Indo-Europeanen
- Dit artikel gaat over de sprekers van het proto-Indo-Europees. Voor de Indische Nederlanders zie: Indo
De Indo-Europeanen of Indo-Germanen leefden in het 3e millenium v. Chr. in de vlakten van Kazachstan en West-Siberië (ongeveer tussen de Wolga en de Jenisej). Ze waren over het algemeen, maar niet uitsluitend, de voorouders van de vele huidige volkeren met een Indo-Europese taal.
[bewerk] Tijdlijn
Hieronder een globale tijdlijn van de gebeurtenissen die berust op min of meer archeologisch onderbouwde veronderstellingen. Maar veel is nog altijd onduidelijk en de precieze gang van zaken wordt nog altijd druk bediscussieerd.
- Rond 5500 voor Chr. : De Ariërs verlaten hun stamgebied in Oekraïne en vestigen zich in Kazachstan en trekken mogelijk in westelijke richting verder Europa in.
- Rond 5000 voor Chr. : Vanuit Kazachstan wordt de rest van Centraal-Azië betreden. Opgravingen van paardenbotten wijzen al op paardenoffers uit deze tijd. Begin van orale tradities van de Veda's. (Zo wordt verhaald van de Uttara: het noorden waar het zeer koud was: mogelijk overleveringen uit de ijstijd).
- Rond 4000 voor Chr. : de Ariërs dringen Afghanistan binnen. Er wordt verhaald over vele koninkrijken in Aryavarta: het hele Arische invasiegebied.
- Rond 2300 voor Chr. : de krijgers van Koergan brandschatten het Midden-Oosten en Klein Azië en maken een einde aan de beschavingen van de Soemeriërs.
- Rond 2000 voor Chr. : de Indo-Europeanen splitsen zich in afzonderlijke volkeren. Een westelijke groep trekt richting Balticum (later bekend als de Letten en Litouwers), een subgroep trekt nog westelijker en vestigt zich in centraal-Europa (de latere Italiërs, Germanen, Slaven en Kelten). In Voor-Azië worden de eerste Indo-Europese rijken gevormd: van de Hittieten en de Luwi. Een andere groep Indo-Europeanen trekt naar het Oosten: naar Iran (de latere Meden en Perzen) en India (de Ariërs). In India worden volgens sommige bronnen de beschavingen van de Indus (Mohenjo-daro en Harappa) en de Ganges (Dravidiërs) door de Ariërs vernietigd. Anderen weerleggen deze 'invasie' hypothese en spreken over vreedzame migratie toen de Indusbeschaving al op haar einde liep. De Ariërs vestigden zich in elk geval in Noord-India waar ze de heersende elite worden over de Dravidische bevolking. Ze vormen tegenwoordig nog steeds hoofdzakelijk de kaste van de krijgers en de Brahmanen. Van hen stamt gedeeltelijk, met natuurlijk veel vroegere Dravidische invloeden, de Vedische cultuur die mede de oorsprong van het Hindoeïsme vormt.
- Rond 1800 voor Chr. : kolonisatie van West-Europa door de Liguriërs (Duitsland, Zwitserland, Frankrijk, Zuid-Engeland, Ierland, Noord- en Centraal-Italië en Corsica): ofwel zijn dit de oerbewoners van West-Europa, voortkomend uit de mensen van o.a. de klokbekercultuur, ofwel zijn dit Indo-Europeanen uit Zuid-Rusland die lang vóór de uittocht van de andere Indo-Europeanen zijn vertrokken. Rond dezelfde tijd vallen Indo-Europese stammen (Achaeërs) Griekenland binnen; later bekend als de voorouders van de Myceners, Doriërs en andere Griekse stammen.
- Rond 1600 voor Chr. Aunjetitzercultuur (vroege bronstijd) door Kelten in Midden- en Zuid-Duitsland, Bohemen, Neder-Oostenrijk.
- Rond 1300 voor Chr.: de Kelten leven in Centraal-Europa en stichten de Urnenveldcultuur
- Rond 1200 voor Chr: Italiërs trekken naar Italië en onderwerpen de Liguriërs.
- Rond 1000 voor Chr. : de Kelten onderwerpen de Liguriërs uit Duitsland
- Rond 800 voor Chr.: de Kelten creeëren de Halstattcultuur (ijzertijd).
[bewerk] Indo-Europese volkeren in moderne context
Indo-Europese volkeren is een term die gebruikt wordt om volkeren aan te duiden die een Indo-Europese taal spreken. Tot de Indo-Europese taalfamilie behorende talen zijn verspreid over het gebied van Europa tot Zuid-Azië (India) en door Europeanen gekoloniseerde gebieden (Amerika, Australië).
Bij de indeling van volkeren wordt taalverwantschap soms als uitgangspunt genomen, maar dit heeft zijn bezwaren: niet verwante volkeren blijken gemakkelijk elkanders taal te kunnen overnemen. Hierdoor wordt dan een etnische verwantschap gesuggereerd die er in werkelijkheid niet is. De term Indo-Europese volkeren verwijst in moderne context zelfs uitsluitend naar taalverwantschap, omdat zij op cultureel, religieus en raciaal gebied absoluut geen eenheid vormen. Hoewel de term nog steeds wel gebruikt wordt, is deze strikt genomen als een anachronisme te beschouwen.