Kilatini
From Wikipedia
Kilatini ni lugha ya kihistoria isiyo na wasemaji kama lugha ya kwanza tena lakini bado hufundishwa shuleni na chuoni na kutumiwa kama lugha ya pili.
Kilatini ni pia jina la mwandiko au aina ya herufi za alfabeti ya Kilatini inayotumika kwa lugha nyingi duniani. Hata Kiswahili huandikwa siku hizi kwa herufi za Kilatini kama kwa mfano ukurasa huu wa wikipedia.
Kilikuwa
- lugha ya Dola la Roma
- lugha mama ya Kiitalia, Kihispania, Kireno, Kifaransa na Kiromania
- lugha ya elimu na sayansi katika Ulaya kwa karne nyingi
- lugha rasmi ya serikali katika nchi nyingi za Ulaya kati ya mwisho wa Dola la Roma mw. 476 b.K. hadi mnamo 1700 b.K.
- lugha ya liturgia na ibada zote katika Kanisa Katoliki hadi 1965
Hadi leo ni
- lugha ya kidini katika kanisa katoliki
- lugha rasmi katika nchi ya Vatikano
Kilatini ina athira kubwa katika lugha ya sayansi na elimu. Hadi leo hufundishwa mashuleni hasa Ulaya kama lugha ya kigeni. Kiswahili kimerithi maneno ya asili ya Kilatini kupitia Kiingereza kilichopokea karibu theluthi moja ya maneno yake yote kutoka Kilatini.
Kilatini huendelezwa na kukuzwa na wapenzi wa lugha. Kuna misamiati ya "Kilatini cha Kisasa" yenye maneno kwa ajili ya mitambo ya kisasa, mtandao n.k.. Wikipedia ya Kilatini (http://la.wikipedia.org/wiki/Pagina_prima) ina makala zaidi ya 4000.