Krogulec
Z Wikipedii
Krogulec | |
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Gromada | ptaki |
Podgromada | Neornithes |
Nadrząd | neognatyczne |
Rząd | szponiaste |
Podrząd | jastrzębiowce |
Rodzina | jastrzębiowate |
Podrodzina | jastrzębie |
Gatunek | krogulec |
Podgatunek | A. nisus nisus A. nisus wolterstorffi A. nisus melaschistos A. nisus nisosomilis |
Nazwa systematyczna | |
Accipiter nisus |
Krogulec (Accipiter nisus (L., 1758)) - średni ptak drapieżny z rodziny jastrzębiowatych, zamieszkujący Europę, środkową i wschodnią Azję oraz północną Afrykę. Przybliżone zasięgi podgatunków:
- A. nisus nisus - Europa
- A. nisus wolterstorffi - basen Morza Śródziemnego
- A. nisus melaschistos - Himalaje
- A. nisus nisosomilis - Syberia.
W Polsce rozpowszechniony, ale skrajnie nieliczny ptak lęgowy. Stosunkowo najliczniej występuje na wschodzie kraju. Częściowo wędrowny (przeloty III-V i VIII-X). Część ptaków nie odlatuje na zimę, lecz prowadzi koczowniczy tryb życia. W zimie i jesienią przelatują przez Polskę ptaki, które gnieżdżą się dalej na wschodzie i na północy.
- Cechy gatunku
- Jest jak gdyby zmniejszoną formą jastrzębia, od którego w locie łatwo można odróżnić po ogonie: u krogulca jest on równo ścięty, u jastrzębia - lekko zaokrąglony. Ogon i nogi są stosunkowo długie. Wierzch ciała szary, spód białoszary z poprzecznym pręgowaniem. Nogi żółte. Samica jest wyraźnie większa od samca.
- Odzywają się bardzo rzadko, przeważnie gdy są niepokojone w pobliżu miejsca gniazdowania. Wykrzykują wtedy jękliwe "kee-kee-kee-kee".
- Wymiary ciała samca
- dł. ciała ok. 30 - 33 cm
rozpiętość skrzydeł 60 - 63 cm
waga ok. 150 g - Wymiary ciała samicy
- dł. ciała ok. 35 - 39 cm
rozpiętość skrzydeł 74 - 79 cm
waga ok. 280 g - Biotop
- Zamieszkuje skraje lasów w pobliżu pól z kępami drzew. Często spotykany dość blisko siedzib ludzkich.
- Gniazdo
- Zazwyczaj na świerku lub jodle, w pobliżu pnia na niewielkiej wysokości (niżej niż gniazdo myszołowa czy jastrzębia).
- Jaja
- Wyprowadza jeden lęg w roku, składając w maju 4 do 6 jaj. Jaja są pokryte fioletowoszarymi lub ciemnobrązowymi plamami.
- Wysiadywanie
- Jaja wysiadywane są przez okres około 33 dni przez samicę. Pora gniazdowania dla wysiadujących samic jest wyjątkowo niebezpieczna, ponieważ właśnie wtedy się pierzą i są wyjątkowo bezbronne. Pisklęta opuszczają gniazdo po około 30 dniach.
- Pożywienie
- Krogulec jest doskonałym myśliwym. Nie wypatruje nigdy łupu jak np. myszołów, lecz podczas polowania niepostrzeżenie zbliża się do zdobyczy, lecąc nisko nad ziemią i doskonale przy tym wykorzystując przeszkody i osłony terenowe. Zdobycz swoją błyskawicznie atakuje w locie lub na ziemi, co ułatwiają mu stosunkowo długie i cienkie nogi.
- Na jego pożywienie składają się głównie drobne ptaki, szczególnie zimą często ofiarą padają wróble domowe, które gromadzą się w pobliżu domostw ludzkich, ale także mazurki, myszy, żaby i większe owady.
- Ochrona
- Objęty ochroną gatunkową ścisłą.