ عبارت از تاریخ مشترک افغانستان با برخی کشور های همسایه اش بویژه تاریخ کشور ایران است.

[ویرایش] تاریخ مشترک

رجوع شود به تاریخ افغانستان

[ویرایش] شکل گیری

افغانستان از زمان تاجگذاری احمدشاه درانی شکل گرفت. البته محدوده آن زمان افغانستان با محدوده امروزش متفاوت است.پس از این تاریخ بخشهایی از افغانستان کم شد و بخش هایی بدان افزوده شد. از جمله این تقیرات جغرافیایی میتوان به موارد زیر اشاره کرد.

پشتونستان

در سال ؟؟؟؟ توسط معاهده ی دیورند به هند تحط حکومت بریتانیا ملحق شد.

هرات

حدود ۱۵۰ سال پيش، انگلیس با تصرف بخش‌هایی از جنوب ایران (بنادر خرمشهر و بوشهر و جزایر جنوب) ناصرالدین شاه قاجار را مجبور به قبول پیمان پاریس کرد. بر طبق این پیمان ایران از ادعای خود بر هرات چشم پوشی کرد و هرات به افغانستان ملحق گشت.

[ویرایش] افغانستان مستقل

از تاریخ ۱۷۴۷ تا زمان استقلال افغانستان در سال ۱۹۱۹ ، ا ین کشور به زیر سلطه دو ابر امپراطوری آن دوران بریتانیا و روسیه در آمده بود. یک دوره کوتاه مدت دموکراسی و آزادی خواهی در این کشور که از سال ۱۹۷۳ آغاز شده بود که با کودتای کمونیستی(Soviet Union]] ) ۱۹۷۸]] به پایان رسید. در سال ۱۹۹۲ یک نیروی خودجوش و چریکی به نام مجاهدین در این کشور شکل گرفت که رژیم کمونیستی ۱۵ ساله را شکست داد. مجاهدین موفق به تشکیل دولت ملی نشدند و جای آنها را طالبان که از حمایت مادی و معنوی پاکستان سود می بردند گرفت. طالبان نتوانستند بقایای مجاهدین را که بر علیه آنها مقاومت می کردند به طور کامل سرکوب نمایند. رژیم طالبان با حمله ی ائتلاف بین المللی به رهبری امریکا از هم پاشید. از سال ۲۰۰۱ میلادی بعد از کنفرانس بن (Bonn) در اثر توافق گروه های افغان دولت موقت به رهبری حامد کرزی روی کار آمد. حکومت در ۷ دسامبر ۲۰۰۴ میلادی به ریاست جمهوری حامد کرزای (Hamid Karzai) شکل گرفت و در ۱۹ دسامبر سال ۲۰۰۵ نیز انتخاب مجلس قانون گذاری آن را تکمیل کرد.

[ویرایش] تاریخچه نام این کشور

در کتاب افغانستان در مسیر تاریخ اثر میر غلام محمد غبار از کلمه ی "آریانا" به عنوان نام تاریخی افغانستان نام برده شده است.اما از آنجا که در آن زمان افغانستان دارای هویت یک کشور نبوده این نام را نمیتوان بعنوان نام قدیمی افغانستان قلمداد کرد و حتی میتوان آریانا را همان کلمه ی ایران دانست.

دكتر ذبيح الله صفا باور دارد: (ائيرين همان نامي است كه در زبان پهلوي به « اِران» (ايران با ياء مجهول) مبدل گشت و در دورة اسلامي ايران ( با ياء معلوم ) خوانده شد... كه مي توان آن را سرزمين اصلي آريا ناميد.رك به : حماسه سرايي در ايران ، ص 44

شادروان احمد علي كهزاد را نيز باور براين است كه : (همين نام ايريانا و آريانا بود كه بعدها در پارس «پارسه» با تغيري اندك « ايران» قبول شد.)رك به : رسالة آريانا

