Stanisław Mieszkowski

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Stanisław Mieszkowski komandor
ur. 17 IV 1903 w Piotrkowie Tryb. zm. 16 XII 1952 w Warszawie
Kariera:
dowódca Floty
Sztab Gł. Marynarki Wojennej
ORP "Mazur"
ORP "Ślązak"
ORP "Generał Haller"
Działania wojenne:
wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa
Odznaczenia:
Order Krzyża Grunwaldu
Krzyż Zasługi

Stanisław Mieszkowski (ur. 17 kwietnia 1903, zm. 16 grudnia 1952) – polski komandor i dowódca Floty. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej w 1920 był ochotnikiem w 22 Pułku Piechoty. Podczas kampanii wrześniowej 1939 r. dowodził grupą kanonierek i ORP Generał Haller w dywizjonie minowców. Został skazany na karę śmierci i rozstrzelany pod fałszywym zarzutem działalności szpiegowskiej, następnie zrehabilitowany.

Spis treści

1 Wykształcenie i służba wojskowa w piechocie
2 Służba wojskowa w Marynarce Wojennej
3 Odznaczenia
4 Bibliografia
5 Zobacz też
6 Linki zewnętrzne

[edytuj] Wykształcenie i służba wojskowa w piechocie

Stanisław Artur Mieszkowski urodził się 17 kwietnia 1903 w Piotrkowie Trybunalskim. Był synem Juliusza oraz Stanisławy Reginy z domu Wojeńskiej. Początkowo uczęszczał do gimnazjów w Piotrkowie Trybunalskim i Pabianicach oraz należał do harcerstwa.

Gdy został przeniesiony do Gimnazjum im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Siedlcach rozpoczęła się wojna polsko-bolszewicka. Zgłosił się ochotniczo w szeregi Wojska Polskiego i dostał przydział do jednostek piechoty. Na froncie walczył w składzie 22 Pułku Piechoty.

Po zakończeniu działań wojennych powrócił do Siedlec, gdzie w 1923 zdał maturę. Następnie wstąpił na Kurs Unitarny Piechoty w Warszawie, lecz przerwał szkolenie i zdał do Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej w Toruniu. W 1927 zakończył naukę z lokatą 8/17 i otrzymał promocje oficerską w Korpusie Morskim. Był również absolwentem szkoły oficerów artylerii morskiej "Ecole des officers canonniers" w Tulonie (Francja), którą ukończył w 1930.

[edytuj] Służba wojskowa w Marynarce Wojennej

ORP "Burza" w wielkiej gali banderowej.

Pierwsze stanowisko służbowe objął w dywizjonie ćwiczebnym w Gdyni, jako oficer wachtowy trałowca ORP "Rybitwa". W 1928 wyznaczono go dowódcą plutonu w Kadrze Marynarki Wojennej w Świeciu, a rok później został oficerem wachtowym okrętu szkolnego ORP Wilia. Od 1930 do 1931 był wykładowcą w Szkole Specjalistów Morskich w Świeciu, po czym pełnił funkcję zastępcy dowódcy okrętu na torpedowcach OORP "Podhalanin" i "Mazur". W 1933 rozpoczął służbę w dywizjonie kontrtorpedowców w Gdyni, będąc I oficerem artylerii niszczyciela ORP Burza, a od 1934 pracował w Kierownictwie Marynarki Wojennej w Warszawie, gdzie zajmował posadę kierownika Referatu Broni Szefostwa Artylerii i Służby Uzbrojenia. W 1935 dowodził kanonierką ORP Generał Haller oraz torpedowcem ORP "Ślązak". Jeszcze w tym samym roku wyznaczono go dowódcą torpedowca ORP "Mazur" i kierownikiem grupy artylerii w Centrum Wyszkolenia Specjalistów Floty w Gdyni. W 1936 r. został oficerem artylerii w Dowództwie Floty, a następnie z ramienia Szefostwa Artylerii i Służby Uzbrojenia nadzorował budowę stawiacza min ORP "Gryf" w Hawrze (Francja). W 1937 był I oficerem artylerii w pierwszych załogach niszczycieli OORP "Grom" i "Błyskawica" oraz zasiadał w komisjach odbioru tych okrętów w Cowes (Wielka Brytania). Od 1938 służył stanowiskach dowódcy ORP "Generał Haller" i dowódcy Oddziału Podchorążych Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej. Oddziałem Podchorążych kierował do czasu ewakuacji Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej na Wołyń przed rozpoczęciem II wojny światowej.

