Kędzierzyn-Koźle

Kędzierzyn-Koźle (niem. Kandrzin-Cosel) - miasto w województwie opolskim, powiat kędzierzyńsko-kozielski. Powstało w 1975 r. z połączenia czterech osobnych organizmów administracyjnych: Kędzierzyna, Koźla, Sławięcic i Kłodnicy. W Koźlu znajduje się jeden z największych rzecznych portów w Polsce. W Kędzierzynie-Koźlu znajdują się jedne z największych w Polsce zakładów chemicznych - holding "Blachownia" a także Zakłady Azotowe "Kędzierzyn" SA. Drugie co do wielkości miasto województwa opolskiego pod względem liczby ludności i pierwsze pod względem obszaru.

Miasto leży w południowo-wschodnej części województwa, nad Odrą i Kanałem Gliwickim.

[edytuj] Historia

Niektórzy historycy przypuszczają, że w Sławięcicach (dzielnicy Kędzierzyna-Koźla) pierwsza świątynia chrześcijańska mogła stać już w IX wieku. W 1864 r. wyburzono stary kościół, pod fundamentami którego natrafiono na dwie warstwy fundamentów jeszcze starszych budowli sakralnych. Ponieważ demontowany kościół sławięcicki miał udokumentowaną historię sięgającą wieku XIII, przypuszcza się, że najwcześniej w tym miejscu mogła znajdować się świątynia pogańska (przebudowana następnie na kościół chrześcijański). Obecny kościół parafialny pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej stoi w tym samym miejscu, co stary, wyburzony w 1864. Projektował go architekt Fryderyk Schmidt z Kolonii.

1108 pierwsze historyczne wzmianki o Koźlu,
1133 Koźle spalone przez Czechów,
1281 nadanie praw miejskich Koźlu,
1742 Koźle pod panowaniem pruskim
1807 oblężenie Koźla przez wojska napoleońskie,
1951 Kędzierzyn otrzymuje prawa miejskie,
1973 nadanie praw miejskich Kłodnicy i Sławięcicom,
1975 połączenie miast Koźla, Kędzierzyna, Kłodnicy i Sławięcic oraz 3 wsi (Lenartowic, Miejsca Kłodnickiego i Cisowej) - początek dzisiejszego miasta

[edytuj] Zabytki

Pieczęć Koźla z 1761 roku.

pozostałości zamku w Koźlu,
fragmenty dawnych umocnień twierdzy kozielskiej,
zabytkowy Kanał Kłodnicki łączący Koźle z Gliwicami,
zespół parkowo-pałacowy w Sławięcicach (jeden z największych parków Opolszczyzny),
teren byłego obozu koncentracyjnego Sławięcice (na placu apelowym znajduje się budynek krematorium oraz pomnik ku czci pomordowanym, w otaczającym lesie – liczne pozostałości wież strzelniczych, bram wjazdowych),
kościół św. Zygmunta i św. Jadwigi Śląskiej w Koźlu,
zabytki budownictwa przemysłowego.

[edytuj] Sport

W mieście działa męski klub siatkarski pod nazwą Mostostal-Azoty Kędzierzyn-Koźle. Zdobył on 8. miejsce w PLS w sezonie 2005/2006.

Śluza w Kędzierzynie-Koźlu

Stacja w Koźlu (Zachodnia)

Koźle.

[edytuj] Literatura związana z miastem

Janusz Bogdanowski: "Twierdza Koźle. Problem planu w świetle systemu kleszczowego szkoły staropruskiej i szkoły Arad". W: Studia i Materiały do Historii Sztuki Wojennej. T.12, Cz.1, Warszawa 1966, strony 153-162.
Grzegorz Bukal: "Gerhard Cornelius Walrave i holendersko-pruska fortyfikacja na ziemiach polskich". W: Niderlandyzm w sztuce polskiej. PWN, Warszawa 1995, strony 351-363.
Karol Jonca "Wielka Armia Napoleona w kampanii 1807 roku pod Koźlem". Instytut Śląski w Opolu. Opole 1997.
Ryszard Pacułt: "Twierdza Kozielska". Biuro Promocji Urzędu Miasta Kędzierzyn-Koźle. Kędzierzyn-Koźle 1997.