استرابون (Strobo – 40 ق م – 40 م ) ، جغرافيدان معروف عهد قديم يونان ، كه اندكي بعد از سقوط دولت يوناني باختر مي زيست ، از محدوده ی جغرافیایی افغانستان امروزي با نام آريانا ياد كرده ، باختر و بلخ و سند را هم جزئي از آريانا بشمار آورده است. رك به: تاريخ افغانستان / مهديزاده كابلي

کلمه دیگری که به عنوان نام قدیم افغانستان استفاده میشود "خراسان" است که نام بخشی از "ایران تاریخی" است.خراسان بزرگ به بخش شرقی ایران تاریخی گفته میشده. احمد شاه درانی از شاهان پشتون افغانستان، در سال ۱۷۴۴ میلادی، رسما به عنوان شاه خراسان تاجگذاری نمود که بعدها افغانستان نامیده شد.[3] افغان اگرچه در لغت به معنای ناله و فغان است اما در حقیقت مستعرب کلمه ی اوغان است که به اقوام پشتون گفته می شود اما اکنون، به هر تبعه ی کشور افغانستان صرفنظر از قومی که بدان تعلق دارد افغان اطلاق می گردد.

[ویرایش] پایتخت‌های افغانستان

1-از سال ۱۷۴۷ تا ۱۷۷۵ قندهار

2-از سال ۱۷۷۵ تا اکنون کابل

[ویرایش] فرهنگ

[ویرایش] زبان و خط

ماده شانزدهم قانون اساسی افغانستان زبانهای فارسی دری و پشتو را زبانهای رسمی افغانستان اعلام می کند و چنین می گوید: "از جمله زبان هاى پشتو، درى ، ازبکي ، ترکمني ، بلوچي و پشه يي ، نورستاني ،پاميرى و ساير زبان هاى رايج در کشور، پشتو و درى زبانهاى رسمي دولت مي باشند. در مناطقي که اکثريت مردم به يکي از زبان هاى ازبکي ، ترکمني ، پشه يي ،نورستاني ، بلوچي و يا پاميرى تکلم مي نمايند، آن زبان علاوه بر پشتو و درى به حيث زبان سوم رسمي مي باشد و نحوه تطبيق آن توسط قانون تنظيم مي گردد. دولت براى تقويت و انکشاف همه زبانهاى افغانستان پروگرامهاى موثر طرح و تطبيق مي نمايد. نشر مطبوعات و رسانه هاى گروهي به تمام زبانهاى رايج در کشور آزادمي باشد."

[ویرایش] مشاهیر فرهنگی

از چهره‌های فرهنگی که در گستره جغرافيایی افغانستان امروز زاده شده‌اند می‌توان به مولانا جلال الدین بلخی، ناصر خسرو، سنایی غزنوی، خواجه عبدالله انصاری، ابوعبید عبدالرحمن محمد جوزجانی،حميدی بلخی، حنظله بادغيسی، ظهيرالدين فاريابی واعظ کاشفی، کمال الدین بهزاد، عنصری بلخی، فارابی،ابواسحاق فارابی، ابوشکور بلخی و سید جمال الدین حسینی خلیل الله خلیلی اشاره کرد.

[ویرایش] موسیقی و رقص

در افغانستان پشتونها دارای نوعی رقص گروهی هستند که بدان اتن ملی می گویند.

[ویرایش] سینما

[ویرایش] رادیو و تلویزیون

افغانستان دارای یک سازمان رسانه ای ملی به نام "رادیو تلویزیون ملی افغانستان" (RTA) میباشد.این سازمان دارای یک کانال تلویزیونی و یک کانال رادیویی میباشد. اگرچه RTA رسانه ای متعلق به دولت است اما طبق قوانین جدیدرسانه ای نه دولتی و نه خصوصی ، بلکه رسانه ای مردمی است که صرفا هزینه اش را دولت تامین میکند. علاوه بر RTA رادیو و تلویزیون های خصوصی دیگری در افغانستان وجود دارد که شامل نزدیک به ۱۰۰ فرستنده رادیویی و حدود ۱۰ شبکه تلویزیونی میشود.

