Powiat
Z Wikipedii
Powiat to jednostka podziału administracyjnego w Polsce. Wchodzi w skład województwa i skupia kilka sąsiadujących gmin (powiat ziemski). Istnieją także gminy wydzielone - miasta na prawach powiatu, które nazywane są powiatami grodzkimi.
Po raz pierwszy wprowadzono powiaty w II poł.XIV w., gdy zastąpiono nimi kasztelanie. Powiaty istniały podczas zaboru rosyjskiego, w dwujęzycznym Wielkim Księstwie Poznańskim, jako odpowiednik niemieckiego terminu Kreis i w Polsce międzywojennej. W okresie PRL-u istniały do 1975 r., kiedy to zlikwidowano duże województwa podzielone na powiaty, a wprowadzono 49 mniejszych województw. Podział na powiaty przywróciła ostatnia reforma administracyjna, która weszła w życie 1 stycznia 1999.
Władzę uchwałodawczą i kontrolną w powiecie sprawuje rada powiatu, a władzą wykonawczą jest starosta. W powiecie grodzkim funkcje te sprawuje odpowiednio rada miejska i prezydent miasta, lub burmistrz.
Powiaty w statystyce Unii Europejskiej stanowią regiony NUTS 3.
Największym pod względem powierzchni powiatem ziemskim jest powiat białostocki, a grodzkim - Warszawa. Warszawa jest też największym powiatem grodzkim pod względem liczby mieszkańców; spośród powiatów ziemskich najludniejszy jest powiat poznański.
[edytuj] Kompetencje starosty i zarządu powiatu po reformie administracji z 1999 roku
- podejmowanie decyzji w zakresie
- edukacji publicznej (szkoły ponadgimnazjalne)
- ochrony zdrowia (szpitale rejonowe, powiatowe)
- transportu na terenie powiatu (współfinansowanie lokalnych linii autobusowych, np. miejskich przedsiębiorstw komunikacji w miastach na prawach powiatu)
- opieka nad drogami publicznymi powiatowymi
- geodezji
- gospodarki nieruchomościami
- ochrony środowiska
- porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli
- przeciwdziałania bezrobociu
- obronności
- pomocy społecznej
- wydawania zezwoleń na podejmowanie pracy przez cudzoziemców
- zwalczania klęsk żywiołowych oraz organizowania pomocy na szczeblu powiatowym
- rejestracji pojazdów oraz wydawanie praw jazdy (patrz Tablica rejestracyjna)
[edytuj] Listy powiatów
- alfabetyczna
- według kodów TERYT
- według województw
- według numerów tablic rejestracyjnych (wikisource)
[edytuj] Zobacz też:
- Powiat grodzki
- Podział administracyjny Polski 1957-1975
- podział administracyjny Polski 1975-1998
- TERYT
PS:Zadania powiatu określa art. 4 ustawy powiatowej, według którego powiat wykonuje zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie: a) infrastruktury technicznej (np.: transport i drogi publiczne); b) infrastruktury społecznej (np.: edukacja publiczna, kultura fizyczna i turystyka, promocja powiatu); c) porządku i bezpieczeństwa publicznego (ochrona przeciwpowodziowa, przeciwpożarowa); d) ład przestrzenny i ekologiczny (geodezja, zagospodarowanie przestrzenne i nadzór budowlany);
