Hrom
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
Hrom (Cr, latinski chromium) je metal. Elektronska konfiguracija njegovog atoma određuje njegovu pripadnost VIB grupi. Posjeduje 13 izotopa čije se atomske mase nalaze između 45-57. Izotopi 50, 52, 53 i 54 su postojani.
Otkriven je 1797 godine od strane N.L. Vauqellina (Louis Nicolas Vauquelin).
Sadržaj |
[izmijeni] Zastupljenost
Hrom je zastupljen u zemljinoj kori u količini od oko 102 ppm (eng. parts per million), uglavnom u obliku minerala hromita.
Namirnice najbogatije hromom su pekarski kvasac, kukuruz, kuhana junetina, jabuka, crnihljeb, ovsane pahulje.
[izmijeni] Osobine
Metalni hrom je sjajnobjel metal veoma otporan na koroziju. Koristi se kao spoljašnji sloj koji pokriva čelične elemente, popravljajući njihov izgled i štiteći ih od korozije. Hrom je sastojak nehrđajućih čelika.
Hrom je najmanje rastvoran od svih metala. Iako ima negativni standardni redoks-potencijal na površini hroma stvara se pasivno stanje, te se ne rastvara u azotnoj kiselini, ni u carskoj vodi, dok se u razblaženoj hladnoj hlorovodoničnoj i sumpornoj kiselini rastvara, a rastvaranje u vrućim kiselinama prestaje
[izmijeni] Jedinjenja
Najvažnija ruda hroma je hromit FeCr2O4. Ovo jedinjenje se koristi kao aktivan sloj na magnetnim trakama. Redukcijom hromita koksom nastaje ferhrom (Fe + 2Cr)l koji se u metalurgiji koristi za dobijanje drugih legura koje sadrže hrom.
Rastvori soli Cr(III) i Cr(VI) poseduju veoma intenzivne boje (zelenu i narandžastu) što se koristi u fotohemiji.
Mješavina Na2Cr2O7 sa sumpornom kiselinom se koristi za pranje labaratorijskih stakala.
Oksid hroma(III) se koristi kao za bojenje.
Soli hroma(VI) su otrovne i izazivaju rak.
[izmijeni] Biološki značaj
Hrom je sastojak mnogih enzima i spada u mikroelemente neophodne za život. Olakšava prelazak glukoze iz krvi u ćelije. Smanjuje potrebe za insulinom. Smanjuje rizik od infarkta pošto spušta nivo holesterola u krvi.
Njegova dnevna upotreba bi trebalo da iznosi minimum 1 miligram dnevno. Nedostatak hroma može da izazove razvoj šećera kod odraslih osoba i bolesti transportnog sistema.