[ویرایش] رسانه های چاپی

[ویرایش] آموزش و پرورش

در زمان اشغال افغانستان توسط شوروی جنگهای داخلی این کشور(دهه‌های ۹۰ میلادی)، شالوده‌ آموزش و پرورش افغانستان از هم پاشید. در دوره‌ی قدرت طالبان حتی دختران خانه‌نشین شده و اجازه‌ی تحصیل از آنها گرفته شد. در این دوره، به جای درسهای علمی مانند شیمی و فیزیک در مدارس، بیشتر بر آموزشهای مذهبی تاکید می شد. اکنون برآورد می‌شود کمتر از نیمی از مدارس افغانستان دسترسی به آب آشامیدنی داشته باشند. پس از حمله‌ امریک به افغانستان در سال ۲۰۰۱ میلادی و فروپاشی طالبان، با روی کار آمدن دولت انتقالی وضعیت تحصیل اندک‌اندک رو به بهبودی می‌رود ولی با این وجود هنوز بیش از ۶۰٪ مردم افغانستان از سواد خواندن و نوشتن بی‌بهره‌اند.

[ویرایش] گردشگری

[ویرایش] دولت

[ویرایش] نظام قانونی

نظام حکومتی افغانستان جمهوری اسلامی ( متفاوت با پاکستان و ایران) است.براساس ساختار جدید در این کشور ، قوانین این کشور بر اساس تعالیم دین اسلام است. بر اساس قانون اساسی این کشور حکومت متبوع از قانون اساسی متعهد است یک کشور مترقی و کامیاب ، یک نظام مبتنی بر عدالت اجتماعی ، محفوظ نگه داشتن حقوق و کرامت انسانی مردم افغانستان ، تفهیم و نهادینه کردن یک کشور دموکراتیزه ، حفظ اتحاد ملی ، برابری و تساوی حقوق اقوام و قبایل گوناگون ساکن در کشور، به معرض وجود گذارد. براساس قانون اساسی این کشور متعهد به رعایت قوانین سازمان ملل و قوانین بین المللی در دفاع از حقوق بشر است. براساس قانون اساسی افغانستان ، یک جوان با ۱۸ سال سن تمام می تواند رای بدهد.

[ویرایش] قوه ی اجرائیه

رئیس جمهور افغانستان: حامد کرزی

وزیر خارجه افغانستان: دادفر سپنتا

[ویرایش] قوه ی قانون گذاری

مجلس نمایندگان افغانستان (ولسی جرگه): 249 نفر

مجلس سنا افغانستان (مشرانو جرگه): 102 نفر

[ویرایش] ستره محکمه (دیوان عالی )

رئیس: عبدالسلام عظيمی

[ویرایش] ارتش

نیروی زمینی: ؟؟؟؟ نفر

؟؟؟؟ دستگاه تانک

نیروی هوایی: ؟؟؟؟ نفر

؟؟؟ فروند هواپیمای جنگی

ارتش ملی افغانستان(Afghan National Army) بعد از سقوط طالبان به تدریج شروع به بازشکلگیری کرد .در سال ۲۰۰۶ نیروی هوایی این کشور رسما آغاز به کار کرد . هر افغانی دارای ۲۲ سال سن باید به خدمت سربازی برود که به مدت ۴ سال است. به موجب آمار اگر افغانستان وارد جنگی غیر منتظره شود حدود ۵ میلیون سرباز آماده دارد که نیمی از آن را زنان تشکیل می دهند.^{[نیاز به ذکر منبع]}

