Northrop Grumman EA-6B Prowler

Z Wikipedii

A-6 Intruder
Dane podstawowe
Państwo	Stany Zjednoczone
Wytwórnia	Northrop Grumman Aerospace
Typ	samolot walki elektronicznej i ECM
Konstrukcja	półskorupowa metalowa
Załoga	4 (pilot i 3 operatorów systemów)
Historia
Data oblotu	25 maja 1968
Dane techniczne
Napęd	2 × Pratt & Whitney J52-P408A, turboodrzutowy
Moc	46 kN każdy
Wymiary
Rozpiętość	15,9 m
Długość	17,7 m
Wysokość	4,9 m
Powierzchnia nośna	49,1 m²
Masa
Własna	15450 kg
Startowa	27500 kg
Osiągi
Prędkość max.	920 km/h
Prędkość wznoszenia	38,7 m/s
Pułap	12 400 m
Zasięg	3861 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
4 × AGM-88 HARM 5 × taktycznych zasobników zakłócających ALQ-99
Wyposażenie dodatkowe
odbiorniki systemu ALQ-99 system zakłócania komunikacji USQ-113
Użytkownicy
Stany Zjednoczone: US Navy i USMC
Rzuty

Northrop Grumman EA-6B Prowler — (ang. podejrzany typ, maruder) amerykański pokładowy samolot walki elektronicznej i przeciwdziałania radioelektronicznego ECM US Navy i USMC zbudowany w wytwórni Northrop Grumman Aerospace na bazie samolotu szturmowego A-6 Intruder jako czteromiejscowa, dwusilnikowa maszyna odrzutowa w konfiguracji górnopłata. Prowler jest zdolny do działań w każdych warunkach pogodowych i charakteryzuje się dużym zasięgiem oraz udźwigiem sprzętu i uzbrojenia. Wyposażenie elektroniczne maszyny mieści się w przedniej komorze w kadłubie, oraz w specjalnej opływowej gondoli na szczycie statecznika pionowego. EA-6B Prowler jest głównym samolotem walki elektronicznej amerykańskiej marynarki wojennej i piechoty morskiej, a jego główne zadania polegają na wsparciu samolotów szturmowych i wojsk lądowych poprzez przerwanie lub zakłócenie łączności i systemów elektronicznych przeciwnika, oraz zbieranie informacji wywiadowczych ze strefy działań.

Od wycofania samolotu EF-111A Raven w 1995 roku jest to jedyny samolot zdolny zakłócać radary pozostający na wyposażeniu Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych. Maszyna ta była wykorzystywana praktycznie w każdej operacji wojskowej Stanów Zjednoczonych i do chwili obecnej często służy USAF jako wsparcie. Intensywne użytkowanie maszyn prowadzi do szybkiego zużywania się maszyn i niedługo planuje się zastąpienie ich specjalną wersją wielozadaniowego samolotu F/A-18E/F Super Hornet oznaczonego jako EA-18G Growler.

[edytuj] Historia

EA-6B Prowler posiada czteroosobową załogę składającą się z pilota oraz trzech oficerów operatorów środków przeciwdziałania radioelektronicznego (Electronic Counter-Measures Officer) nazywanych w skrócie ECMO. Napęd maszyny stanowią dwa turboodrzutowe silniki Pratt & Whitney J52-P408 baz dopalaczy, zdolne rozpędzić samolot do prędkości 950 km/h i działania w zasięgu 1840 km. Ze względu na to, że wojna elektroniczna jest bardzo wymagającym sposobem dziedziną walki EA-6B Prowler jest bardzo często modernizowaną maszyną, częściej niż jakikolwiek inny samolot US Navy.

Chociaż Prowler został zaprojektowany do elektronicznego monitorowania i wspomagania misji innych jednostek, może również atakować przy pomocy znajdujących się na pokładzie systemów kierowania ogniem cele naziemne, zwłaszcza stacje radarowe, wyrzutnie przeciwlotniczych pocisków rakietowych i innych środków obronnych przeciwnika. Antyradarowy pocisk rakietowy AGM-88 HARM (High-speed Anti-Radiation Missile - szybki antyradarowy pocisk rakietowy) jest główną bronią ofensywną Prowlera.

Pierwowzór Prowlera, samolot EA-6A Electric Intruder, został opracowany podczas wojny w Wietnamie i był wersją dwumiejscowego A-6 Intruder wyposażoną w systemy walki elektronicznej użytkowana przez nieliczne eskadry piechoty morskiej.

Zobacz więcej w osobnym artykule: Grumman A-6 Intruder.

Dużo nowocześniejszy i poważnie przebudowany samolot EA-6B został oblatany 25 maja 1968 roku i wprowadzony do służby w lipcu 1971, a wkrótce znalazł się w Wietnamie.

W latach 1993-1994 prowadzono program rozwojowy ADVCAP EA-6B (Advanded Capability) dotyczący nowej wersji samolotu o większych możliwościach. Przetestowano jedną maszynę prototypową, która charakteryzowała się doskonałymi parametrami, ale ze względów finansowych projekt został zamknięty. Zbudowany w ramach programu ADVCAP Prowler miał lepsze zdolności manewrowe, większy udźwig uzbrojenia. Prace rozwojowe podjęto po dużych problemach ze zwrotnością i związanej z tym serii wypadków, które zdarzały sie trzy razy częściej samolotom Prowler niż innym maszynom marynarki.

Do dnia dzisiejszego jest użytkowane około 125 Prowlerów w 12 eskadrach US Navy, 3 USMC i 3 US Navy wspólnie z USAF. Po wycofaniu przez USAF ze względu na cięcia budżetowe pełniących te same, co EA-6B role samolotów EF-111A Raven, marynarka wojenna zgodziła się podzielić posiadanymi przez siebie maszynami obsługiwanymi przez mieszany personel z US Navy i USAF.

Planuje się użytkowanie samolotów EA-6B Prowler do 2009 roku, a później zastąpienie ich maszynami EA-18G Growler, będącymi wersją wielozadaniowego myśliwca F/A-18F Super Hornet.

[edytuj] Wypadki

• 3 lutego 1998 roku należący do USMC samolot EA-6B Prowler zerwał linę kolejki linowej w Cavalese we włoskich Dolomitach doprowadzając do katastrofy, w której zginęło 20 osób w tym dwoje Polaków.
• W 1981 roku lądujący na pokładzie lotniskowca USS Nimitz EA-6B rozbił się wywołując gwałtowny pożar, w którym zginęła załoga oraz kilka osób personelu pokładowego.
• Żaden z samolotów EA-6B Prowler nie został stracony w wyniku wykonywania misji bojowej, natomiast około 50 maszyn uległo różnego rodzaju katastrofom.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Navy.mil - Charakterystyki samolotu EA-6B (en)