Prudnik

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Współrzędne: 50°19'22,1" N 017°34'36,8" E

Prudnik

Gmina
- rodzaj

Prudnik
miejsko-wiejska

Założono

około 1255 roku

Prawa miejskie

1279 roku

Burmistrz

Franciszek Fejdych

Powierzchnia

20,48 km²

Położenie

50° 19'22,1'' N
17° 34'36,8'' E

Wysokość

ok. 265 m n.p.m.

Liczba mieszkańców (2005)
- liczba ludności
- gęstość

26 400
1141,4 os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

48-200

Tablice rejestracyjne

OPR

TERC10
(TERYT)

5162310044

Miasta partnerskie

Northeim

Bohumin

Krnov

San Giustino

Nadwirna

Położenie na mapie Polski

Urząd miejski³

ul. Kościuszki 3
48-200 Prudnik
tel. 77 406-62-00; faks 77 406-62-28
(e-mail)

Strona internetowa miasta

Prudnik (niem. Neustadt in Oberschlesien w latach 1708-1945, łac. Neostadium) – miasto w woj. opolskim, w powiecie prudnickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Prudnik. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do starego woj. opolskiego.

Według danych z 2005, miasto miało 26 400 mieszkańców.

[edytuj] Położenie geograficzne

Miasto jest położone w południowej części województwa opolskiego nad rzeką Prudnik (lewy dopływ Osobłogi), na pograniczu Płaskowyżu Głubczyckiego i północno-wschodniej części Gór Opawskich.

[edytuj] Historia

Ślady pobytu człowieka na terenie obecnego miasta Prudnik, potwierdzone badaniami archeologicznymi, sięgają epoki paleolitu. Miejscowa ludność utrzymywała kontakty handlowe z Rzymem, co dokumentują znalezione tu rzymskie monety datowane na lata 700 p.n.e. – 1250 n.e.

Istnieją dwie wersje powstania miasta początkowo zwanego Prądnik (nazwa pochodzi od nurtu wody).

Pierwsza z tych wersji mówi, że drewniany zamek Wagendrösel (zwany Wieżą Pogańską) założyli ok. 1000 roku templariusze, w którym mieszkali do 1302 roku, co jest raczej nieprawdą, gdyż zakon powstał dopiero w 1118 roku.

Druga wersja, która znajduje już częściowe potwierdzenie w dokumentach historycznych wskazują, że założycielem miasta mógł być czeski rycerz Woka z Rosenberga (Ružomberoku), który w latach 1255-1259 założył w okolicy obecnego Prudnik kilka wsi i w zakolu rzeki Prudnik – zamek gotycki, kontrolujący ruch na szlaku handlowym z Nysy do Opawy.

Syn Woka z Rosenberga, Henryk ok. 1279 roku uzyskał dla Prudnika lokację miasta na prawie niemieckim. W tym okresie powstał szachownicowy układ ulic z Ratuszem i tzw. blokiem śródrynkowym, otoczony owalnym układem murów obronnych.

W roku 1331 pojawia się po raz pierwszy nazwa Prudnik, powstała prawdopodobnie wskutek biurokratycznych zmian nazw przystosowujących je do języka czeskiego. Prudnik bowiem do 1337 roku znajdował się w granicach Królestwa Czeskiego. Początkowo miasto nazywało się prawdopodobnie Prądnik, potem Prudnik, później w języku niemieckim Polnisch-Neustadt, a wreszcie od 1708 Neustadt in Oberschlesien.

Następnie ziemia prudnicka znalazła się pod panowaniem Bolesława II Niemodlińskiego stając się częścią Księstwa Niemodlińskiego. Prudnik stał się wtedy posiadłością dziedziczną Piastów Opolskich. Władali oni Prudnikiem do śmierci Jana II Dobrego w 1532 roku, na który wygasła dynastia Piastów Opolskich.

W myśl zawartych z Janem II Dobrym umów Prudnik wraz z całym księstwem raciborsko-opolskim stał się lennem Habsburgów. W tym czasie Prudnik było prężnym ośrodkiem rzemieślniczym i handlowym. Znani byli zwłaszcza prudniccy płóciennicy, eksportujący swoje wyroby do Holandii, a także garbarze.

W trakcie wojny trzydziestoletniej (1618-1648) ludność Prudnika została zdziesiątkowana. W 1625 roku tereny te zostały objęte epidemią dżumy a w 1642 roku miasto zdobyli Szwedzi, którzy je splądrowali i spalili.

Po zakończeniu wojny miasto zostało jednak szybko odbudowane, dzięki pomocy cesarza Ferdynanda III Habsburga i cechu śląskich rzeźników. Następnie w wyniku wojen śląskich Prudnik znalazł się pod panowaniem Prus.

Na początku XIX wieku nastąpił dalszy rozwój miasta, które staje się ośrodkiem przemysłowym. W 1828 roku miasto miało ok. 4000 mieszkańców. W mieście powstały pierwsze fabryki wełny, lnu i jedwabiu, a także założona przez żydowskiego przemysłowca Samuela Fränkla fabryka adamaszku (istnieje do chwili obecnej jako ZPB "Frotex" S.A.). Wybudowano także cegielnię, browar, młyny i fabrykę octu.

W 1876 roku otwarto linię kolejową, która połączyła Prudnik z Nysą i Koźlem. Na początek XX wieku w Prudniku zbudowano łaźnię miejską, park i koszary, a Prudnik stał się garnizonem wojskowym.