[ویرایش] اقتصاد

افغانستان به لحاظ اقتصادی یکی از فقیرترین کشورهای جهان محسوب می شود که همه ناشی از نابسامانی های سیاسی است. اقتصاد افغانستان بعد از فروپاشی حکومت طالبان در سال ۲۰۰۱ رو به بهبودی نهاده است .نرخ آمار زیر خط فقر این کشور بسیار وحشتناک است ، به موجب این نرخ از هر صد افغانستانی ۵۵ نفر آنان زیر خط فقر هستند. از دیگر نرخ های نگران کننده این کشور فقیر نرخ ۴۳ درصدی بیکاری است. حدود ۸۱ درصد مردم این کشور کشاورز هستند و بقیه شامل ۱۱ درصد در صنعت ( اغلب بافندگی ) و۹ درصد در خدمات مشغول به کار هستند. به موجب آمار سال ۲۰۰۴ ، ۱۵ میلیون نفر در این کشور کارگر هستند. نرخ تورم در این کشور در سال ۲۰۰۵ ، ۱۶.۳ و در سال ۲۰۰۶ بنا بر پیش بینی ها ۱۷ درصد است. عمده ترین محصولات صادراتی این کشور به سه کشور آمریکا(۲۵.۴%) ، پاکستان(۲۲%) و هند(۱۹.۵%) است که حجم آن ۵۰۰ میلیون دلار تخمین زده می شود. و عمده ترین شریکان صادر کننده محصولات به این کشور پاکستان (۲۳.۷%) ، آمریکا (۱۱.۲%) ، هند (India ۷.۹%) ، آلمان (۶.۸%) ، ترکمنستان (۴.۹%) ، روسیه (۴.۵%) ، کنیا (۴.۳%) و ترکیه (۴.۲%) می باشند که حجم آن به بیش از ۴ میلیارد دلار می رسد. بیشترین بدهی این کشور به کشور روسیه و نیز بانک بین المللی پول است که به بالغ بر ۸ میلیارد دلار می رسد. پس از سقوط طالبان بیش از ۶۰ کشور جهان قول کمک به این کشور را دادند که به فاصله ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۹ ، ۸.۹ میلیارد دلار به این کشور کمک بلاعوض کنند. واحد پول آن افغانی نام دارد که از سال۲۰۰۰ به بعد ارزش ها به نسبت دلار رو به بهبودی دارد.سال مالی آن از اول فرودین (۲۱ مارس ) تا ۲۹ اسفند ( ۲۰ مارس ) است. عمده ترین محصول صادراتی این کشور مرفین یا تریاک است . از دیگر اقلام صادراتی این کشور می توان به جامه پشمی بومی این کشور و فرش های دستباف و پوست گاو و گوسفند و سمور و پلنگ و مار اشاره کرد.

[ویرایش] تولید ناخالص ملی

[ویرایش] معادن

[ویرایش] صنایع

[ویرایش] راهها

افغانستان به لحاظ ارتباطی و وضعیت جاده ها و بزرگراه ها نسبت به گذشته رشد نموده است. به طور کلی ۴۵ فرودگاه در این کشور وجود دارد که بیشتر آن پس از سقوط طالبان به ضرورت عملیات نظامی ساخته شدند. نام هواپیمای بین المللی افغانستان آریانا است. سه فرودگاه بین المللی کابل و قندهار و بگرام از مهمترین میدان های هوایی (فرودگاه) این کشور است. افغانستان به دلیل عدم دسترسی به آب های آزاد فاقد بندر و کشتیرانی است و تنها رودخانه مرزی آمودریا از این قاعده مستثنا است که آن هم به سبب عدم توجه کافی هیچ بهره ای برای این کشور ندارد. در افغانستان راه آهن وجود ندارد .در کشور افغانستان بنا بر آمار سال ۲۰۰۴ حدود ۳۵ هزار کیلومتر جاده وجود دارد که تنها ۹ هزار کیلومتر آن سنگ فرش و آسفالت شده است. ۱۲۰۰ کیلومتر تنها مسیر رودخانه ای و آبی این کشور است که در محدوده آموردیا با سه کشور تاجیکستان و ازبکستان و ترکمنستان واقع است. از بنادر نزدیک به این رودخانه می توان به شیرخان بندر و خیر آباد اشاره کرد. نزدیک ترین شهر مهم به این رودخانه مزار شریف است.