ORP "Grom" wchodzi do portu.

Podczas kampanii wrześniowej dowodził początkowo grupą kanonierek i kanonierką ORP "Generał Haller" w dywizjonie minowców, biorąc udział w obronie przeciwlotniczej gdyńskiego portu, osłonie stawiania min morskich na Zatoce Gdańskiej (Operacja "Rurka") oraz przejściu grupy na Hel. Po wyokrętowaniu załóg kanonierek 3 września objął dowództwo odcinka przeciwdesantowego na cyplu helskim. Od 14 września do zakończenia obrony Wybrzeża dowodził baterią dział wymontowanych w Jastarnii z trałowców typu FM. W momencie kapitulacji Półwyspu Helskiego 2 października dostał się do niewoli niemieckiej i przez resztę wojny znajdował się w oflagach: X B Nienburg, XVIII B Spittal i II C Woldenberg. W trakcie przebywania w obozach wykładał artylerię i język rosyjski oraz brał udział w przedstawieniach teatralnych.

Kiedy w 1945 nastąpiło wyzwolenie zdecydował się powrócić na Wybrzeże i rozpoczął pracę kapitana portu w Kołobrzegu. Na początku 1946 został przyjęty do służby czynnej w Marynarce Wojennej w Gdyni i wyznaczony dowódcą Flotylli Trałowców. Po pół roku przeniesiono go do Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej, gdzie był dyrektorem nauk Wydziału Morskiego i p.o. komendanta szkoły. W latach 1947-1950 zajmował, na etacie kontradmirała, kierownicze stanowiska w morskim rodzaju Sił Zbrojnych. Od 1947 pełnił funkcję szefa Sztabu Głównego Marynarki Wojennej. W 1949 na krótko objął posadę zastępcy dowódcy Marynarki Wojennej ds. liniowych, by jeszcze w tym samym roku przejść na dowódcę Floty. W 1950 został zwolniony i aresztowany przez Główny Zarząd Informacji.

ORP "Mazur" w morzu.

Był awansowany na stopnie oficerskie:

21 lipca 1952 Najwyższy Sąd Wojskowy w Warszawie wydał wyrok w sprawie "zorganizowania spisku w wojsku", czyli tzw. "spisku komandorów". Pod fałszywym zarzutem działalności szpiegowskiej 7 oficerów Marynarki Wojennej skazano na karę śmierci lub dożywotnie więzienie, pomimo wycofania w procesie wymuszonych zeznań. W końcu 1952 w więzieniu na warszawskim Mokotowie rozstrzelani zostali: kmdr Stanisław Mieszkowski (16 grudnia), kmdr por. Zbigniew Przybyszewski (16 grudnia) i kmdr Jerzy Staniewicz (12 grudnia). W więzieniu znaleźli się: kmdr por. Robert Kasperski, kmdr por. Kazimierz Kraszewski, kmdr por. Wacław Krzywiec i kmdr Marian Wojcieszek. Decyzją Naczelnego Sądu Wojskowego z 24 kwietnia 1956 postępowanie karne zostało wznowione i po ponownym rozpatrzeniu spawy uchylono wyrok z 1952, stwierdzając całkowitą niewinność skazanych.

Imieniem Komandora Stanisława Mieszkowskiego nazwano skwer w Kołobrzegu i ulicę w Piotrkowie Trybunalskim. Jego pamięci poświęcono tablicę w kościele św. Michała Archanioła w Gdyni-Oksywiu. Został pochowany prawdopodobnie na warszawskich Powązkach.

Był autorem licznych artykułów o siłach morskich w takich pismach jak "Bellona", "Marynarz Polski", "Polska Zbrojna, czy "Przegląd Morski". W latach 1947-1950 przewodniczył Komitetowi Redakcyjnemu tego ostatniego. Przetłumaczył także książkę "Port Artur" Aleksandra Stiepanowa.

[edytuj] Odznaczenia

Order Krzyża Grunwaldu III klasy
Srebrny Krzyż Zasługi

[edytuj] Bibliografia

Julian Czerwiński, Małgorzata Czerwińska, Maria Babnis, Alfons Jankowski, Jan Sawicki Kadry Morskie Rzeczypospolitej. Tom II. Polska Marynarka Wojenna. Część I. Korpus oficerów 1918-1947. Wyższa Szkoła Morska, Gdynia 1996 (ISBN 83-86703-50-4)