W 1921 roku w trakcie plebiscytu śląskiego Prudnik znalazł się poza terenem plebiscytowym, który objął tylko wschodnią część powiatu prudnickiego (85,68% głosów za Niemcami), choć istniały tu polskie organizacje w tym Polska Organizacja Wojskowa Górnego Śląska.

Nowym okres w dziejach Prudnik rozpoczął się w dniu 18 marca 1945 roku w chwili zdobycia miasta przez Armię Radziecką, choć miastem frontowym był aż do maja 1945 roku. W związku z tym, że w niewielkiej odległości od miasta broniły się oddziały niemieckie, które skapitulowały dopiero w maju 1945 roku. Wtedy też miasto zostało przejęte przez administrację polską.

[edytuj] Zabytki

Wieża Zamkowa zwana Wieżą Woka – pozostałość starego, średniowiecznego murowanego zamku zbudowanego prawdopodobnie przez 1262 rokiem przez Woka z Rosenbergu, usytuowana jest w zachodniej części Starego Miasta, na lekkim wzniesieniu. Z dawnego zamku pozostała cylindryczna, murowana z kamienia wieża tzw. stołpa (wieża ostatniej szansy) o dwu kondygnacjach zaznaczonych odsadzkami oraz z trzecią niższą kondygnacją o rzucie ośmioboku. Od północy, w połowie wysokości znajduje się otwór w obramieniu kamiennym z dwoma konsolkami.
Wieża Bramy Dolnej – w dokumentach wzmiankowana w 1481 roku, usytuowana jest w południowej zwartej zabudowanej obecnej ulicy Batorego. Do wysokości drugiej kondygnacji wieży wybudowana jest w mury zbudowanych później kamienic. Wieża jest murowana, otynkowana, posiada trzy kondygnacyjne i jest zwieńczona murowanym hełmem stożkowym.
Baszty murów miejskich – zachowany fragment muru miejskiego z XV wieku z 2 murowanymi z kamienia i cegły basztami. (w chwili obecnej znajduje się tam Muzeum Ziemi Prudnickiej)
Ratusz miejski – jako obiekt drewniany istniał już w średniowieczu, murowany powstał w 1782 roku a obecny kształt uzyskał w latach 1894-1896.
Kolumna maryjna – ufundowana w 1694 roku przez notariusza miejskiego Piotra Ortmana i jego żonę dla uczczenia ofiar dżumy w 1624 roku. Usytuowana w północno-zachodniej części Rynku.
Barokowa figura św. Jana Nepomucena na Rynku, z 1733 r.
Barokowa fontanna z 1695 r. – także na Rynku Starówki.
Willa przy ul. Kościuszki 1
Łaźnia Miejska – Zbudowana w 1908, posiada kryty basen.
Renesansowe kamieniczki mieszczańskie na ul. Zamkowej, oraz inne kamienice na ulicach przylegających do Starego Miasta.
Kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła – w dokumentach wzmiankowany w 1321 roku, pierwotnie drewniany. Obecnie istniejący kościół zaczęto budować w 1730 roku.
Kościół i klasztor oo. bonifratrów – Klasztor został zbudowany w 1783 roku a kościół w latach 1785-1787. Znajduje się przy obecnej ulicy Piastowskiej.
Klasztor oo. franciszkanów w Prudniku-Lesie – klasztor powstał w 1852 roku. W klasztorze tym w okresie od 6 października 1954 do 28 października 1955 był więziony kardynał Stefan Wyszyński. Znajduje się tam sala pamięci upamiętniająca to uwięzienie.

[edytuj] Miasta Partnerskie Prudnika

Miasto	Kraj	Data podpisania umowy
Northeim	Niemcy	26 marca 1990
Bohumin	Czechy	2000
Nadwirna	Ukraina	2000
Krnov	Czechy	2002
San Giustino	Włochy	2002

[edytuj] Oświata

Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1 [1]
II Liceum Ogólnokształcące [2]
Zespół Szkół im. Janusza Korczaka [3]
Zespół Szkół Rolniczych [4]
Zespół Szkół Zawodowych nr 1
Zespół Szkół Specjalnych
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1 im. Bohaterów Westerplatte
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 2 im. Karola Świerczewskiego
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 3 im. Powstańców Śląskich
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 4 im. Marii Konopnickiej [5]
Publiczne Gimnazjum nr 1 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego [6]
Publiczne Gimnazjum nr 2 im. Jana Pawła II [7]
Państwowa Szkoła Muzyczna [8]

[edytuj] Kultura

Prudnicki Ośrodek Kultury (Oficjalna strona internetowa)
Prudnicki Klub Fantastyki i RPG "Amulong" (Oficjalna strona klubu)
Muzeum Ziemi Prudnickiej (Muzeum Ziemi Prudnickiej – na stronie UM Prudnik)
Prudnicka Grupa Fotograficzna Prudnik w fotografii

[edytuj] Prasa lokalna i telewizja

[edytuj] Sport

Klub Sportowy "Pogoń" Prudnik (koszykówka – II liga koszykówki, Nieoficjalna strona klubu)
Miejski Klub Sportowy "Pogoń" Prudnik (piłka nożna – liga okręgowa)
Klub Sportowy "Obuwnik" Prudnik (łucznictwo – I liga kobiet)
Ludowy Klub Sportowy "Zarzewie" Prudnik (karate, szachy)
Ludowy Klub Jeździecki "Olimp" Prudnik (jeździectwo)