[ویرایش] ارتباطات

رشد و توسعه نظام ارتباطی افغانستان به دلیل کوهستانی بودن این کشور بسیار کند صورت می گیرد که مستلزم توسعه کیفی در زمینه ماهواره است . در افغانستان بیش از ۵۰ هزار نفر صاحب تلفن هستند و جالب تر آن که ۱۲ برابر آن در این کشور صاحب تلفن همراه هستند.به طور متوسط ۱۰ کانال تلوزیونی در این کشور به فعالیت مشغولند. در این کشور بیش از ۳۰ هزار نفر کاربر اینترنت هستند.از مهم ترین وسایل ارتباطی میان مردم و آگاهان جامعه مجلات و روزنامه ها و نیز رادیوها هستند.

[ویرایش] روابط خارجی

[ویرایش] روابط منطقه ای

[ویرایش] روابط فرامنطقه ای

[ویرایش] پیمان نامه های بین المللی

[ویرایش] پیوند به بیرون

[ویرایش] وب‌گاه‌های دولت افغانستان

• سایت رسمی ریاست جمهوری افغانستان

• سایت رسمی دولت افغانستان

• وزارت خارجه افغانستان

• وزارت دارایی افغانستان

• وزارت مخابرات افغانستان

• وزارت تجارت افغانستان

• وزارت آموزش و پرورش افغانستان

• وزارت توسعه روستایی افغانستان

• وب‌گاه سفارت افغانستان در تهران

• سایت رسمی ولایت هرات

• سایت رسمی صحت عامه (اداره بهداشت) هرات

[ویرایش] سازمان های بین المللی مرتبط با افغانستان

• تیم کاری سرمایه گذاری و بازسازی افغانستان
• جیولوجیکی افغانستان
• سروی محیطی ایالات متحده امریکا
• اداره معلومات انرژی

• موسسه بین المللی انرژی اتمی
• راه های افغانستان (USAID)

• کتابچه سیا: افغانستان

[ویرایش] وب‌گاه‌های خبرگزاریهای افغانستان

• خبرگزاری دولتی باختر

• خبرگزاری پژواک

• خبرگزاری اسلامی افغان

• خبرگزاری صدای افغان

• خبرگزاری کابل پرس

• خبرگزاری آریانت

• خبرگزاری هندوکش

[ویرایش] وب‌گاه‌های روزنامه‌های افغانستان

روزنامه چراغ

روزنامه راه نجات

روزنامه انگلیسی زبان اوت لوک افغانستان

هفته نامه پیام مجاهد

هفته نامه اقتدار ملی

[ویرایش] وب‌گاه‌های شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی افغانستان

• رادیو و تلويزيون ملی افغانستان

• تلویزیون طلوع

• تلویزیون لمر

• تلویزیون آریانا

• تلویزیون افغان

• رادیو صبح به خیر افغانستان

[ویرایش] جستارهای وابسته

• فهرست مطالب مربوط به افغانستان
• ببرک کارمل
• حامد کرزی
• احمد شاه مسعود
• اسماعیل خان
• عبدالعلی مزاری
• دکتر نجیب‌الله
• دکتر اسپنتا
• برهان الدین ربانی

[ویرایش] منابع

1. (عکس)ویکی پدیا انگلیسی
2. تحقیق پیرامون افغانستان از کیانوش م

جغرافیای جشن نوروز
جمهوری آذربایجان | ارمنستان | ازبکستان | عراق | ترکیه | تاجیکستان | افغانستان | سوریه | ترکمنستان | قزاقستان | تانزانیا | مصر | ایران

کشورهای پارسی زبان
ایران | تاجیکستان | افغانستان

این نوشتار ناقص است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

ولایات افغانستان
اروزگان | بادغیس | بامیان | بدخشان | بغلان | بلخ | پروان | پکتیا | پکتیکا | پنجشیر | تخار | جوزجان | خوست | دایکندی | زابل | سر پل | سمنگان | غزنی | غور | فاریاب | فراه | قندهار | کابل | کاپیسا | کندوز | کنر | لغمان | لوگر | ننگرهار | ورستان | نیمروز | وردک | هرات | هلمند