Mezuza
Vikipedi, özgür ansiklopedi
 |
|
|
| Musevi felsefesi |
|---|
| İnanç esasları • Seçilmişlik • Alaha |
| Tanrı • Kabala |
| Mesih • Musevi ahlakı • Kader |
| Kaşerut • Tevazu • Minyan • Tsedaka |
| Dini metinler |
| Tevrat/Tora • Tanah • Talmud • Zohar |
| Humaş • Sidur • Mişna Tora • Arba Turim |
| Şulhan Aruh • Tosefta • Mişna Berurah |
| Tanya • Midraş • Piyutim |
| Kutsal Şehirler |
| Kudüs • Safed • Hebron • Tiberia |
| Musevi Bayramları |
| Şabat • Roşaşana • Yom Kippur • Sukot |
| Simhat Tora • Hanuka • Asara BaTevet |
| Tu Bişvat • Purim • Pesah |
| Şavuot • 9 Av • Şaloş Regalim |
| Önemli şahsiyetler |
| Avraham • Moşe • Dvora • Rut • David |
| Şlomo • Eliyahu • İlel • Şamay • Raşi |
| İbn Ezra • Rif • Ramban • Gersonides |
| Saadia Gaon • Rambam |
| Baal Şem Tov • Tosafistçiler |
| Yosef Alba • Yosef Karo • Ovadia Yosef |
| Dini roller |
| Kohen • Haham • Hazan • Mohel |
| Dayan • Maşgiah • Roş yeşiva • Gabay |
| Şohet • Menaker • Kabar • Tokea |
| Dini binalar |
| Tapınak • Sinagog • Mikve |
| Musevi Ayin sistemi |
| Musevi Ayinleri • Şahrit |
| Minha • Ma'ariv (veya Arvit) • Avdala |
| Musevi dilleri |
| İbranice · Ladino · Yidiş |
| Aramice · Yahudi Arapçası |
| Musevi etnik bölünmeler |
| Aşkenaz Museviler · Sefarad Museviler |
| Parsim · Buhara Musevileri |
| Doğulu Museviler · Temani |
| Musevi mezhepleri |
| Musevilik • Karaylar • Samaritler |
| Tutucu musevilik • Ortodoks Musevilik |
| Hasidizm • Beta Israel |
| Reformist musevilik • Hümanist musevilik |
| Yeniden yapılanmacı musevilik |
Mezuza מזוזה: Her Musevi'nin evinin giriş kapısının sağ pervazına yerleştirdiği ve içinde Tevrat'tan pasajlar bulunan kutucuk.
İbranice'de mezuza kapı pervazı anlamına gelir ancak dar manada Mezuza, kapı pervazına çakılan, tahta veya metal benzeri maddeden yapılmış bir muhafazaya yerleştirilmiş parşömendir. Tevrat'ın Tesniye(6:4-9 ve 11:13-21) bölümlerindeki metinler bulunmaktadır bu metin:
Dinle İsrail, Adonay Tanrımızdır, Adonay Tektir. Tanrın Adonayı’ı bütün kalbinle, bütün nefsinle ve bütün varlığınla seveceksin. Bu gün sana emrettiğim bu sözler kalbinin üzerinde olacak, çocuklarına öğretecek, evinde otururken, yolunda giderken, yatarken ve kalkarken bunlardan söz edeceksin. Bunları elin üzerine alamet olsun diye bağlayacak, gözlerinin arasında alınbağı yapacak ve evinin kapılarına ve pervazlarına yazacaksın
Size bugün benim, Tanrı’nız Adonay’ı tüm canınızla sevmek ve ona tüm kalbinizle kulluk etmek konusunda emrimi duyup dinlediğinizde, topraklarınıza zamanında yağmurun çiselemesini ve yağışını vereceğim, mahsüllerinizi, tahıllarınızı ve sebzelerinizi devşireceksiniz ve çayırlarınıza hayvanlarınız için ot vereceğim, yiyecek ve doyacaksınız. Sakın kalbiniz yoldan çıkmasın, başka Tanrı’lara kulluk edip tapınmayasınız. Tanrı size karşı burnundan soluyacak, gökleri kapatacak, yağmur oluşmayacak ve toprak ürünü veremeyecek. Siz ,Tanrı’nın size verdiği bu iyi topraktan çıkıp kaybolacaksınız.
Bu sözlerimi kalbiniz ve canınız üstüne koyasınız. Onları ellerinize alamet olarak bağlayasınız. Onlar gözlerinizin arasında alın bağı olsunlar. Onları çocuklarınıza öğretiniz ki evinde otururken, yolda giderken, yatarken ve kalkarken bundan söz etsinler. Onları evinizin kapılarına ve pervazlarına yazınız ki göklerin yağmuru gibi Ad.’ın atalarınıza, size vermek için vaadettiği bu topraklardaki günleriniz ve çocuklarınızın günleri çoğalsın.
metninin İbranicesi yazılıdır.
Soldan sağa dürülmüş olan bu parşömenin dış yüzeyinde ise Her Şeye Kadir anlamına gelen Şaday kelimesi yazar ki bu aynı zamanda Şomer Delatot Yisrael yani İsrail Kapılarının Koruyucusu cümlesinin baş harflerinden de oluşur.
Mezuza evin dış kapısına ve evin banyo - tuvalet hariç tüm kapıların sağ pervazına üst ucu içeriyi gösterecek şekilde hafif bir eğimle ve özel bir dua ile çakılır.
Her Musevi evden çıkarken ve girerken parmaklarıyla bu mezuzaya dokunur ve öper.
Mezuzalar Sofer adı verilen ve bu knuda eğitim almış hattatlar tarafından kaşer bir hayvanın derisi üzerine mürekkep ile kamış kalemle yazılır.
Musevi inancında kapıların pervazlarına çakılı olan mezuzaların en az 7 senede iki defa açılıp kontrol edilmesi gereklidir. Eğer mürekkeplerde bir akma söz konusuysa hemen bir hahama götürülür ve değişmesi icabediyorsa yenisiyle değiştirilir.
